بزرگنمايي:

آریا جوان -

«چرا آقای زنگنه هر بار می‌آید باید قهرمان‌تر برود؟» این پرسش را یکی از سرسخت‌ترین مخالفان مهندس زنگنه یعنی آقای زاکانی با عصبانیتی که از تک‌تک کلماتش می‌بارد، در پخش زنده «نشست بررسی و تحلیل واقعیت‌های افزایش قیمت بنزین» در خبرگزاری فارس مطرح می‌کند. اکنون برای پاسخ به این پرسش آن هم در شرایطی که شلیک بی‌امان مخالفانش از تریبون‌ها و رسانه‌های خاص بی‌وقفه ادامه دارد تنها بخش کوتاهی از کارنامه ملموس وی را مرور می‌کنیم. قطعا بیژن زنگنه این مسیر را به تنهایی طی نکرده یاران و همراهانی از مدیران، کارشناسان و نیروهای عملیاتی با او بودند که همگی قهرمان هستند. زنگنه نماد همه آنهایی است که با همه وجودشان برای رشد و توسعه این کشور تلاش کرده‌اند.
مپنا، پتروپارس، اوتی‌سی، فرآب: نقش زنگنه در تشکیل شرکت‌های مپنا، فرآب، پتروپارس و اوتی‌سی قابل چشم‌پوشی نیست، شرکت‌هایی که کارهای بزرگی در ایران انجام دادند. کافی است یک سرچ ساده بزنید. توسعه فازهای یک، 13، 14، طراحی، تامین کالا، ساخت و راه‌اندازی پایانه نفتی قشم، خط لوله پنجم سراسری گاز - ایستگاه‌های خط پنجم سراسری، واحدهای یوتیلیتی و پروسس پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس تنها بخش بسیار کوچکی از کارهایی است که این شرکت‌ها انجام دادند. اگر زنگنه نبود قطعا این شرکت‌ها پا نمی‌گرفتند.
امضای نخستین قرارداد توسعه پارس جنوبی: نخستین قرار توسعه پارس جنوبی مهرماه 76 و 9 سال پس از کشف این میدان مشترک برای فازهای 2 و 3 پارس امضا شد تا سال 84 که زنگنه از وزارت نفت رفت پنج فاز پارس جنوبی با تولید روزانه 142 میلیون مترمکعب در مدار قرار گرفت. سال 92 که زنگنه بار دیگر به وزارت نفت برگشت تولید از این میدان به 285 میلیون مترمکعب رسیده بود و ایران در حسرت کم‌ کردن فاصله با قطر قرار داشت.
برداشت 487 میلیون مترمکعب گاز از پارس جنوبی: دستاوردهای زنگنه در پارس جنوبی قابل‌اغماض نیست. صنعت نفت در چهار دوره مدیریت زنگنه در دو دولت اصلاحات و تدبیر و امید در مجموع روزانه 487 میلیون مترمکعب از مخزن مشترک پارس جنوبی برداشت کرده است که تا پایان امسال 50 میلیون مترمکعب دیگر به این مقدار افزوده می‌شود. ساده‌اش این است که به جز 143 میلیون مترمکعب گاز که در دولت نهم و دهم در مدار تولید قرار گرفت، بقیه تولید از این میدان مشترک گازی را که هم‌اکنون روزانه 630 میلیون مترمکعب است باید به نام زنگنه و مدیریت وی ثبت کرد.
تکمیل 20 فاز پارس جنوبی: برای توسعه پارس جنوبی 29 فاز تعریف شده است که از این تعداد 20 فاز در زمان مدیریت زنگنه در دولت آقایان خاتمی و روحانی تکمیل شده است، عدد بزرگی است که تا پایان سال با تکمیل فازهای 13 و 22 تا 24 پارس جنوبی بزرگ‌تر هم می‌شود. تکمیل فاز 14 را هم باید در پرونده زنگنه ثبت‌شده دانست و تنها فاز 11 این میدان مشترک باقی می‌ماند. فازهای 6 تا 8 و 9 تا 10 پارس جنوبی در دولت هشتم و نهم تکمیل شده است.
جذب 30 میلیارد دلار از محل قراردادهای بیع متقابل: صنعت نفت در دوره هشت سال دولت اصلاحات با وزارت آقای زنگنه موفق شد بیش از 30 میلیارد دلار از محل قراردادهای بیع متقابل جذب کند، آن ‌هم در شرایطی که تحریم آمریکا امضای قرارداد بیش از 25 میلیون دلار از سوی شرکت‌های نفتی آمریکایی و غیرآمریکایی را منع کرده بود. قراردادهای فازهای پارس جنوبی در دولت اصلاحات، میدان سیری، سروش، جفیر و... برخی از قراردادهایی هستند که در قالب سه نسل قراردادهای بیع متقابل امضا و اجرایی شد.
کشف میدان‌های بزرگ نفتی «آزادگان» و «نام‌آوران»: در دوران وزارت زنگنه بر نفت کشفیات متعددی انجام شده است که از «آزادگان» و «نام‌آوران» به‌عنوان شاخص‌ترین آنها می‌توان یاد کرد. آزادگان در سال 76 و نام‌آوران در سال 98 کشف شد. ذخیره درجای نفت اولی (آزادگان) 40 میلیارد بشکه و دومی (نام‌آوران) 53.3 میلیارد بشکه عنوان شده است.
ظرفیت برداشت 355 هزار بشکه‌ای از میدان‌های مشترک غرب کارون: تولید نفت از میدان‌های غرب کارون در 6 سال اخیر پرشتاب بوده است، تولید از میدان‌های غرب کارون که در سال 92 تنها روزانه 70 هزار بشکه بوده است هم‌اکنون به 355 هزار بشکه رسیده است، یعنی سهم دولت تدبیر و امید از برداشت از میدان‌های غرب کارون که با عراق مشترک است 285 هزار بشکه است.
اجرایی کردن قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه: قرارداد 25 ساله صادرات گاز ایران و ترکیه که در سال 1374 امضا شد، 20 آذرماه 1380 اجرایی شد، بر اساس این قرارداد ایران سالانه 10 میلیارد مترمکعب به ترکیه گاز صادر می‌کند. این نخستین قرارداد صادرات گاز ایران بعد از انقلاب است که در دوران مدیریت زنگنه بر نفت اجرایی شد.
صادرات گاز ایران به بغداد: قرارداد 6 ساله صادرات گاز به بصره در سال 1394 با هدف ارسال حداکثر روزانه 35 میلیون مترمکعب گاز به این منطقه امضا شد. قرارداد نهایی صادرات گاز ایران به نیروگاه بغداد از طریق خط لوله نخست (ایلام) هم در سال 1392 امضا شد.
تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس: پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج‌فارس به‌عنوان بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات گازی جهان در دوران وزارت زنگنه بر نفت تکمیل شد. چهار ترین این پالایشگاه با ظرفیت روزانه 450 هزار بشکه هم‌اکنون در مدار تولید است. ایران با راه‌اندازی این پالایشگاه از واردات بنزین آن هم در شرایط تحریم بی‌نیاز شده است.
افزایش بیش از 100 درصد تولید بنزین: تولید بنزین کشور که در سال 92، 52 میلیون لیتر بوده در 6 سال اخیر به‌صورت فزاینده‌ای رشد کرده و اینک به روزانه 115 میلیون لیتر رسیده است، تولید نفت گاز یورو نیز از 5 میلیون لیتر در روز در سال 92 به حدود 70 میلیون لیتر رسیده است.
افزایش جمعیت تحت پوشش گازرسانی: جمعیت تحت پوشش گازرسانی به‌ویژه گازرسانی روستایی در 6 سال اخیر افزایش چشم‌گیری داشته است و از 57 درصد به 83 درصد رسیده است، 98 درصد جمعیت شهری نیز هم‌اکنون از نعمت گاز برخوردارند که نسبت به سال 92 رشد 3 درصدی داشته است. تعداد نیروگاه‌های برخوردار نیز از 68 به 85 نیروگاه رسیده است.
دریافت سند پاکدستی از قوه قضائیه: سیزدهم آذرماه 1385، آیت‌الله هاشمی شاهرودی، رئیس وقت قوه قضاییه، خطاب به وزیر نفت دوره اصلاحات نامه‌ای رسمی منتشر کرد: «گزارش دفتر اجرای اصل 142 قانون اساسی قوه قضاییه و بررسی‌های انجام شده نسبت به اظهارنامه‌های ارسالی، حاکی است اموال شخصی و خانواده درجه یک جناب‌عالی برخلاف مقررات افزایش نیافته است؛ این اعلام نظر در مورد وزیری که بیش از دو دهه در مسئولیت‌های حساس اقتصادی همچون وزارت جهاد، نیرو و نفت بوده است، جای بسی خوشوقتی است».
راز این قهرمانی را کوتاه برای آقای زاکانی یادآور شدیم، اما هرچه جست‌وجو کردیم عملکردی از آقای زاکانی جز تهمت‌های بی‌اساس و هزینه تراشیدن برای کشور آن هم در برهه‌هایی که بیش از هر زمان دیگر نیازمند اتحاد و همدلی هستیم، ندیدیم.