بزرگنمايي:

آریا جوان - محمد مولوی، کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی

این روزها، معاملات برخط بازارسرمایه سهم زیادی در اظهار نظرهای مسئولان کشور دارد و اغلب در تلاش هستند تا میزانی از ترس‌ها و هیجاناتی که به دلایل مختلف به وجود آمده، کم کنند. در همین راستا، طی چندماه اخیر، قوانین گوناگونی وضع شد که جدیدترین آن‌ها برای مقابله با نوسانگیران است. بر اساس اطلاعیه مدیریت عملیات شرکت بورس اوراق بهادار تهران ، از امروز دیگر فروش سهام خریداری شده در همان روز امکانپذیر نیست. اکنون اگر فردی سهمی را خریداری کرد، دیگر نمی‌تواند دقایقی بعد در صف فروش همان سهم حضوریابد. قانونی که برخلاف آنچه بسیاری از رسانه‌ها مطرح کردند، در برخی دیگر از بورس‌های دنیا پیاده‌سازی شده است.
این اقدام، کمک بسیاری در کاهش تشکیل صف‌های خرید و فروش کاذب کرده و نیز از خنثی شدن روند یک سهم (ثابت ماندن قیمت یک سهم طی یک دوره خاص) تا حد زیادی جلوگیری می‌کند.
این مورد، بهانه خوبی است تا با زوایای دیگر اقدامات فرصت‌طلبانه در معاملات آنلاین بورس و فرابورس آشنا شویم.
در همین رابطه می‌توان به نقش بازیگرها اشاره کرد. کسانی که نقششان را بعضا در ایجاد ترس در ذهن سهامداران تازه وارد به خوبی ایفا می‌کنند که اگر جشنواره‌ای در کار بود شاید به آن‌ها نیز جایزه داده می‌شد!
البته درنظر بگیریم که در برخی موارد هم این افراد با نیت مثبت دست به اقداماتی می‌زنند که برای سهامداران سودده نیز هست. پس در یک تعریف کلی هم بازیگر خوب داریم هم بَد! اما نوع دوم آن چه می‌کند؟
بازیگرها هم می‌توانند حقوقی باشند هم حقیقی. آن‌ها می‌توانند حجم عرضه و تقاضا را تعیین کنند. معمولا به صورت گروهی یک صف خرید به وجود می‌آورند، قیمت سهم را به مرور بالا می‌برند و آرام آرام با فروش سهمشان در قیمت مناسب، سود زیادی به جیب می‌زنند و بخش زیادی از عامه سهامداران می‌مانند با سهمی که روز به روز دارد قیمتش کم و کمتر می‌شود و کسی خریدار نیست!
در برخی مواقع با جابجایی در صف‌ها و به خصوص عرضه قطره‌چکانی سهام خود، باعث می‌شوند قیمت به صورت راکد در مدت زمانی معین باقی بماند. اینطور، سهامدار خرد، از اینکه سهامش مدت زیادی رشد نکرده ناامید می‌شود و دست به فروش می‌زند.اینجا همان بازیگران نامحترم، سهام را با قیمت پایین از چنگ فروشنده نالان خارج می‌کنند. آن‌ها بعضا بسیار صبور هستند و در همان سهم می‌مانند، سهم به قیمت ارزشمند و واقعی خود می‌رسد و سپس دست به فروش می‌زنند.
اما این مسیر، لایه پنهان دیگری هم دارد؛ افرادی را شاهد هستیم که در شبکه‌های اجتماعی و همچنین در سایت‌های تخصصی، پیرامون اهداف منفعت‌طلبانه خودشان حضور فعال دارند! در مورد سهم یا یک سبد سهام خاص دست به انتشار گسترده اخباری می‌زنند که یا تاریخ مصرفشان گذشته و یا کذب می‌باشد (و البته بسیار اندک هستند کسانی که به دنبال تحقیق و حقیقت بروند). اینطور اقدامات که اغلب به صورت هماهنگ صورت می‌پذیرد، نقش زیادی در ایجاد صف خرید دارد. در کنار این افراد البته صاحبان برخی از صفحات مجازی نیز که مخاطبان بسیاری دارند، با معرفی همان سهمی که خودشان خریداری کرده‌اند باعث ایجاد صف خرید و درراستای آن افزایش قیمت می‌شوند! البته خودشان قبل از خارج شدن عموم مخاطبان، همان سهم را با قیمت بالا می‌فروشند!
این اقدامات هماهنگ و بمب‌های خبری کاذب، بعضا در مسیر مخالف خرید هم عمل می‌کنند. یعنی هربار از سهمی خاص صحبت می‌شود، روی جَو ناامیدی پیرامون آن دست می‌گذارند و رفته رفته سهامدارانی که مدتیست همان سهم را نگه‌داری کرده‌اند، با قیمت پایین‌تری وارد صف فروش می‌شوند! اینجا همان بمب‌های خبری کاذب، در صف خرید، کم کم سهم را از چنگ عامه سهامداران بیرون می‌کشند...
به طور کلی برای ورود به بازار سهام که بسیار پر ریسک (و البته سودده) هست می‌بایست قبل از خرید یا فروش یک سهم از خودمان بپرسیم «چرا؟» پاسخ به این سوال و البته کمی تأمل می‌تواند در مسیر سهامداری درست به ما کمک کند. بازهم تاکید می‌کنم که بورس در بلند مدت از بازارهای دیگر مطلوب‌تر است.