بزرگنمايي:
آریا جوان-
لج بازی در همه فرهنگ ها و ملیت ها دیده می شود. صرفا به سن و فرهنگ و مذهب و نژاد و ثروت و تحصیلات ارتباط ندارد. این طور نیست که پولدار ها یا فقرا، لج باز تر هستند و یا لج بازی، پدیده ای مختص به قشر بیسواد یا تحصیل کرده است. در عصر کرونایی اقتصاد، فرهنگ و بهداشت و سیاست ایران از بهمن 98 تا به امروز، شاهد یک لج بازی و کم تحملی فراگیر خطرناک در ایران هستیم.
تقریبا همه هشتاد و اندی میلون جمعیت ایران، می‌دانند که همه 31 استان کشور، درگیر ویروس منحوس کرونا هستند و این ویروس، هر روز از ملت ایران، قربانی می گیرد.
قربانیانش، هم از چهره های خیلی معروف است و هم از کادر درمانی و هم از مردم کوچه و بازار. برای کرونا، فقیر و غنی، باسواد و بیسواد، دوملیتی، ژن خوب، سلبریتی، داف و شاخ اینستاگرام، میلیاردر و زیر خط فقر، فرقی نمی‌کند. کرونا، سرما دوست است، یعنی تا اردیبهشت، مهمان ایرانیان است.
اما هنوز، بعضی ها به اخطارها و اطلاعیه های ستاد بحران و ستاد مقابله با کرونا مبنی بر رعایت مسائل بهداشت فردی و پرهیز از سفر و قرنطینه در خانه، بی توجه هستند. تلویزیون، صف طولانی از خودروهایی را نشان می دهد که مثل روزهای عادی، عازم سفر به گیلان و مازندران هستند!
هنوز در پایانه های مسافری، تردد عین روزهای غیر کرونایی در جریان است! چرا بخشی از مردم لج بازی می کنند؟ چرا بعضی از مردم همچنان معتقد هستند که کرونا، کشنده نیست و این ها فقط یک داستان طنز است؟
چرا حتی چند نفر، با وجود علم و آگاهی بر آلوده بودن بقاع به این ویروس، نسبت به لیسیدن ضریح اقدام و فیلمش را در شبکه های اجتماعی منتشر کردند؟ چرا در روزهای سختی ملت ایران، میلیون ها ماسک احتکار شده در هتل های لوکس شمال شهر تهران پیدا می شود؟ علت چیست؟ چرا بعضی ها همچنان لجاجت می‌کنند؟
به نظر می رسد که ما ایرانیان فرهنگ دوست و تمدن ساز که تمدن مکتوب مان، افتخار قاره کهن است و به آن فخر می فروشیم، ازهر قوم و جنسیت و سنی، در یک چیز، کم و بیش با هم مشترک هستیم و آن لج بازی است.
تا حدی هم حق داریم! ما ضربه های زیادی از ندانم کاری های مسئولان خورده ایم. از عصر قجر تا به امروز. با این حال، ما علاقه زیادی به لج بازی داریم. ذهن فریبکار ما، به ما می‌گوید که حتما راه فراری هست.
حتما می توان قانونی، کار غیر قانونی کرد. حتما می توان از راه فرعی استفاده کرد. احتمالا این چیزها، عطف به ما سبق نمی شود! ما لج بازیم. خسارت می بینیم. ضرر میکنیم. اعتبار ما ممکن است به خطر بیفتد. اما دست از لجاجت بر نمی داریم. ما باید به هر قیمتی روی مواضع عجیب و غریب و بعضا سراسر غلط و عهد بوقی خود، پافشاری کنیم. ما باید درس های درست اندیشیدن را یاد بگیریم.
ادوارد پولاک پزشک مخصوص ناصرالدین شاه قاجار، بیش از 150 سال پیش نیز در کتاب سفرنامه ایران خود، به مقوله بداندیشی و گاها لج بازی ایرانیان عصر قجر در برابر تغییر سبک زندگی، اشاره دارد.
کتاب سفرنامه پولاک، پزشک مخصوص شاه شهید در عصر قجر که نگاهی جالب است به سبک زندگی ایرانیان و اخلاق آن ها در حدود صد و اندی سال پیش
وقتی کسانی را می‌بینم که هشدار های نهاد های رسمی در مورد رعایت مسائل ابتدایی بهداشتی را جدی نمی‌گیرند، سفر می‌روند، به جای قرنطینه خانگی کماکان اصرار دارند که برای خرید یک وجب سفره و دو گل سر با اهل و عیال به خرید بروند، در مقابل هشدارها مقاومت می‌کنند و می‌گویند اینها کار خودشونه و شایعه سازی و اغراق است و … بیش از آنکه شجاعت و بی‌پروایی ببینم، لجبازی می‌بینم. لج کردن و مقاومت با نهاد قدرت. با وزیر بهداشت، با مسئولان حوزه سلامت. لج کردن به قیمت هلاکت خود و دیگران.
وقتی مقاومت برخی مسئولان کلیدی کشور در مقابل هشدارهای اهل فن را دیدم که می‌گفتند این ویروس اپیدمی می‌شود و باید سریعاً نسبت به تعطیل کردن اماکن عمومی، از مدرسه و دانشگاه تا زیارتگاه و ورزشگاه اقدام کرد، بیش از آنکه برنامه و ایده و اراده برای نگهداشتن کشور در حالت عادی ببینم، نوعی لجاجت می‌دیدم. لج کردن در مقابل توصیه کسانی که لزوماً همفکر ما نیستند.
این لجبازی را در سال‌های اخیر در مسائل سیاسی و اجتماعی بسیاری دیده‌ایم. مقابل تلاش برای ورود به ورزشگاه‌ها، مقابل برجام، مقابل عادی‌سازی روابط خارجی، مقابل خرید هواپیما، مقابل گشایش فضای اجتماعی، مقابل آزادی‌های حداقلی و شادی‌های کوچک مردم، مقابل مراسم گرامیداشت کورش، مقابل …
همیشه کسی یا کسانی با لجبازی تلاش کرده مانع از هر کاری در این حوزه شوند. آنها بیش از آنکه دغدغه‌های ملی داشته باشند، مشغول لجبازی با خود و دیگران هستند. چرا؟ چون منفعت من در آن نیست یا من باورش ندارم، حتی اگر مفید باشد!!
لجاجت در ژن انسان ایرانی چنان نهادینه شده که می‌گوید «حاضرم سرم بره حرفم عوض نشه»! حتی وقتی علم دارد که حرفش خطاست و باید موضعش را تغییر بدهد باز هم با لجبازی سر حرفش می‌ماند! این موضوع فقط نوعی مبارزه مدنی مقابل نهاد قدرت نیست، ریشه بسیاری از پرونده‌های خانوادگی و طلاق ها یا حتی تصادف های جاده‌ای به همین نکته ساده برمی‌گردد. به لجبازی!
برای مقابله با لج بازی، باید درس فکر کرد و هنر دقیق خواندن موضوعات را یاد گرفت