بزرگنمايي:

آریا جوان - اولین پارک عمومی تهران در سال 1339 روی بخش شمالی محله سنگلج با عنوان پارک شهر ساخته شد.در میان اولین‌های تهران نام پارک‌شهر را به عنوان نخستین پارک عمومی پایتخت ثبت کرده‌اند. پارکی که البته چندین سال بعد از دو پارک نیمه عمومی اتابک و امین‌الدوله برای مردم شهر تهران ساخته شد.

داستان آشنایی ایرانیان با مقوله پارک هم مانند خیلی دیگر از مظاهر تمدن مدرن با سفرهای ناصرالدین‌شاه به فرنگ گره خورده است. ناصرالدین‌شاه در سفرهایش به همه چیزهای جذاب فرنگی دقت می‌کرد و اگر قابل آوردن به ایران بود درنگ نمی‌کرد. یکی از این چیزهایی که توجه او و البته توجه همراهانش را جلب کرد پارک‌هایی بود که ملت فرنگی در آن استراحت می‌کردند و به قول خودشان اردو می‌زدند و بازی می‌کردند و از هوای خوب و امکاناتش بهره می‌بردند. پارک لوکزامبورگ پاریس و هاید پارک لندن آن قدر برای شاه و همراهانش جذاب بود که در بازگشت به تهران در صدد ساختن شبیه آن برآمدند. در میان همراهان شاه اما دو نفر یعنی میرزا علی‌اصغر خان امین‌السلطان صدراعظم و علی‌خان امین‌الدوله بودند که باغ‌های بزرگی را که داشتند تبدیل به پارک کردند. پارک امین‌الدوله در شمال شرقی تهران بالای عمارت سپهسالار و پارک اتابک در نزدیکی دروازه یوسف‌اباد. این دو پارک که شباهت زیادی به پارک‌های فرنگی داشتند و خیلی جنبه عمومی نداشتند. البته هیچ‌کدام هم برای صاحبشان شانس نیاوردند. اتابک که سالهای زیادی بعد از ساخته شدن پارک تبعید بود و بعد هم که به تیر غیب عباس‌اقا صراف دچار شد پارک توسط ورثه‌اش فروخته شد به ارباب جمشید. ارباب جمشید هم مجبور شد پارک را به رهن بانک استقراضی دهد که بانک استقراضی به جای طلبش پارک را مصادره کرد و بعد با وجود اعتراض دولت ایران در اختیار سفارت روسیه گذاشت. هنوز هم پارک اتابک با همان ساختار قدیم سفارت روسیه است.
پارک امین‌الدوله هم بعد از او توسط فرزندنش محسن‌خان فروخته شد و حالا از آن پارک تنها یک سردر باقی مانده است.
اما در دوره پهلوی موضوع پارکی برای استفاده مردم شهر بار دیگر مطرح شد. ایده اولیه این بود که میدان مشق را به باغ ملی تبدیل کنند و اجازه بدهند مردم در آن رفت و آمد کنند. اما معلوم نیست چرا یک دفعه پای ساختمان‌های دولتی به آن جا باز شد و از باغ ملی فقط نامش برای میدان مشق ماند.
در همان زمان رضاشاه به کریم‌آقا بوذرجمهری دستور داده بود تا بخش شمالی محله سنگلج را تخریب کنند. ایده پارک که مطرح بهترین گزینه همین قسمت تخریب شده سنگلج بود. اما تا آمدند این پارک را بسازند متفقین حمله کردند و کار ساخت پارک تا سال 1339 به تاخیر افتاد. در این سال با همت شهرداری پایتخت پارک شهر روی خرابه‌های محله سنگلج شکل‌گرفت. پارکی که در زمینی به وسعت 25 هکتار با هشت در ورودی که به شیوه پارک‌های معروف دنیا طراحی شده بود. در بخشی از این پارک یک دریاچه مصنوعی راه اندازی کرده بودند. دریاچه‌ای که از سال 1384 که شش دختر دانش‌آموز در آن غرق شدند بدون آب رها شده است. پارک شهر در حال حاضر مهمترین پارک مرکز تهران است. پارکی که میزبان موزه صلح تهران و سایت پرندگان و اکواریوم بزرگی از مهمترین گونه‌های ماهیان است.
پژوهشگر:فرزانه ابراهیم زاده