بزرگنمايي:

آریا جوان - یک اقتصاددان با ارزیابی طرح شهرداری تهران مبنی بر ساخت خانه‌های کوچک‌اندازه معتقد است شهرداری باید از الگوی انبوه سازی، سبک سازی، ارزان سازی و صنعتی سازی استفاده کند.

به تازگی معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، طرح تهیه مسکن 30 متری برای افراد کم بضاعت را مطرح کرده‌است. به گفته کارشناسان این معاونت؛ «در حوزه مسکن کوچک اندازه شهرداری فقط قرار است تسهیل گری کند نه اینکه خودش چیزی بسازد. لازم است با برداشتن موانع از سر راه بخش خصوصی، امکان تولید و ساخت واحدهای متناسب با نیاز مردم را فراهم کرد.»
بهمن آرمان در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی شهر، به تجربه دیگر کشورها در این زمینه اشاره می‌کند و می‌گوید: شهرداری‌ها در سایر کشورها برای افراد سالمند تسهیلاتی را با کمک بخش خصوصی فراهم می‌کند که بتوانند دارای یک خانه مستقل باشند. خانه‌هایی که معمولا در ابعاد کوچک و بلند مرتبه هستند.
او با بیان اینکه شهرداری تهران هم می تواند چنین کاری کند، تاکید کرد که: اما اگر مانند یک پیمانکار وارد ساخت و ساز شود امری غیر متعارف در جهان است و می تواند فساد و فقدان کارایی را به دنبال داشته باشد. که البته همین امر هم سبب می شود این خانه ها به شکل مناسب ساخته نشود.
این استاد اقتصاد دانشگاه تهران ساخت مسکن مهر از سوی دولت را یادآوری می کند و می‌گوید: این دخالت دولت در مسکن مهر سبب شد تا خانه‌ها نه از کیفیت لازم و نه و از تاسیسات زیربنایی برخودار باشند. در تهران به عنوان پایتخت ایران یا شهرهای اطراف آن مانند اسلامشهر، نسیم شهر، واوان و... شاهد ساخت مسکن هایی که هستیم که باید نوساز باشند اما از همان ابتدا هم اینها بافت فرسوده تلقی می شوند.
آرمان ادامه داد: حتی در جنوب شهر تهران شهرک‌های اقماری که در اثر مهاجرت به وجود آمده اند سیستم فاضلاب زیر زمینی هم ندارند و این خود آسیب های فراوانی دارد.
او معتقد است: تا زمانی که در ایران انبوه سازی، سبک سازی، ارزان سازی و صنعتی سازی حاکم نشود مشکل مسکن حل نخواهد شد.
این اقتصاددان پیشنهادهایی هم برای شهرداری در زمینه ساخت مسکن دارد: شهرداری باید مناطق مشخصی را در شهرک‌های اقماری پیدا و مشوق‌هایی برای انبوه‌سازی ایجاد کند. چرا که خود مردم دیگر حاضر نیستند در آن واحدهای مسکونی غیر استاندارد که گاهی حتی اتاق خواب مشخص و حمام ندارد، زندگی کنند.
آرمان توصیه می‌کند که باید از الگوی ساخت شهرک‌هایی مانند اکباتان، آپادانا و نوبنیاد درس بگیریم. به گفته او؛ در نهایت به این نکته توجه کنیم که شهرک‌هایی که برای طبقه متوسط ساخته شده با تکنولوژی های 50 سال پیش و در یک محدوده ای 560 هکتاری این میزان واحد مسکونی ساخته شد؛ اما امروز تکنولوژی پیشرفت کرده و ارزان سازی و انبوه سازی کاملا امکان پذیر است.
این استاد دانشگاه تهران بر این باور است که؛ شهرداری‌ها باید در مناطقی که مناسب بلندمرتبه سازی است از طبقه چهارم به بعد تراکم رایگان در اختیار شرکت های سازنده قرار دهند، چرا که به عقیده او: در هیچ کجای جهان شهرداری ها از طریق فروش تراکم کسب درآمد نمی کنند، مثلا یک خانه 40 متری در منطقه کمتر برخوردار لندن ماهی 100 پوند عوارض شهرداری پرداخت می کند بنابراین شهرداری با این پول ها شهر را اداره می کند. در ایران هم اگر در کنار یکی از شهرک‌های اقماری مثل اسلامشهر یا جای دیگری زمینی را مشخص و به پیمانکاران بزرگ ایرانی واگذار کنیم که شهرک مسکونی ایجاد کند، طبیعتا تراکم آنجا باید رایگان باشد.
به گفته آرمان؛ طبیعتا در این شرایط بلندمرتبه سازی می تواند شکل بگیرد و در نهایت فضای سبز و زیر ساخت ها هم ایجاد شود همانطور که در شهرک آپادانا و اکباتان هم داریم.
او بلندمرتبه سازی و ارزان‌سازی را تنها راه مساله مسکن و ساخت خانه برای اقشار کم درآمد می‌داند و می‌گوید: مایه تعجب است که مدیران شهرداری متراژ 30 متری را برای خانه‌های مورد نظرشان مطرح کرده‌اند. در حالی که یک الگویی بین 75 تا 110 متر می تواند با فرهنگ ایران سازگارتر باشد؛ چرا که در واحدهای 30 متر نه می توان حمام و نه آشپزخانه داشت.
این اقتصاددان نسبت به کوچک مقیاس بودن این خانه‌ها انتقاد دارد و معتقد است: این متراژ با فرهنگ مردم ایران همخوانی ندارد. از طرف دیگر واحدهای مسکونی که در اطراف تهران ساخته می شود، از همین الان بافت فرسوده تلقی می شوند؛ چون طبق نقشه نیست و استانداردهای لازم را ندارد.