بزرگنمايي:

آریا جوان - باشگاه خبرنگاران / فراکسیون‌ها برای رسیدگی به مشکلات مردم در مجلس تشکیل می‌شوند، اما برخی از آنها اولویتی برای کشور به حساب نمی‌آیند.
تشکیل فراکسیون‌ها در مجالس از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه فراکسیون‌ها برای رسیدگی به مشکلات مردم در مجلس تشکیل می‌شوند و می‌توانند همپای کمیسیون‌ها نقش مثمری داشته باشند. در واقع فراکسیون‌ها در نحوه استفاده از اهرم‌های نظارتی، ارائه و تصویب طرح‌ها، لوایح و برنامه‌ها می‌توانند، نقش آفرینی کنند، اما نکته‌ای که توجه ما را به خود جلب کرد، تشکیل فراکسیون‌هایی است که در ابتدای شکل گیری هر مجلس با عناوین مختلف با سرعت تشکیل می‌شوند، اما بعد از مدتی به فراموشی سپرده شده و به غیر از نام و عنوان از آن‌ها چیزی باقی نمی‌ماند و عملا فعالیتی از آن‌ها به چشم نمی‌خورد.
حمیدرضا فولادگر که دوره هفتم، هشتم، نهم و دهم نماینده مردم اصفهان در مجلس بود، می‌گوید، در مجالس قبل، گاهی اوقات یک فراکسیون 140 عضو داشت، اما در موضوع حساس تنها 70 نفر اعلام‌نظر می‌کردند و در واقع بیشتر افراد اسمی و روی کاغذ عضو فراکسیون بودند.
در این میان نام برخی از فراکسیون‌های عجیب و غریب نیز به چشم میخورد، فراکسیون‌هایی که به گفته برخی از نمایندگان موجب پایین آوردن شان مجلس و وکلای ملت می‌شوند یا فراکسیون‌هایی که موازی کاری می‌کنند و اصلا بود و نبود آن‌ها فایده‌ای برای مجلس ندارد.
تشکیل فراکسیون‌های «سیر و عدس» اولویت کشور است؟
حجت الاسلام علیرضا سلیمی در مورد تشکیل فراکسیون‌ها در ابتدای دوره یازدهم مجلس، گفت که تاکنون حدود 100 درخواست تشکیل فراکسیون به هیئت رئیسه مجلس واصل شده که تعداد آن‌ها همچنان رو به افزایش است، البته تعدادی از فراکسیون‌ها عملا در مسیر موازی با یکدیگر حرکت می‌کنند و ما شاهد موازی کاری در تشکیل این فراکسیون‌ها هستیم؛ به عنوان مثال فراکسیون تعاون و کار و فراکسیون تعاون و همیاری از جمله مواردی است که درخواست تشکیل آن‌ها به هیئت رئیسه واصل شده است که هر سه یک مسیر را دنبال می‌کند.
سلیمی همچنین با تاکید بر اینکه تشکیل فراکسیون‌های دیگری همچون فراکسیون عدس و سیر به هیئت رئیسه واصل شده است، گفت سؤال اینجاست که شأن یک فراکسیون در این حد پایین آورده شود؟ با توجه به این موارد هیئت رئیسه تصمیم گرفته تا فعلا جلوی تشکیل فراکسیون‌ها گرفته شود تا سازوکار مناسبی برای تشکیل آن‌ها در نظر گرفته شود، البته در مورد فراکسیون‌هایی همچون روحانیت و ایثارگران خط مشی آن‌ها مشخص است و امکان تشکیل فراکسیون همسو و موازی با آن‌ها وجود ندارد.
محمدرضا رضایی کوچی، عضو کمیسیون عمران مجلس هم معتقد است که تعدادی از فراکسیون‌ها، در مسیر موازی با یکدیگر حرکت می‌کنند یا برخی از فراکسیون‌ها مانند فراکسیون عدس و سیر که به هیئت رئیسه ارسال شده‌اند که نیاز کشور نیست. در واقع 90 درصد کار‌هایی که در فراکسیون‌ها انجام می‌شود، در کمیسیون‌ها هم وجود دارند و تنها موجب گرفتن زمان نمایندگان می‌شود، وگرنه تمام فعالیت‌هایی که در فراکسیون‌ها انجام می‌شود، طبق آیین نامه در کمیسیون‌ها نیز پیش بینی شده است.
رضایی کوچی همچنین تاکید می کند: تعداد فراکسیون‌ها بسیار زیاد است، در حالی که اصلا نیازی به برخی از آن‌ها نیست، به عنوان مثال فراکسیون‌هایی مانند عدس و سیر در کمیسیون کشاورزی هم قابلیت بررسی دارند و لازم نیست فراکسیون جدایی برای آن تشکیل شود.
فولادگر نماینده ادوار مجلس هم ضمن انتقاد از موازی‌کاری برخی فراکسیون‌ها گفت که کمیسیون‌های تخصصی و فراکسیون‌های اصلی نقش مهمی در گره‌گشایی از مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم دارند، لذا موضوعات کشور را باید اولویت‌بندی کرد و برخی مباحث را در خود فراکسیون‌های اکثریت به‌صورت موضوعی درآورد و برای آن کمیته تعیین کرد.
او با تاکید بر اینکه فراکسیون‌های تخصصی، براساس علایق افراد شکل می‌گیرد، خواستار ساماندهی فراکسیون‌ها شد. او همچنین یاد آور شد که در دوره‌های نهم و دهم هم فراکسیون‌های تخصصی با یکدیگر هم‌پوشانی داشتند و دو فراکسیون با یک موضوع و محتوا، ولی با تفاوت اسم کار می‌کردند.
فولادگر معتقد است که یکی‌دیگر از فراکسیون‌ها، مربوط به مسائل قومی و منطقه‌ای است که نباید خیلی در مجلس به‌صورت پررنگ مطرح شود. ویژگی مجلس این است که از تمام ایران، قومیت‌ها، مذهب شیعه اثنی‌عشری که مذهب اصلی کشور است تا مذاهب و اقلیت‌ها حضور دارند و چنانچه گرایش‌های قومی خیلی پررنگ مطرح شود به وحدت و انسجام ملی ضربه می‌زند.
او ادعا می‌کند که برخی فراکسیون‌ها حتی عنوان خوبی هم ندارند، لذا نباید برای هر طرح یا هر شخصیت محبوب مدنظر خود فراکسیون راه بیندازیم، به‌طور مثال شهید دیالمه نماینده برجسته‌ای در مجلس اول بود و در همان سال 60 شهید شدند و از این شهدا کم نداریم که اگر بخواهیم به تعداد این شخصیت‌های عزیز فراکسیون داشته باشیم، امکان‌پذیر نیست.
وزارتخانه‌ها در صدد جهت دهی ذهن وکلای ملت
سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس با تاکید بر اینکه اخبار و اطلاعاتی به گوش می‌رسد که وزارتخانه‌ها قصد تشکیل تعدادی از این فراکسیون‌ها نقش دارند، گفت که برخی از وزارتخانه‌ها سعی دارند تا از این طریق بتوانند ذهن نمایندگان را جهت‌دهی کنند و در مجلس شورای اسلامی نفوذ داشته باشند که این باعث کندی تیغ نظارت نمایندگان و همچنین تأثیر وزارتخانه‌ها بر روند قانون گذاری می‌شود.
فولادگر هم در این باره می‌گوید که بعضی از فراکسیون‌های تخصصی خودجوش و برخی هم از خارج تشکیل می‌شود و یک نهادی سعی دارد از بیرون مجلس، نمایندگان را با برنامه‌های خود هماهنگ کند و حتی برخی جلسات را بیرون مجلس برگزار می‌کردند. به گفته این نماینده دوره‌های نهم و دهم، حتی این اتفاق افتاده که یک فراکسیون در دفتر فلان رئیس دستگاه یا وزیر جلسه برگزار کرده است، بنابراین فراکسیون‌هایی که از بیرون مجلس ساخته می‌شود بیشتر با هدف هماهنگی با دستگاه اجرایی شکل می‌گیرد که درست نیست و استقلال نمایندگان را زیرسوال می‌برد.
رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران هم از دیگر نمایندگانی بود که در خصوص جهت دهی ذهن وکلای ملت می‌گوید که گاهی اوقات در برخی موضوعات، دستگاه‌ها موضوعی را دنبال می‌کنند که دولت به آن توجه نمی‌کند و دستگاه‌ها نیاز به قانون گذاری در این مورد دارند، طبیعی است که میتوانند از طریق مجلس این موضوع را دنبال کنند. اما دستگاه‌ها نمی‌توانند ذهن نمایندگان را جهت دهند، چراکه وکلای ملت آنقدر باهوش هستند که در زمین دولت بازی نکنند.
برای جلوگیری از فراکسیون‌های بی اهمیت چه باید کرد؟
رئیس کمسیون عمران، با اشاره به راهبردی برای جلوگیری از تشکیل فراکسیون‌های موازی و کم اهمیت گفت که این موضوع باید در آیین نامه مجلس ذکر شود تا از تشکیل فراکسیون‌های موازی و متعدد جلوگیری شود، چراکه بسیاری از آن‌ها کار موازی با کمیسیون‌ها را انجام می‌دهند.
همچنین سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس برای حل مشکلات موجود در این زمینه تاکید کرد که در حال حاضر به دنبال این هستیم که فراکسیون‌های موازی تشکیل نشود، بنابراین ساز و کار جدیدی را برای فراکسیون‌ها تعریف خواهیم کرد.