بزرگنمايي:

آریا جوان - برنامه بررسی و شناسایی باستان شناسی شهرستان «کوهبنان» استان کرمان علاوه بر شناسایی 205 اثر و محوطه تاریخی نشان داد که این منطقه یکی از کانون‌های اجتماعات در دوره پارینه سنگی و کریدور عبور انسان به سمت شرق ایران و داخل آسیا بوده است.
ایسنا: به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری،
این بررسی‌ها به سرپرستی مشترک علیرضا سرداری – عضو هیئت علمی پژوهشکده باستان شناسی –
و مرتضی خانی‌پور – دانش آموخته دکتری باستان شناسی از دانشگاه تهران-،
در راستای تهیه نقشه باستان-شناسی کشور در حال اجراست.
او با بیان اینکه سه محوطه و یک پناهگاه از دوره پارینه سنگی تاکنون شناسایی شده، توضیح داد:
پیش از این در سال 1962 میلادی، شواهدی از این دوره توسط «رینهولد هوکراید» – زمین‌شناس آلمانی –
در کوهبنان معرفی شده بود. با وجود این، بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد
که این منطقه یکی از کانون‌های اجتماعات این دوران و کریدورعبور انسان به سمت شرق ایران و داخل آسیا بوده است.
سرپرست برنامه بررسی و شناسایی باستان شناسی شهرستان کوهبنان با بیان اینکه در دوران بعدی پیش از تاریخ،
دو محوطه مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد شناسایی شده که تشابه زیادی با فرهنگ‌های عصر مفرغ کرمان به ویژه شهداد داشته، افزود:
وجود این آثار، دلالت بر ارتباطات فرهنگی و تعاملات بازرگانی حوزه‌های جنوبی کرمان با استقرارهای فلات مرکزی ایران دارد
که کوهبنان مسیر اصلی این ارتباطات بوده است.
وی با بیان اینکه شهرستان کوهبنان در شمال استان کرمان، از نظر جغرافیای فرهنگی،
در طول تاریخ جزو یکی از بلوک‌های مهم منطقه کرمان بوده و حتی در بعضی از دوران اسلامی،
دامنه نفوذ آن تا بخش‌هایی از بهاباد و بافق در استان یزد نیز گسترش داشته، افزود:
بخش زیادی از این شهرستان کوهستانی است و از نظر منابع معدنی، غنی.
که در طول تاریخ نقش مهمی در زندگی مردمان این حوزه داشته است.
سرداری گفت: آثار شناسایی شده شامل تپه، محوطه، بنا، آسیاب، آب انبار، بافت روستا،
خانه‌های تاریخی، برج، قنات، معدن و کارگاه شدادی، گورهای سنگی، پناهگاه و محوطه‌های روباز می‌شود که متعلق به دوره‌های مختلف است.
مرتضی خانی‌پور – سرپرست دیگر برنامه بررسی و شناسایی باستان شناسی شهرستان کوهبنان –
نیز با بیان این‌که در دوران تاریخی، آثار دوران اشکانی و ساسانی شامل تپه‌ها، بناها، قلعه‌ها و گورهای پشته سنگی
در شهرهای کوهبنان و طغرلجرد شناسایی شده که بسیاری از این گورهای پشته سنگی
در ارتفاعات و ستیغ کوه های منطقه پراکنده است، گفت:
غالب استقرارها و آثار شناسایی کوهبنان متعلق به دوره اسلامی است که به ویژه با توسعه قنات ها، روستاهای زیادی شکل گرفته است.
وی با اشاره به این‌که منابع تاریخی و حضور جهانگردان کوهبنان در این دوران با جمعیت زیاد و توسعه شهری،
دارای مساجد، خانقاه ، برج‌ها، خانه‌های اعیانی و بازار بوده است که در این برنامه ثبت و مستندنگاری شده‌اند، ادامه داد:
با توجه به منابع غنی معدنی، تاکنون 12 معدن مس، سرب، روی و گلِ رخت‌شوی شناسایی
و بقایایی از آثار شدادی و فلزکاری باستان نیز به دست آمده است.
او با بیان اینکه بیشتر این معادن از نوع کانی‌های سرب و روی هستند که در منابع تاریخی، اشاره زیادی به آنها شده است،
افزود: کوهبنان یکی از مهم‌ترین مراکز تولید و فرآوری سرب و روی و معروف به “توتیا” بوده است.