آریا جوان - 15 سپتامبر 2020 تولد 130 سالگی آگاتا کریستی بود، یکی از مشهورترین نویسندگان دنیا در عرصه‌ رمان‌های کاراگاهی مانند «هرکول پوآرو» و «خانم مارپل».

15 سپتامبر 2020 تولد 130 سالگی آگاتا کریستی بود، یکی از مشهورترین نویسندگان دنیا در عرصه‌ی رمان‌های کاراگاهی و داستان‌های کوتاه. تا به حال بیش از 2 میلیارد نسخه از آثار او به فروش رفته و «هرکول پوآرو» و «خانم مارپل»، دو شخصیتی که آگاتا کریستی خالق آن‌ها بود، از مشهور‌ترین کاراگاهان خیالی هستند. اما داستان زندگی خود آگاتا کریستی هم می‌توانست موضوع یک کتاب یا فیلم شود: او خواندن را از 4 سالگی و نوشتن را از 10 سالگی آغاز کرد، اولین رمانش را برای مبارزه طلبی نوشت، موج سواری یاد گرفت و یک بار به طرز مرموزی 10 روز تمام ناپدید شده بود بدون آنکه هیچ رد و نشانی از او باشد.
در ادامه به داستان زندگی این نویسنده‌ی بزرگ خواهیم پرداخت که دست کمی از آثار فوق العاده اش ندارد.
خواندن را در 4 سالگی آغاز کرد، اولین شعرش را در 10 سالگی سرود و همه‌ی دوران کودکی اش تنها و فقط با دوستان خیالی اش بازی می‌کرد

آگاتا ماری کلاریسا در سال 1890 در انگلیس متولد شد. او کوچک‌ترین فرزند والدینش، فردریک آلوا میلر و کلاریسا مارگارت میلر بود. آگاتا 2 خواهر و برادر بزرگ‌تر از خودش داشت. این خانواده در اصل در استان دوون شایر انگلیس زندگی می‌کردند، اما زیاد به سفر می‌رفتند و یک بار یک سال تمام به دور فرانسه سفر کردند.
آگاتا به یاد می‌آورد که مادرش کلارا اصرار داشت او به مدرسه نرود و در خانه آموزش ببیند. به علاوه کلارا نمی‌خواست آگاتا تا 8 سالش نشده خواندن را یاد بگیرد، اما این دختر کنجکاو هنوز 4 سالش نشده بود که خواندن را یاد گرفت. خواهر و برادر آگاتا بسیار بزرگ‌تر از او بودند و آگاتا همه‌ی دوران کودکی اش به تنهایی با حیوانات خانگی و دوستان خیالی اش بازی کرد. علاوه بر این، آگاتا از خواندن لذت می‌برد و اولین شعرش به نام «گل گاوزبان» (The Cowslip) را در سن 10 سالگی سرود.
در سال 1901 پدر آگاتا از دنیا رفت و این نویسنده‌ی بزرگ بعد‌ها ازذعان کرد این مصیبت به کودکی او در سن 11 سالگی پایان داد. در سال 1905 مادر آگاتا او را به پاریس فرستاد و او در آنجا در مدارس شبانه روزی درس خواند و در رشته‌ی نوازندگی پیانو و آواز تحصیل کرد.
اولین رمان کاراگاهی اش را به خاطر مبارزه طلبی خواهرش نوشت

آگاتا کریستی اولین داستان کوتاهش به نام The House of Beauty را در 18 سالگی نوشت و بعد از آن به کار نویسندگی ادامه داد و با نام‌های مستعار مک میلر، ناتانیل میلر و سیدنی وست داستان‌های دیگری نوشت. بسیاری از کار‌های اولیه‌ی آگاتا کریستی از جمله رمان اولش به نام «برف بر فراز کویر» (Snow Upon the Desert) رد شدند، اما آگاتا با الهام از آثاز ویلکی کالینز و داستان‌ها آرتور کونان دویل درباره‌ی شرلوک هلمز، به نوشتن ادامه داد.
کریستی اولین رمان کاراگاهی اش به نام «ماجرای اسرارآمیز در استایلز» (The Mysterious Affair at Styles) را در سال 1920 نوشت، بعد از آنکه خواهرش او را برای نوشتن یک داستان کاراگاهی به مبارزه طلبید. در این رمان است که خوانندگان برای اولین بار با هرکول پوآرو، بازرس چپ و آرتور هستینگز آشنا می‌شوند، این رمان سرآغاز فعالیت موفق نویسندگی آگاتا کریستی بود.
دو بار ازدواج کرد، با همسر اولش موج سواری یاد گرفت و در مأموریت‌های باستان شناسی همسر دومش او را همراهی می‌کرد

آگاتا کریستی و همسرش مکس ملووان هنگام بازدید از شهر باستانی آکروپولیس در یونان، سال 1958
آگاتا با همسر اولش، آرچیبالد کریستی، افسر ارتش در سال 1912 در یک مراسم رقص آشنا شد. آن‌ها خیلی زود دلباخته‌ی همدیگر شدند و در شب کریسمس سال 1914 با یکدیگر ازدواج کردند. آگاتا در سال 1919 صاحب تنها فرزند خود، رزالیند مارگارت کلاریسا شد. در سال 1922 آگاتا و همسرش، رزالیند را پیش مادر و خواهر آگاتا گذاشتند و به یک سفر دور دنیا رفتند. در این سفر آن‌ها از آفریقای جنوبی، هاوایی، کانادا، استرالیا و نیوزلند بازدید کردند. آن‌ها در طول سفرشان موج سواری یاد گرفتند.
در سال 1928 آگاتا و آرچیبالد از یکدیگر جدا شدند و آرچیبالد یک هفته بعد با زن دیگری ازدواج کرد. آگاتا نام خانوادگی همسر سابقش را برای کار نویسندگی اش نگه داشت. در سال 1930 آگاتا به بغداد، پایتخت عراق سفر کرد و در همان جا بود که برای اولین بار با همسر دومش، باستان شناسی به نام مکس ملووان آشنا شد. آگاتا و مکس با یکدیگر به مأموریت‌های باستان شناسی مکس می‌رفتند و همین سفر‌ها منبع الهام چندین رمان او شدند که در خاورمیانه رخ می‌دهند. این زوج تا زمان مرگ آگاتا در سال 1976 با یکدیگر زندگی کردند.
یک بار 10 روز تمام ناپدید شده بود و هیچ اثری از او نبود

تصاویر آگاتا و خواهرش رزالیند (سمت راست) در روزنامه‌ای در سال 1926 که خبر مفقود شدن آگاتا را منتشر کرده
سوم دسامبر 1926 آگاتا بعد از جر و بحث با همسر اولش آرچیبالد از خانه‌ی خود ناپدید شد. مدتی قبل آرچیبالد از آگاتا خواسته بود از یکدیگر جدا شوند، چون به زن دیگری علاقمند شده بود. صبح روز بعد از ناپدید شدن مرموز آگاتا، خودرویش را در کنار یک معدن گچ پیدا کردند که یک گواهینامه منقضی شده و چند تکه لباس داخل آن بود.
ماجرای ناپدید شدن آگاتا کریستی خیلی زود در صدر اخبار قرار گرفت و روزنامه‌ها برای هر خبر و اطلاعاتی از رمان نویس مشهور جایزه تعیین کردند. خبر ناپدید شدن آگاتا در روزنامه‌ی نیویورک تایمز هم منتشر شد و پلیس و هزاران نیروی داوطلب به دنبالش گشتند. روز 14 دسامبر 1926 آگاتا کریستی را در هتلی در یورکشر انگلیس پیدا کردند. آگاتا با اسم معشوقه‌ی همسرش، ترزا نیل برای خود اتاق گرفته بود.
نظر‌ها درباره‌ی علت ناپدید شدن آگاتا متفاوت است؛ برخی دلیل این کار او را فروپاشی عصبی می‌دانند و برخی معقدند او این کار را کرد تا همسرش را خجالت زده کند و فکر نمی‌کرد این کار او تبدیل به اتفاق پرماجرایی شود که همه هم از آن باخبر شوند.
از او 66 رمان کاراگاهی، 14 مجموعه داستان کوتاه و یک خانه بر جای ماند که قابل اجاره کردن هم هست

آگاتا کریستی 12 ژوئن سال 1976 در سن 85 سالگی از دنیا رفت. میراث بر جای مانده از او شامل 14 مجموعه داستان کوتاه و 66 رمان می‌شود که بیشتر از 2 میلیارد نسخه از آن‌ها به فروش رفته است. در این آثار شخصیت‌هایی خلق شدند که برای میلیون‌ها نفر از مردم سراسر دنیا شناخته شده هستند: هرکول پوآرو، خانم مارپل، تامی و توپنس برسفورد، پارکر پاین و هارلی کویین. رمان‌های او «سپس هیچکدام باقی نماندند» (And Then There Were None) و «قتل در قطار سریع السیر شرق» (Murder on the Orient Express) به به آثاری ماندگار بدل شدند و نمایشنامه‌ی «تله موش» (The Mousetrap) او که اولین بار در سال 1952 به روی صحنه رفت، هنوز اجرا می‌شود.
اگر از هواداران آثار آگاتا کریستی باشید، می‌توانید خانه‌ی سابق او در استان دوون انگلیس را که این نویسنده‌ی بزرگ زمانی تعطیلات خود را در آنجا سپری می‌کرد، اجاره کنید. اقامت در این خانه این فرصت را به شما می‌دهد که در عین نشستن روی صندلی‌های خانه آگاتا کریستی و در دست گرفتن کتاب‌های او، نگاه نزدیک تری به زندگی و هنر این نویسنده‌ی برجسته بیندازید.