آریا جوان - اگر دائما به دنبال یک رابطه عاطفی افسانه‌ای باشید به زودی ناامید خواهید شد. این در حالی است که با پذیرش واقعیات و تفاوت‌های بین فردی در مسیر موفقیت قرار خواهید گرفت.

بسیاری از افراد ازدواج های عاشقانه را به ازدواج های سنتی و برنامه ریزی شده ترجیح می دهند. آنها استدلال می کنند که ازدواج با اتکا به عشق ادامه زندگی را نیز آسانتر می کند و ازدواج های عاشقانه از استحکام بیشتری برخوردارند. در سوی مقابل نیز کسانی که ازدواج سنتی را پیشنهاد می دهند معتقدند که ازدواج پیوندی است معقول و عشق در ادامه راهش را به زندگی باز می کند. رضایت زوجین از همسران خود در دوران زناشویی مهمترین شاخصی است که بر اساس آن می‌توان نشان داد که کدام یک از این دو نگاه به ازدواج از لحاظ علمی و آماری تایید می شوند. شاید از این طریق بتوان به فرمولی دست یافت تا جوانان با اتکا به آن با آرامش بیشتری همسر آینده خود را انتخاب کنند. 
تی تاشیرو نویسنده و دانشمند علوم اجتماعی که سال‌ها در مورد رضایت زوج‌ها در مقاطع مختلف زندگی زناشویی تحقیق کرده در مصاحبه با هفته نامه خبری تایم به نکات جالبی اشاره می‌کند: رضایت همسران از ازدواج طی نخستین سال زندگی مشترک به طور میانگین حدود 86 درصد است. حال چشمان خود را ببندید و سعی کنید سطح رضایت سال هفتم ازدواج را حدس بزنید. بله همانطور که تصویر زیر نشان می دهد، مطالعات نشان داده اند که میزان رضایت از زندگی با طول سال‌های زندگی زناشویی نسبت عکس دارد. یعنی هرچه به تعداد سالهای زندگی زناشویی افزوده می شود از میزان رضایت از زندگی کاسته می شود. نمودار زیر میزان رضایت زوج‌ها از زندگی زناشویی را در مقاطع مختلف نشان می دهد:

اما دلیل کاهش رضایت از زندگی مشترک با گذر زمان چیست؟
بر اساس پژوهش‌های رابرت گرین نویسنده‌ کتاب "هنر فریبندگی"، اصلی ترین علت اختلافات زناشویی چیزی نیست جز خوگیری یا همان عادت کردن زوج‌ها به یکدیگر. اغوا شامل درجاتی از حیرت است که به مرور و با طولانی شدن رابطه عاطفی رنگ می بازد. به عبارت دیگر زوج‌هایی که در سال اول زندگی زناشویی همه چیزشان برای یکدیگر تازگی دارد و از هر حرف و رفتار هم به شعف می‌آیند به تدریج و در طی سالها و آشنا شدن با خلق و خوی همدیگر، چیزی برای به وجد آوردن یکدیگر ندارند و همه زوایای زندگی مشترک‌شان عادی و آشنا می‌شود.
ازدواج عاشقانه یا ازدواج سنتی (برنامه‌ریزی شده)؟
حالا به این پرسش اساسی می‌رسیم که از منظر مطالعات علمی ازدواج‌های برنامه‌ریزی شده یا همان ازدواج‌های سنتی شانس موفقیت بیشتری دارند یا ازدواج‌های عاشقانه؟ 
یک مطالعه که 50 ازدواج عاشقانه و 50 ازدواج سنتی را طی 10 سال بررسی کرده و نتایج آن در مقاله ای در مجله ازدواج منتشر شده نشان می دهد با وجود آن که ازدواج های عاشقانه با شادمانی بیشتری آغاز می شوند، اما این هیجان شدید با سرعت بالاتری افت خواهد کرد. این در حالی است که از دیدگاه علمی در ازدواج های سنتی، تازه پس از گذشت میانگین 10 سال رضایت، خوشحالی، عشق و محبت میان همسران افزایش می‌یابد و دوام آن نیز به مراتب بیشتر خواهد بود.
شینا اینگار نویسنده کتاب "هنر انتخاب" در این خصوص می گوید: زوج هایی که با عشق ازدواج و به مدت کمتر از یک سال در کنار یکدیگر زندگی کرده بودند، در مقیاس عشق به امتیاز 70 از مجموع 91 امتیاز دست یافتند. در خانواده‌های مورد بررسی، این عدد با گذشت زمان یک مسیر نزولی نستبا ثابت را طی کرده است. پس از گذشت 10 سال مجددا همسرانی که همچنان به زندگی مشترک خود ادامه داده بودند، آزمایش شدند و این بار امتیاز 40 را ثبت کردند. در مقابل زوج هایی که ازدواجی عاشقانه نداشتند، میانگین امتیاز 58 را نشان دادند. با وجود آن که این رقم از امتیاز 70 بسیار پایین تر است، اما احساسات آنها در یک بازه زمانی 10 ساله مشابه تقویت شده و امتیاز بالاتر 68 گزارش شد.
اما به راستی راز موفقیت دراز مدت ازدواج های برنامه ریزی شده و سنتی چیست؟ چنین زوج هایی تنها به عشق جادویی و احساسات خارق العاده اعتقاد ندارند و به منظور ساخت آرامش, شادی و علاقه در رابطه خود تلاش می کنند.
طبق مطالعه ای که توسط مجله ازدواج و خانواده به چاپ رسیده است، اگر دائما به دنبال یک رابطه عاطفی افسانه ای باشید به زودی نا امید خواهید شد. این در حالی است که با پذیرش واقعیات و تفاوت های بین فردی در مسیر موفقیت قرار خواهید گرفت.
کمک به تقویت زوایای زیبای زندگی به جای تلاش برای تغییر دیگری
با توجه به یافته های یکی از مقالات منتشر شده به وسیله انتشارات سیج، تلاش برای تغییر رفتار و افکار همسری که از نظر فرد مقابل منفی است نتیجه مطلوبی به همراه نخواهد داشت. در این مطالعه که 160 زوج داوطلب شرکت داشتند مشخص شد با تمرکز بیشتر همسران بر تغییر شریک زندگی نه تنها میزان پیشرفت کاهش یافت، بلکه فرد به منظور تکرار رفتار مورد نظر لجبازتر نیز شده بود.
جان گاتمن محقق سرشناس و نویسنده کتاب "هفت اصل برای نتیجه دهی ازدواج" عنوان می کند که 69 درصد از مشکلات زندگی زناشویی دائمی هستند آن هم تنها به یک دلیل؛ تلاش برای تغییر دیگری! وی در کتاب خود توضیح می دهد که بیشتر مشاجرات میان زوج ها قابل حل و فصل نخواهند بود اما با این حال همسران دست از تغییر ذهن فرد مقابل بر نمی دارند و از این رو خانواده را وارد یک چرخه معیوب بی پایان می کنند.
دلیل این مسئله چیست؟ محققان دریافتند اکثر اختلافات زناشویی ریشه در تفاوت های اساسی سبک زندگی، شخصیت و یا ارزش های اخلاقی در مقایسه با یکدیگر دارند. حال اگر همچنان به بحث حول چنین مسائلی با همسر خود ادامه دهیم تنها اوقات ارزشمند زندگی مشترک را برای یکدیگر تلخ کرده و فاصله و نارضایتی را افزایش داده‌ایم. در حالی که اگر تفاوت های یکدیگر را بپذیریم و برای آن احترام قائل شویم به شادی و رضایت زندگی مشترک افزوده ایم. 
بر اساس پژوهشی از انجمن روانشناسی آمریکا، بهترین روابط عاطفی زمانی شکل می گیرند که هر یک از طرفین به دنبال توجه به نقاط قوت و زیبایی های زندگی مشترک خود باشند و تمرکزشان را از تغییر، کاهش یا حذف بدی‌های طرف مقابل بردارند. کلید طلایی دست یابی به چنین هدفی فقط و فقط "ایجاد هیجان در زندگی با انجام فعالیت های جدید" خواهد بود.
دو توصیۀ کلیدی:
به تفاوت‌های فردی همسر خود احترام بگذارید: اینکه همسر شما سلایق و خصوصیات فردی و حتی فرهنگی دارد که با سلایق شما نامتناسب است دلیل نمی‌شود از او بخواهید آنها را تغییر دهد. تلاش برای تغییر همسر خود را متوقف کنید و از وجود تفاوتی که با شما دارد در هرچه رنگارنگ تر شدن زندگی مشترک بهره ببرید.
به جای هماهنگی به دنبال سازگاری باشید: بسیاری از افراد در زندگی مشترک تلاش زیادی را صرف هماهنگ کردن خود با همسرشان یا بالعکس می کنند. این در حالی است که راز زیبایی در تفاوت ها و سازگاری با وجود تمایز است. پس به جای تلاش برای هماهنگ شدن /کردن همسر خود به دنبال سازگاری با تمایزات زندگی باشید. این گونه به استحکام زندگی مشترک خود می افزایید و رضایت خاطر خود و همسرتان را نیز فراهم می آورید.