بزرگنمايي:
آریا جوان- ماجرای رائفی‌پور و طیف‌های مختلف اصولگرا ماجرای غامضی‌ست، خیلی دور و خیلی نزدیک، او حالا به مدد «محبی» به ستاد امر به معروف هم رسیده و دیگر محدود به «میکروفون» نیست!
روزنامه اعتماد ماجرا را با نگاهی اصلاح‌طلبانه روایت کرده:
روزگاری اگر در سطح شهر از پیاده‌ها و سواره‌ها از امر به معروف و نهی منكر می‌پرسیدیم و معنای آن را جست‌وجو می‌كردیم، پاسخ‌ها به سیاست و اهالی‌اش بی‌ارتباط بود. آن روزها امر به معروف ستاد نداشت و صرفا فریضه‌ای دینی بود ولی حالا گویی هزاران سال از آن زمان گذشته چنانكه هم این ستاد و هم اعضایش همگی نه تنها فعالیت‌های سیاسی خود را پیگیری می‌كنند.
بلكه علنا به یك جریان خاص در جمهوری اسلامی نزدیكند و گاه و بی‌گاه به تخطئه جریان مقابل و خط‌مشی آنان می‌پردازند چنانكه برخی ناظران از «سیاست‌زدگی در ستاد امر به معروف و نهی از منكر» انتقاد كرده و اظهاراتی هشدارآمیز را نسبت به افزایش این قبیل رفتارها به زبان می‌آورند. در چنین شرایطی و با تغییر نگاه ایجاد شده به این ستاد بود كه اخیرا خبری دست به دست در شبكه‌های اجتماعی چرخید؛ خبری كه از صدور مجوز امر به معروف و نهی از منكر مسوولان جمهوری اسلامی برای یكی از فعالان این روزها شناخته شده و البته حاشیه‌ساز منتهی‌الیه راست سیاست ایران حكایت داشت.
آمران سیستماتیک
علی‌اكبر رائفی‌پور اگر تا چند سال پیش فقط و فقط به خاطر اظهارنظر درباره شیطان‌پرستی و مسائلی از این دست شناخته می‌شد، این روزها از سوی حامیان با «استاد» خطاب می‌شود و در قامت یك فعال سیاسی اصولگرا ظاهر شده اما نه به سبك سنتی‌های این جریان. رائفی‌پور از قضا با محمدباقر قالیباف، رییس مجلس یازدهم و نواصولگرایان حامی‌اش نیز سر سازش ندارد و همچون وحید یامین‌پور و بخشی دیگر از جوانان اصولگرا، داعیه انقلابی‌گری پیش گرفته و خود را «بیزار از چپ و راست» معرفی می‌كنند؛ حال آنكه نزدیكی‌شان به منتهی‌الیه راست نمودار سیاست ایران غیرقابل انكار است.
رائفی‌پور حالا كنار نقدهای تند و تیزش به دولتی‌ها و اصلاح‌طلبان و سكوت و بعضا حمایتش از نهادهای انتصابی با حكم ستاد امر به معروف، آمری است در میدان نقد مسوولان. این مجوز به نام گروه «جهادی معروف» به سرپرستی او ثبت شده و چنانكه رائفی‌پور نوشته، قرار است در حوزه مقابله «مردمی علیه رانت و فساد» فعالیت كند؛ فعالیتی كه از قرار معلوم ادامه‌دهنده همان راه عدالتخواهی سیستماتیكی است كه هم از سوی اصولگرایان و هم از سوی برخی نهادهای حاكمیتی موردحمایت قرار می‌گیرند.
مشروط‌سازی یک فریضه
نكته قابل‌توجه در این میان آنكه پس از انتشار مجوز فعالیت رائفی‌پور و همراهانش كه او از آنان تحت عنوان «مهدی‌یاوران» نام برده، كنار كاربران مخالف با نوع نگاه اصولگرایان به سیاست و فرهنگ، كاربران به‌اصطلاح «ارزشی» توییتر نیز كنار ناظران و تحلیلگران این جریان به انتقاد از این مهم پرداخته و با یادآوری نوع نگاه دین اسلام به فریضه امر به معروف از صدور مجوز برای آن انتقاد كردند.
این طیف از كاربران منوط‌سازی صدور مجوز برای عمل به این فریضه و امر به معروف و نهی از منكر مسوولان جمهوری اسلامی را درحالی بستن دست خود و مشروط‌سازی عمل به فریضه می‌خوانند كه سوی دیگر میدان، كم نیستند اصلاح‌طلبانی كه به واسطه انتقاد از مسوولان انتصابی و نهادهای آنان شاهد تشكیل پرونده برای خود در دادگاه‌ها هستند و حالا می‌كوشند در 40 سالگی نظام جمهوری اسلامی قوه قضاییه را مجاب به اجرای قانون «جرم سیاسی» كنند. این تناقض احتمالا مهم‌ترین عاملی است كه فعالان سیاسی و ناظران را به انتقاد از عدالتخواهی سیستماتیك رواج یافته میان اصولگرایان واداشته؛ چنانكه آنان از فراموشی سایر اقشار جامعه و معاندخوانی آنان انتقاد می‌كنند.
بگویید اصلاح‌طلبان هم بیایند و مجوز بگیرند
محبی، دبیر ستاد امر به معروف، در این روزها به رائفی‌پور نزدیک شده، برخی این تلاش را در جهت احصای محبوبیت مردمی قلمداد کرده‌اند و گفته‌اند محبی می‌خواهد در مجلس بعدی سهمی داشته باشد، گفتگوی اعتماد با «محبی» را بخوانید:
آقای محبی اخیرا مجوزی به یكی از فعالان سیاسی برای امر به معروف مسوولان اعطا شده كه انتقادهای بسیاری به همراه داشت؛ حال آنكه شرعا امر به معروف و نهی از منكر نیازمند اعطای مجوز نیست، این دو مساله به نوعی تناقض محسوب نمی‌شود؟
امر به معروف و نهی از منكر همان‌طور كه گفتید یك جواب شرعی و یك حق شهروندی است. هر فردی می‌تواند مسوولان را امر به معروف و نهی از منكر كند كه اقدامی واجب نیز محسوب می‌شود اما در جهان امروز برای انجام این قبیل اقدامات همچون سایر موارد، گروه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهادی تشكیل شده و افرادی گردهم می‌آیند تا كار منسجم‌تری انجام دهند كه برای آن نیازمند اخذ مجوز از دولت‌ها و حاكمیت‌ها هستند. هرچند كه این اقدام بدون اخذ مجوز نیز صورت می‌گیرد ولی دریافت مجوز به نوعی مشروعیت حاكمیتی به آن گروه می‌بخشد. شما می‌توانید به صورت فردی لیست انتخاباتی دهید و فعالیت سیاسی كنید ولی می‌توانید مجوز حزب بگیرید و این فعالیت را در قالب آن تعریف كنید. كسی به شما نمی‌گوید چرا مجوز حزب ندارید ولی اخذ این مجوز نوعی مشروعیت به فعالیت افراد می‌بخشد. در ماجرای امر به معروف نیز همین است و شما می‌توانید مجوز بگیرید تا از مشروعیت حاكمیتی برخوردار باشید. رهبر انقلاب نیز گفته‌اند كه «امر به معروف و نهی از منكر حوزه‌های مختلفی دارد كه مهم‌ترینش حوزه مسوولان است. مردم باید از مسوولان كار خوب را بخواهند آن‌هم نه به صورت خواهش و تقاضا.»
مساله اینجاست كه بر‌اساس قوانین اعطای مجوز به سازمان‌های مردم‌نهاد(سمن‌ها) برعهده وزارت كشور است نه ستاد احیای امر به معروف.
بله! در ایران برای اخذ مجوز تشكیل سمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد لازم است كه به عنوان سمن‌های وزارت كشور مراجعه كنید ولی اشكال كار آنجاست كه اخذ مجوز از وزارت كشور بسیار سخت و البته زمان‌بر است، ضمن آنكه درنهایت ممكن است به فرد مجوز داده نشود؛ بنابراین ما در ستاد احیای امر به معروف شرایط را تسهیل كردیم تا هر فردی كه قصد تشكیل سمن در این زمینه را دارد، بتواند با مراجعه به ما مجوز مربوطه را دریافت كند.
این موازی‌كاری محسوب نمی‌شود؟
قبلا هم موازی بوده است. زمانی هم سازمان ملی جوانان اقدام به اعطای مجوز به سمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد می‌كرد و هم وزارت كشور اما پس از مدتی فقط وزارت كشور مسوولیت این كار را برعهده گرفت. آن زمان طی روند در وزارت كشور و اخذ مجوز ممكن بود 2 سال به طول انجامد حال آنكه در سازمان ملی جوانان این مهم سریعا اتفاق می‌افتاد. امروز هم شرایط به همان شكل است. ما بارها و بارها دیده‌ایم كه یك مقام مسوول حاكمیتی هنگام مواجهه با امر به معروف به فرد آمر می‌گوید «به تو چه!» ما برای آنكه این مقام مسوول دیگر نتواند مقابل آمر معروف چنین رفتاری داشته باشد، اقدام به اعطای مجوز به سمن‌ها می‌كنیم تا به نوعی از آنان حمایت كنیم.
با این حساب مجوز اعطا شده به آقای رائفی‌پور اولین مجوز است یا خیر؟
خیر اولین مجوز نیست. ما از 15 مرداد ماه 98 كه آیت‌الله صدیقی از اعطای مجوز امر به معروف به سمن‌ها گفتند تا امروز 400 مجوز در حوزه‌های مختلف مثل محیط‌زیست صادر كرده‌ایم.
اگر فردی با دیدگاه سیاسی مخالف با آقای رائفی‌پور و شما درخواست كند این مجوز به او اعطا می‌شود یا اینكه این امتیاز تمام و كمال در‌اختیار طیف خاصی است؟
شما به اصلاح‌طلبان بگویید اگر خواستند امر به معروف كنند، بیایند و مجوز بگیرند. ما از همه حمایت می‌كنیم. همان‌طور كه اصلاح‌طلبان ممكن است خطا كنند، انقلابی‌ها و اصولگرایان نیز ممكن است خطا كنند. امكان خطا برای همه وجود دارد ولی نه حق امر به معروف را ساقط می‌كند و نه تكلیف را. ما در ستاد احیای امر به معروف نظارت استصوابی نداریم.
VIP مطالبه‌گری و عدالتخواهی
فرهیختگان و اصولگرایان کُندرو اما چندوقتی‌ست که با رائفی‌پور دچار زاویه شده‌اند، بخش‌هایی از مطلب امروز «فرهیختگان» را بخوانید:
* برخی اخبار و موضوعات حسابی دود از سر آدم بلند می‌کند و تعجببرانگیز است. مثلا همین دو شب پیش که مانند همیشه درحال مرور صفحات مجازی در توئیتر و اینستاگرام بودم، یکی از این همهچیزدانهای مجازی تصویری از یک مجوز در صفحه شخصی‌اش منتشر کرد که منبعد می‌تواند بهصورت قانونی امر به معروف و نهی از منکر کند و منبعد با پشتوانه این مجوز می‌تواند مطالبه تخصصی از مسئولان داشته باشد! با این رویه و اعطای مجوز برای مطالبه‌گری و امربهمعروف و نهی ازمنکر نوعی شرایط خاص و VIP برای مطالبه‌گری برای عد‌ه‌ای خاص ایجاد می شود.
* همه آحاد مردم امکان مطالبه‌گری دارند و در قانون هم به این موضوع اشاره شده است، اما عد‌ه‌ای امکانات بیشتری دارند، چرا؟ چون نهاد خاصی برای آنها مزیت نسبی بیشتر و چتر حمایتی فراخ‌تری ایجاد می‌کند و همین باعث می‌شود مثل همان ثبتنام دانش‌آموزان به هر شکل و هزینهای در مدارس غیردولتی، مطالبهگران نیز برای برخورداری از امکانات و حمایت‌‌های ویژه‌تر زیر چتر حمایتی نهادهای خاص بروند!
واکنش کاربران به این تغییر و تحولات بر دو مدل استوار است، ارزشی‌ها که خب این اقدام را فتح‌الفتوح می‌دانند و باقی کاربران اما نگاه مثبتی ندارند:
منابع: روزنامه اعتماد، فرهیختگان و شبکه‌های اجتماعی