بزرگنمايي:

آریا جوان - هنر زندگی/ سخت بیدار شدن در صبح امری شایع و معمولی بین افراد است. با این حال اگر این مشکل با وجود داشتن خواب کافی به طور مکرر برای شما رخ دهد و در طول روز نیز با احساس خستگی مفرط همراه باشد می‌تواند به عنوان علامتی از یک مشکل جسمانی یا روانشناختی مانند افسردگی، کمبود آهن یا حتی خر و پف کردن در نظر گرفته شود. اگر سخت بیدار شدن در صبح برای شما نیز دردسرساز شده و احساس خستگی مزمنی را برایتان ایجاد کرده لازم است که هرچه سریع‌تر به فکر درمان آن باشید تا سلامت روان و زندگی‌تان با تهدیدی مواجه نشود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علل و راهکارهای مقابله با آن تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
علل سخت بیدار شدن در صبح
سخت بیدار شدن در صبح می‌تواند از عوامل زیستی و روانشناختی مختلفی نشات بگیرد. ما در ادامه تلاش کرده‌ایم تا به بررسی مهم‌ترین عوامل مؤثر در این زمینه بپردازیم.
1- دچار بودن به مشکلات تنفسی در طول خواب
مشکلات تنفسی ناشی از گرفتگی بینی، سینوزیت، آلرژی، برونشیت و سایر موارد مشابه می‌تواند در طول شب بارها شما را از خواب بیدار کند و در نتیجه کیفیت خواب را کاهش دهد. در این وضعیت اغلب هنگامی که از خواب بیدار می‌شوید همچنان احساس کمبود انرژی می‌کنید و دوست دارید ساعات بیشتری در تخت خواب بمانید. یکی از مشکلات تنفسی بسیار مهمی که اغلب نادیده گرفته می‌شود و در عین حال تا حد زیادی روی کیفیت خواب تأثیرگذار است آپنه یا همان وقفه تنفسی است. در این حالت فرد در حین خواب برای لحظاتی ناتوانی در تنفس را تجربه می‌کند. این امر باعث می‌شود که بارها از خواب بیدار شود و به این ترتیب نتواند خواب باکیفیتی را تجربه کند.
2- گرسنگی و خالی بودن شکم از علل سخت بیدار شدن در صبح
بسیاری از افراد به دلیل رژیم غذایی از خوردن شام خودداری می‌کنند و تلاش می‌کنند زودتر به خواب بروند تا گرسنگی را تحمل نکنند. در حالی که در طول خواب نیز بدن به سوخت نیاز دارد و کمبود انرژی بدن می‌تواند شما را از خواب بیدار کند و در نتیجه منجر به احساس خستگی در صبح شود. بهترین راه حل این است که آخرین وعده خود را 2 تا 3 ساعت پیش از خواب میل کنید. همچنین خوردن آب کافی قبل از خواب نیز می‌تواند به شما کمک کند تا کیفیت خواب بهتری داشته باشید.
3- استفاده از الکل و سایر مواد محرک قبل از خواب
الکل ممکن است باعث شود که شما زودتر به خواب روید. اما با این حال این ماده ریتم مغزی‌تان را به هم می‌ریزد و خواب شبانه را دست خوش مشکلاتی می‌کند که در نهایت منجر به احساس خستگی هنگام صبح می‌شود. علاوه بر الکل مصرف نوشیدنی‌های کافئین دار و استفاده از نیکوتین نیز می‌تواند تأثیرات مشابهی را ایجاد کند.
4- خر و پف کردن از علل سخت بیدار شدن در صبح
خر و پف کردن یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند کیفیت خواب شما را تحت تأثیر قرار دهد. در بسیاری از موارد خر و پف می‌تواند با آپنه تنفسی همراه شود که در این شرایط مشکلات خواب افزایش خواهند یافت. برای بهبود این مشکل پیش از هر چیز مراجعه به یک پزشک را توصیه می‌کنیم. همچنین در نظر داشته باشید که خر و پف کردن تا حد زیادی به وزن ارتباط دارد. در نتیجه اگر دچار اضافه وزن هستید تلاش برای اتخاذ یک رژیم لاغری می‌تواند به بهبود وضعیت خواب شما کمک کند.
5- دچار بودن به رفلاکس معده
رفلاکس معده به معنی بازگشت اسید معده و وارد شدن آن به درون مری است. از آنجایی که تولید اسید معده در طول شب افزایش می‌یابد مشکل رفلاکس معده در حین خواب تشدید می‌شود. برای اینکه بتوانید این مشکل را کنترل کنید از خوردن غذاهای تند، ترش، چرب و سنگین پیش از خواب بپرهیزید و همچنین مصرف الکل را محدود نمایید. خوردن این مواد غذایی قبل از خواب در کسانی که مبتلا به رفلاکس معده هستند می‌تواند باعث ایجاد خواب منقطع شده و در هنگام صبح بیدار شدن را با سختی بیشتری مواجه کند.
6- کمبود آهن از علل سخت بیدار شدن در صبح
یکی از نشانه‌های رایج کمبود آهن احساس خستگی مفرط است. به همین خاطر افراد دچار این مشکل اغلب با وجود خوابیدن به میزان ساعات کافی باز هم احساس کمبود انرژی می‌کنند و در طول روز نیز دائماً خسته هستند. درنتیجه بررسی وضعیت میزان آهن بدن می‌تواند یکی از گزینه‌هایی باشد که در یافتن علت احساس خستگی در صبح به شما کمک کند.
7- افسردگی
افسردگی یکی از دلایل بسیار رایجی است که می‌تواند در احساس خستگی و خواب آلودگی شما تأثیر بسیاری داشته باشد. مشکلات خواب یکی از علائم اصلی افسردگی محسوب می‌شوند. افراد مبتلا به این مشکل ممکن است در به خواب رفتن دشواری‌های زیادی را تجربه کنند، در طول شب دائماً از خواب بیدار شوند و یا صبح بسیار زود از خواب برخیزند و با این حال احساس خستگی بسیار زیادی را تجربه کنند.
اگر از نظر خلقی وضعیت مناسبی را تجربه نمی‌کنید و در کنار آن دچار مشکلات خواب نیز هستید ابتدا باید به فکر بهبود روحیه خود باشید. اگر این مشکل به طور ریشه‌ای مورد حل و فصل قرار بگیرد به طور خود به خود وضعیت خواب شما نیز بهبود خواهد یافت. مراجعه به یک روانشناس بالینی به شما کمک می‌کند تا بتوانید درمان مناسب افسردگی را دریافت نمایید.
8- اختلال اضطراب فراگیر
اختلالات اضطرابی به خصوص اختلال اضطراب فراگیر با ایجاد تنش و بی‌قراری دائمی در فرد باعث می‌شود که او نتواند خواب عمیقی را تجربه کند و دائماً در حالت گوش به زنگی به سر ببرد. در نتیجه این امر باعث می‌شود که هنگام صبح فرد با خستگی مفرطی از خواب بیدار شود و انرژی کافی را در طول روز نداشته باشد. بهبود این شرایط نیز نیازمند مراجعه به متخصصان سلامت روان نظیر روانشناسان و روانپزشکان است.
درمان سخت بیدار شدن در صبح
اگر بیدار شدن در صبح شما را با دردسر مواجه کرده و باعث شده تا در طول روز دائماً احساس خستگی و بی انرژی بودن داشته باشید پیش از هر چیز باید به دنبال یافتن علت مشکل خود باشید. همان طور که گفته شد انواع مشکلات جسمانی و روانشناختی می‌توانند در بروز این حالت تأثیرگذار باشند. در صورت مشاهده هریک از علائم مذکور متناسب با مشکل خود به یک پزشک یا روانشناس مراجعه کنید.
سؤالات متداول
- آیا سیگار کشیدن می‌تواند بر کیفیت خواب تأثیرگذار باشد و باعث احساس خستگی به هنگام صبح شود؟
بله مصرف سیگار به خصوص هنگام شب و قبل از خواب به دلیل دارا بودن نیکوتین کیفیت خواب شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند موجب احساس خستگی مفرط شود.
- آیا نوع رژیم غذایی می‌تواند در احساس سرحال بودن در صبح تأثیر داشته باشد؟
بله. معمولاً خوردن غذاهای چرب و سنگین به خصوص در وعده شام می‌تواند کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار دهد. داشتن رژیم غذایی سالم و مصرف غذاهای سبک‌تر هنگام شب می‌تواند تا حد زیادی در این زمینه به شما کمک کند.