بزرگنمايي:

آریا جوان - ستاره / این روزها ازدواج‌ها هم از حالت متعارف و سنتی خود خارج شده و به سمت ازدواج‌هایی با رنگ و بوی اینترنتی و مجازی رفته است. اما این مسئله تا چه اندازه برای جامعه مفید یا مضر است و اینکه آیا سایت‌های همسریابی واقعا برای فرد همسر پیدا می‌کنند و یا پشت پرده چیز دیگری است؟ در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته و دلایل رجوع زنان و مردان مجرد و یا متاهل به این سایت‌ها را بررسی خواهیم کرد.
ازدواج، سرنوشت‌سازترین رویداد زندگی انسان و خانواده مهم‌ترین نهاد اجتماعی است. به همین دلیل است که پیدا کردن شریک زندگی مناسب یکی از مهمترین اتفاقات فردی و اجتماعی برای افراد است و کمک بسیاری به سلامت اخلاقی و امنیت روانی پایدار در سطح جامعه می‌کند. با گسترش فضای مجازی در لایه‌های مختلف جامعه و همه‌گیر شدن این فضا در بین اقشار مختلف مردم مهمترین اتفاق زندگی هر فرد که ازدواج است به چالش کشیده شده است. حال سوال این است که در این فضا که هویت مخاطب نیز جای بررسی دارد و حتی افراد با نام حقیقی خود نیز وارد محیط وب نمی‌شوند آیا می‌توان همسری مناسب برای شروع یک زندگی آرام را انتخاب کرد؟
چه افرادی به سایت همسریابی رجوع می‌کنند؟
همانطور که از نام آن مشخص است سایت همسریابی مناسب افرادی است که واقعا قصد ازدواج دارند اما گزینه مورد نظر خود را پیدا نمی‌کنند. این گونه افراد در فضای مجازی به دنبال فردی با معیارهای مناسب خوشان می‌گردند. اما گاهی انگیزه افرادی که به دنبال ازدواج اینترنتی هستند، به این دلیل در آنها شکل می‌گیرد که در هویت آرمانی و رویایی که در ذهن خودشان تداعی شده است مانده‌اند و چون در واقعیت چیزی را می‌بینند که مطابق میلشان نیست به این سمت گرایش پیدا می‌کنند. علاوه بر این شرایط زندگی امروز به گونه‌ای است که شاید دیگر کمتر جوانی تن به ازدواج‌های سنتی و انتخاب همسر از سوی خانواده بدهد و از این جهت ترجیح می‌دهد خودش همسر آینده‌اش را انتخاب کند. اما این تنها یک سوی ماجراست. بسیاری از افراد مطلقه و یا متاهل هم در این میان هستند که به دنبال سودجویی و یا فریب دیگران برای رسیدن به امیال شخصی خودشان هستند.
یکی دیگر از گروه‌هایی که به سمت سایت‌های همسریابی گرایش دارند، کسانی هستند که در انزوا قرار دارند یا از مهارت‌های اجتماعی پایین بهره‌مند هستند، به همین دلیل سراغ فضایی می‌روند که بتوانند ارتباط غیرمستقیم برقرار کنند،‌ چرا که ارتباط رو در رو و مستقیم برای آن‌ها یا امکان‌پذیر نبوده یا بسیار دشوار است.
آیا انگیزه افراد از مراجعه به سایت‌های همسریابی تنها ازدواج است؟
به طور کلی در ارتباط با انگیزه افراد از مراجعه به این سایت‌ها موارد زیر را می‌توان ذکر کرد:
بخشی از این افراد تنها با انگیزه کنجکاوی و گشت‌وگذار در اینترنت به این سایت‌ها برخورد می‌کنند و شاید مدتی هم در آنها گشت‌وگذار داشته باشند که البته آسیب‌های این سایت‌ها متوجه آنها خواهد شد.
یکی دیگر از گروه‌های کاربر در سایت‌های همسریابی کسانی هستند که انگیزه‌های سالم ندارند و به قصد تجربه روابط متعدد و داشتن ازدواج موقت سراغ سایت‌های همسریابی می‌روند و البته برخی از این سایت‌ها اساسا برای همین طراحی شده است.
دسته آخر هم کسانی هستند هستند که با انگیزه واقعی همسریابی وارد چنین سایت‌هایی می‌شوند. در واقع آنها واقعا قصد ازدواج دارند، اما به دلیل موقعیت‌های جغرافیایی یا اقلیمی، امکان آشنایی با موقعیت‌های جدید برایشان کمتر وجود دارد، به همین جهت سراغ این سایت‌ها می‌روند، چرا که امکان آشنایی با موقعیت‌های بیشتری را به آنها می‌دهد.
آیا ازدواج به شیوه اینترنتی مزایایی هم دارد؟
آمارها از این حکایت دارد که بخشی از ازدواج‌های امروز نتیجه ارتباطات مجازی و آشنایی غیرحضوری بوده است و از این نظر نمی‌توان گفت که همه کاربران اینترنتی در سایت‌های همسریابی تنها برای سرگرمی و وقت‌گذرانی وارد آن می‌شوند.
بهروز بیرشک، روان‌شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران معتقد است: اشکال ازدواج‌های مدرن در این است که در بسیاری از مواقع پسر و دختر از دید احساسی به مسأله نگاه می‌کنند و بدون داشتن آگاهی تن به این ازدواج‌ها می‌دهند و مشکلات آنها پس از شروع زندگی مشترک در زیر یک سقف، مشخص شده و بروز می‌کند.
در این حوزه نباید برخی واقعیت‌ها را نادیده گرفت، برخی از روابط ناسالم و ازدواج‌های نادرست و اشتباه صدمه زیادی را به شخص و جامعه وارد می‌کند. از اوایل دهه 90 با واژه‌ای در فضای مجازی و اینترنت آشنا شده‌ایم. مدت زمان زیادی از آغار فعالیت سایت‌های همسریابی تاکنون نمی‌گذرد اما متاسفانه بسیاری از ما این روزها مصداق‌های ازدواج اینترنتی را در بین اطرافیانمان مشاهده می‌کنیم که در غالب آنها مقصد زوجین دادگاه‌های حل اختلاف می‌باشد. بسیاری از کارشناسان اجتماعی و رفتاری بر این باورند که متاسفانه در کشورمان شاهد حرکت شتابان تغییرات گسترده در ساختارهای اجتماعی و سنتی و در نهایت رسیدن به مرحله گسست فرهنگی هستیم که ارتباطات در فضای مجازی و شروع زندگی مشترک افراد بر این اساس کمک زیادی را به این روند مخرب کرده است.
راه چاره چیست؟
بنا به گفته کارشناسان خانواده، سخت‌گیری در امر ازدواج سبب می‌شود فرزندان، خانواده‌ها را از شروع روابطه با جنس مخالف آگاه نسازند و به طبع حفظ خطر حضور و شروع یک دوستی نامناسب را برای خود حفظ کنند. برای جلوگیری و آگاه‌سازی جوانان از خطرات شروع رابطه در فضای مجازی خانواده‌ها نقش مهم و موثری را ایفا می‌کنند. آنان می‌توانند با کمتر کردن خواسته‌های خود از همسر آینده فرزندشان، زندگی آرامی را بر پایه آشنایی در دنیای حقیقی برای عزیزان خود فراهم سازند. مسئولین فرهنگی نیز با اخذ تدابیر ویژه باید برای جلوگیری از سوء استفاده اشخاص بزهکار در این فضا از فرزندان خانواده‌های ایرانی حمایت کنند.
نویسنده: صفورا دادخواه