بزرگنمايي:

آریا جوان - احمدرضا لاهیجان زاده گفت: دولت جمهوری اسلامی ایران 40 میلیون دلار بودجه برای مدیریت پسماند شامل پیشگیری از تولید پسماند به عنوان گزینه ترجیحی و به دنبال آن استفاده مجدد بازیافت و بازیابی به عنوان آخرین گزینه و دفن ایمن با اولویت استان‌های ساحلی اختصاص شده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، به نقل از خبرگزاری فارس،‌ احمدرضا لاهیجان زاده در دومین همایش مجازی بین المللی اقیانوس شناسی غرب آسیا اظهار کرد: مفتخرم به عنوان نماینده سازمان حفاظت محیط زیست جمهوری اسلامی ایران دیدگاه‌های خود را درباره برخی از آلاینده ها و تهدیدات مطرح محیط های دریایی و همچنین آخرین اقدامات صورت گرفته در کشور در رابطه با کنترل و رفع آلاینده ها تاحد ممکن به عرض تان برسانم.
وی با اشاره به اینکه اکوسیستم های دریایی از طریق خدمات اکولوژیکی منافع بسیاری برای جامعه بشری فراهم می کنند، افزود: بدون شک آلودگی های دریایی چالش برانگیز است و اثرات آن بر منابع و اکوسیستم های دریایی مخرب و ویران گر است و البته همه می‌دانیم عامل انسانی نقش عمده ای در آلودگی محیط زیست دریایی دارد.
وی بیانات خود را با موضوع زباله های دریایی آغاز کرد و گفت: طبق گفته مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد زباله های دریایی چالشی بدون مرز است و مطمئناً تمامی زباله های پلاستیکی ناشی از فعالیت های انسانی است که براساس اطلاعات برنامه محیط زیست سازمان ملل هرساله 300 میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می شود که از این مقدار 8 میلیون تن وارد اقیانوس ها می شود.
لاهیجان زاده ادامه داد: در سال 2015 خسارت تخمین زده شده ناشی از زباله‌های دریایی به صنایع ماهیگیری و آبزی‌پروری، حمل ونقل دریایی، کشتی‌سازی و گردشگری دریایی در کشورهای عضو همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه 2/11 میلیارد دلار بوده است و در سال‌های اخیر پلاستیک‌های موجود در اقیانوس‌های آرام، اطلس و هند به صورت 5 جزیره بزرگ زباله ای تجمع پیدا کرده‌اند.
وی اظهار کرد: 80 درصد پلاستیک‌های موجود از طریق خشکی وارد اقیانوس‌ها می‌شود، 15 درصد آن‌ها در سطح دریا شناور‌اند و 15 درصد پسماندها در زیر آب دریا با جریان‌های دریایی حرکت می‌کنند و 70 درصد آن‌ها نیز در دریا مدفون می‌شوند، بنابراین ما فقط می‌توانیم مقدار کمی از این زباله‌ها را ببینیم و این واقعه فاجعه است.
معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌ها در بخشی از سخنان خود به اقدامات جهانی علیه زباله‌های دریایی اشاره کرد و گفت: با توجه به سرمایه‌گذاری حدود 180 میلیارد دلاری که در صنعت جهانی تولید پلاستیک در دهه گذشته انجام شده است و همچنین با افزایش مصرف محصولات پلاستیکی یک‌بار مصرف به دلیل همه‌گیری بیماری کرونا می‌بایست سخت‌تر و دقیق‌تر کار کنیم و منطقه ما از این امر مستثنی نیست.
احمدرضا لاهیجان زاده ادامه داد: دولت جمهوری اسلامی ایران 40 میلیون دلار بودجه برای مدیریت پسماند شامل پیشگیری از تولید پسماند به عنوان گزینه ترجیحی و به دنبال آن استفاده مجدد بازیافت و بازیابی به عنوان آخرین گزینه و دفن ایمن با اولویت استان‌های ساحلی اختصاص شده است.
وی با اشاره به اینکه آلودگی صنعتی بدون شک قدمتی به اندازه تمدن بشری دارد اما اطلاعات موجود در این رابطه مربوط به سال‌های اخیر است، گفت: ایران با قرار داشتن در مرکز ذخیره انرژی اصلی جهان و منطقه ژئوپولوتیکی خاورمیانه و خلیج فارس و داشتن منابع عظیم نفت، گاز و صنایع وابسته، منطقه فعالیت بسیاری از مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی است.
وی به نقش فاضلاب‌های خانگی، صنعتی و نشت فعالیت‌های نفتی و استخراج نفت از دریا که باعث آلودگی جدی آب‌های ساحلی ایران شده است، اشاره کرد و گفت: برخی اوقات ما با نشت نفت از چاه‌ها و سکوهای نفتی و یا تانکرهای نفتی درحال عبور در آب‌های سرزمینی خود روبرو هستیم و در این رابطه استفاده از تکنولوژی سنجش از راه دور جهت تشخیص لکه‌های نفتی و همچنین ایجاد مراکز مقابله با آلودگی‌های نفتی در بنادر ایران از جمله اقداماتی است که برای مقابله با این آلودگی‌های دریایی انجام داده‌ایم.
لاهیجان‌زاده به سایر اقدامات انجام شده برای کاهش و کنترل آلاینده‌های دریایی اشاره کرد و گفت: به منظور کنترل ورود آلاینده‌ها به دریا استانداردهای مختلفی برای کنترل کیفیت آب دریا تدوین کرده‌ایم که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استاندارد محیط زیستی تسهیلات دریافت فضولات نفتی وفق قانون حفاظت از دریاها و رودخانه های قابل کشتیرانی ایران در مقابل آلودگی نفتی مصوب 1389.
- استاندارد آب های محیطی دریای خزر وفق ماده 5 آئین نامه جلوگیری از آلودگی آب.
- استاندارد محیطی آب های خلیج فارس و دریای عمان وفق ماده 5 آئین نامه جلوگیری از آلودگی آب.
- دستور العمل برآورد خسارات زیست محیطی ناشی از آلودگی نفتی.
معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌ها به خدمات اکوسیستمی دریاها و اقیانوس‌ها که نقش عمده‌ای در تامین جهانی غذای انسان‌ها دارند اشاره کرد و گفت: براساس اطلاعات منتشر شده توسط فائو در سال 2018 شیلات و آبزی‌پروری تقریباً 50 درصد پروتئین حیوانی را دربرخی مناطق تامین می‌کند و فعالیت‌های پایدار شیلاتی و آبزی‌پروری باعث بهبود امنیت غذایی و تغذیه‌ای، افزایش درآمد، بهبود معیشت، رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی می‌شود.
احمدرضا لاهیجان‌زاده در بخش دیگری از سخنان به روش‌های مختلف صیادی مخرب دریایی اشاره کرد و گفت: صید ترال (کف روب) و انواع دیگر تجهیزات ماهیگیری غیر انتخابی از طریق صید ماهیان نابالغ، صدمه زدن به کف دریا و صید بی رویه موجب آسیب‌دیدگی ذخائر آبزیان و محیط زیست دریایی می‌شود. صید ترال به دلیل عدم انتخاب‌پذیری تور ترال و در نتیجه صید مقدار زیاد و انواع گونه‌های غیر هدف و در معرض خطر مانند لاک پشت‌های دریایی و همچنین اثر مخرب در محیط زیست دریایی بسیار مورد بحث قرارگرفته است.
وی ادامه داد: صید ترال می‌تواند باعث تغییر بافت رسوب، اندازه دانه، ماهیت فرم بستر و فرآیندهای تبادل شیمایی شود و همچنین صید ترال می‌تواند تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم برجمعیت و جوامع بی مهرگان کف‌زی دریا داشته باشد و در ایران این نوع ماهیگیری کاملاً محدود و تقریباً ممنوع کرده¬ایم.
معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌ها در ادامه سخنان خود بر لزوم سرمایه‌گذار ی بیشتر در رابطه با تحقیقات و پایش به منظور تهیه اطلاعات جامعی از ویژگی‌های محیط زیست دریایی و ساحلی تاکید کرد و گفت: به عنوان مثال می‌توان به برنامه‌های تحقیقاتی در سیستم‌ها و فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی اشاره کرد و این مجموعه داده‌ها مبنای مورد نیاز برای ارزیابی و همچنین حکمرانی دریایی را فراهم می‌کنند.
احمدرضا لاهیجان‌زاده تصریح کرد: حفظ تنوع زیستی در آب‌های ما نیازمند ضوابط و مقررات دریایی موثری است که بر پایه برنامه‌های منسجم تحقیقاتی و علمی تنظیم شده است و غنای تنوع زیستی دریایی ما می‌تواند ازطریق تنوع زیستگاهی ، تعداد گونه‌ها و تنوع ژنتیکی آن‌ها مورد اندازه‌گیری قرار گیرد و دراین رابطه به برنامه اولویت‌بندی شده برای نقشه برداری و مطالعه گونه¬های دریایی و زیستگاه‌ها نیاز داریم.
وی ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست قراردادی با پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی و همچنین سازمان شیلات ایران برای پایش مستمر فیزیکی ، شمیایی و بیولوژیکی محیط زیست خلیج فارس و دریاهای عمان و خزر منعقد کرده است و با این وجود تصمیم‌گیری با ما است که می‌توانیم نسبت به پیام‌هایی که طبیعت به ما مخابره کرده است بی‌تفاوت باشیم و فشار خود را بر دریاها و اقیانوس‌ها ادامه دهیم و در پایان به همراه این دریا سرنوشتی تلخ را تجربه کنیم و یا با همراه با حفظ محیط زیست دریایی و ساحلی از منافع گوناگون آن بهره‌مند شویم و فعالیت¬های اقتصادی در راستای رسیدن به توسعه پایدار را تقویت کنیم.