بزرگنمايي:

آریا جوان - فارغ از ابهام‌هایی که در مورد تعداد قربانیان انفجار مهیب در بیروت وجود دارد، نکات نامعمول زیادی نیز راجع به علت وقوع این انفجار در میان است که شایدبرخلاف ابهام اول، باید مدت‌های مدیدی برای یافتن پاسخ دقیق آن انتظار کشید.

امروز در کنار اخبار ضد و نقیض در مورد شمار قربانیان این انفجار، علت وقوع این انفجار در انبار شماره 12 بندر بیروت حتی ذهن خانواده قربانیان این حادثه را هم به خود مشغول کرده است.
به اعتقاد کارشناسان، اعلام اولیه و شاید شتابزده دولت لبنان مبنی بر اشتعال مواد آتش‌بازی ذخیره‌شده در یکی از انبارهای بندر، باعث شد به روایت‌های بعدی‌ای که از سوی مسئولان عنوان شد به دیده شک و تردید نگریسته شود.
الیاس فرحات، کارشناس نظامی و امور راهبردی لبنانی، در گفت‌وگو با رسانه‌های مختلف این کشور همچنان بر این موضوع تاکید می‌کند که شدت و حجم انفجار و ابر قارچ‌گونه‌ای که در زمان وقوع انفجار به وجود آمد و نیز رنگ صورتی‌ای که بعد از حادثه محیط را فرا گرفت، نشان می‌دهد این حادثه حاصل انفجار بمب بسیار بزرگی حاوی مواد شیمیایی یا شلیک موشکی دوربرد بوده است.
او در ادامه، از وجود گزارش‌هایی در مورد احتمال انفجار ماده تی‌ان‌تی در این مکان صحبت می‌کند: وجود چنین ماده‌ای در بندر مساله عجیبی نیست، لبنان نیز جزو کشورهایی است که مواد منفجره برای وزارت دفاع خود وارد می‌کند و کارخانه‌های باروت و دینامیت‌سازی در کشور فعالیت می‌کنند که چنین وارداتی را البته زیر نظر وزارت دفاع انجام می‌دهند.
با این حال این کارشناس بر این عقیده است که اگر چنین انباری وجود داشته باشد، وزارت دفاع و اداره گمرک باید از وجود آن مطلع بوده باشند.
او در مورد علت شکل‌گیری این نوع ابر در زمان وقوع انفجار هم می‌گوید: پدید آمدن این شکل ابر به معنای آن است که حجم زیادی از مواد منفجره در یک لحظه منفجر شده است.
با این همه، هرچه تحقیقات بیشتر پیش می‌رود سناریوی وقوع 2 انفجار هم قوت بیشتری می‌گیرد، در حالی که راویان این سناریو پدید آمدن ابر قارچ‌گونه را به زمان وقوع انفجار دوم مربوط می‌دانند.
در این میان، مدیر گمرک لبنان همچنان تاکید می‌کند علت وقوع انفجار، کانتینر حاوی نیترات آمونیوم بوده که به شدت قابل انفجار است؛ این کانتینر بعد از تخلیه در بخش ویژه مواد شیمیایی نگهداری می‌شد.
او ادامه می‌دهد: کانتینر مذکور به دلیل اختلافات قضایی بین طرف واردکننده و شرکت حمل‌کننده، از سوی دادگاه و با توجه به وجود شاکی خصوصی، اجازه ترخیص پیدا نکرده بود.
مدیر گمرک لبنان در مورد علت این انفجار بزرگ توضیح می‌دهد: علت شدت انفجار این بود که مقدار زیادی مواد مختلف شیمیایی در این انبار نگهداری می‌شد.
این مسئول لبنانی در اظهارنظر عجیبی گفته است، اصولاً کانتینر قرار نبوده در لبنان باقی بماند بلکه به عنوان کالای ترانزیت وارد کشور شده بوده، با این حال رئیس گمرک لبنان تاکید می‌کند از مبدأ و مقصد این کانتینر اطلاعی ندارد.
در مقابل، مدیر امنیت عمومی لبنان روایت دیگری در مورد این کانتینر دارد؛ او می‌گوید، کانتینر مذکور چند سالی بود که در این بندر نگهداری می‌شد.
این مسئول امنیتی در عین حال حاضر نشد اطلاعات بیشتری راجع به محتویات این کانتینر ارائه دهد.
سامی نادر مدیر موسسه تحقیقات امور راهبردی «مشرق» نیز در گفت‌وگویی با رسانه‌های لبنان وقوع این انفجار را بی‌سابقه خوانده است.
او می‌گوید، در طول عمر خود انفجارهای زیادی را به چشم دیده، اما وقوع چنین انفجاری در لبنان مطلقاً سابقه نداشته است.
منیر الربیع روزنامه‌نگار لبنانی از سناریوی تهاجم خارجی سخن می‌گوید و مدعی است عامل خارجی مسبب وقوع این حادثه بوده است.
گرچه هم حزب‌الله و هم رژیم اسرائیل- به عنوان 2 طرفی که مشمول این سناریو می‌شوند- هر 2 مؤکداً بر درست نبودن چنین احتمالی تاکید کرده‌اند، اما این سناریو در بین تحلیلگران و رسانه‌های لبنانی طرفداران بی‌شماری پیدا کرده است.
منابع نزدیک به حزب‌الله لبنان با «مسخره» خواندن این تحلیل به روزنامه الجمهوریه لبنان خبر دادند، حزب‌الله هرگز مسیر دریایی را برای تامین تسلیحات خود انتخاب نمی‌کند، و اکنون دیگر همه می‌دانند که مسیر انتقال سلاح حزب‌الله خاک سوریه است.
این منابع آنچه را که در این باره گفته می‌شود زاییده ذهن خیالپرداز صاحبان آن توصیف کردند.
از سویی منابع نظامی لبنان به شبکه تلویزیونی «ام‌تی‌وی» این کشور خبر دادند، انفجار از یک جوشکاری در بندر آغاز شده است.
در این بین برخی از رسانه‌های لبنانی هم با انتشار اسنادی خبر دادند، این مواد در سال 2013 از کشتی‌ای به نام «mv RHOSUS» که از مبداء گرجستان عازم موزامبیک بود، به دلیل وجود نقص فنی در کشتی، تخلیه و تا لحظه انفجار در این انبار نگهداری می‌شد؛‌ این در حالی است که در سال 2014 مقاله‌ای در مورد خطرات نگهداری از این کانتینرِ حاوی ماده نیترات آمونیوم منتشر شده بود.