بزرگنمايي:

آریا جوان - یوکن / حقیقت این است، اغلب استرس را عاملی منفی و بازدارنده می‌دانیم. اما نتایج تحقیقات علمی نشان می‌دهد استرس به آن بدی هم که فکر می‌کنیم نیست و می‌تواند تاثیر مفیدی روی بدن داشته باشد. 
پژوهش‌های اخیر علمی از تاثیر مثبت استرس روی بدن خبر می‌دهد. در ادامه، چند تاثیر شگفت‌انگیز و مفید استرس روی بدن را معرفی می‌کنیم.
1. استرس به رشد مغز کمک می‌کند
از زمان‌های قدیم گفته اند: «آن‌چه نتواند تو را بکشد، قوی‌ترت می‌کند». این ضرب المثل را می‌توان به استرس هم تعمیم داد.
نتایج تحقیقات علمی حاکی از آن است، استرس کوتاه‌مدت می‌تواند باعث بهبود عملکرد مغز شود. این نتیجه با انجام آزمایش‌هایی روی موش‌ها به‌دست آمده است. وقتی موش‌ها را چند ساعت در قفس و در معرض استرس و خطر قرار دادند، این نتیجه به‌دست آمد که سلول‌های جدید مغزی در آن‌ها ساخته شد.
پروفسور دانیلا کوفر در مصاحبه با «برکلی ولنیس» می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم در مورد انسان نیز نتیجه مشابهی به‌دست می‌آید. استرس کنترل‌شده می‌تواند باعث عملکرد بهتر و هوشیاری بیشتر شود.»
او در ادامه می‌گوید: «نوعی از استرس مانند استرس قبل از امتحان یا یک سخنرانی مهم، می‌تواند باعث عملکرد شناختی بهتری در فرد شود.»
2. استرس باعث بهبود وضعیت حافظه می‌شود
وقتی تعداد سلول‌های مغز افزایش پیدا می‌کند، باعث بهبود وضعیت حافظه‌تان می‌شود. اگر این وضعیت را از دید بیولوژیکی بررسی کنیم، منطقی‌تر است که بگوییم، حیواناتی که به خاطر آوردن وضعیت‌های خطرناک بهتر عمل می‌کنند، در آینده می‌توانند از آن وضعیت‌ها دوری کنند.
اضطراب مفید - روانشناسی" src="https://panel.ucan.ir/content/Pictures/articles/1399/intext/08/1-7940-2.jpg" style="width:100%">
پروفسور کوفر می‌گوید: «وقتی حیوانی با صیاد برخورد کند و برای فرار از آن موقعیت برنامه ریزی کند، بسیار مهم است که بتواند به یاد بیاورد کجا و در چه زمانی با آن وضعیت خطر مواجه شده است. در مورد خود شما هم همین‌طور است. برای مثال، وقتی از کوچه‌ای عبور می‌کردید و کسی شما را در آنجا تهدید کرد، مهم است که به یاد بیاورید دقیقا کجا چنین اتفاقی افتاده تا بار دیگر از آن اجتناب کنید. مغز همواره به استرس پاسخ می‌دهد.»
پژوهش‌های انجام شده در دانشگاه ایالتی نیویورک در بوفالو که روی خزندگان انجام شد نشان داد، خزندگانی که در معرض خطر قرار می‌گرفتند و راه خطر را به یاد می‌سپردند در دفعات بعدی بهتر و سریع‌تر از خطر نجات پیدا می‌کردند.
3. استرس به شما انرژی می‌دهد
استرس مثبت می‌تواند به شما انرژی دهد. دکتر دبورا سرانی نویسنده کتاب «زندگی با افسردگی» و استاد روانشناسی دانشگاه «ادلفی»، درباره انرژی‌بخشی استرس می‌گوید:
استرس مثبت (eustress)، تجربه‌ای است که می‌تواند مزایایی به دنبال داشته باشد.
او در ادامه می‌گوید: «وقتی با موقعیت چالش‌برانگیزی مواجه می‌شویم و در بدن و ذهن‌مان استرس به وجود می‌آید، لزوما دچار ناامنی در وضعیت جسمی و روحی نخواهیم شد.»
استرس مثبت می‌تواند به تحریک عصب‌ها بیانجامد و اندورفین سالم ترشح کند. از استرس‌های مثبت می‌توان به استرس سخنرانی در مکان‌های عمومی، اجرا روی سن، تولد فرزند یا اسباب‌کشی به خانه جدید اشاره کرد.
پس می‌توانید با فکر کردن به استرس‌های مثبت، چنین حالتی را در خود بوجود آورید که به عنوان یک تمرین فیزیکی خوب محسوب می‌شود. هرچند چنین موقعیت‌هایی بدن را در وضعیت استرس قرار می‌دهد اما زندگی‌تان را سرشار از اتفاقات مثبت خواهد کرد.
4. استرس شما را از مریض شدن دور می‌کند
این مساله اجتناب‌ناپذیر است که استرس‌های مخرب و طولانی‌مدت می‌تواند باعث بیماری‌تان شود اما استرس مثبت و کوتاه‌مدت می‌تواند باعث ایجاد مقاومت بیشتری در بدن‌تان شود.
دکتر سرانی در این باره می‌گوید: «استرس خوب، عملکرد سیستم ایمنی بدن را بالا می‌برد.» تحقیقات انجام شده در دانشگاه استنفورد نشان داد موش‌ها وقتی تحت استرس قرار گرفتند سیستم ایمنی بدن آن‌ها مقاومت بیشتری را در مقابل بیماری‌ها از خود نشان داد.
دکتر فرودوس ابهار، استادیار روانشناسی دانشگاه استنفورد، می‌گوید لازم نیست همیشه سیستم ایمنی بدن را در بالاترین سطح قرار داد. در واقع وقتی مغز با چالش مواجه می‌شود این وضعیت را با ترشح هورمون‌های استرس کنترل می‌کند.
دکتر ابهار می‌گوید: «تحقیقات نشان می‌دهد وجود کمی استرس قبل از تزریق واکسن، به اثرگذاری بیشتر آن کمک می‌کند.»
5. استرس باعث هوش بیشتر فرزندتان می‌شود
نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش‌های انجام شده در دانشگاه «جان هاپکینز» اعلام می‌کند، مادران بارداری که در معرض استرس قرار دارند، فرزندان باهوش‌تری به دنیا می‌آورند؛ به طوری که فرزندان آن‌ها در 2 سالگی عملکرد هوشی بهتری از خود به نمایش می‌گذارند.
دکتر جنت اِی، دیچیرتو در گزارش به «پرس ریلیز» می‌گوید: «ما روی زنان بارداری تحقیق کردیم که در دوران بارداری خود استرس و اضطراب‌های نرمالی را تجربه کرده بودند.»
او در ادامه می‌گوید: «زنان باید بدانند کمی استرس هیچ آسیبی به جنین وارد نمی‌کند بلکه باعث ذکاوت هر چه بیشتر فرزندشان نیز می‌شود.»
6. استرس می‌تواند عملکرد شما را بهتر کند
انرژی اندکی که به دلیل استرس در شما به‌وجود می‌آید به تمرکز هر چه بیشترتان می‌انجامد. این وضعیت در روانشناسی «جریان» نامیده می‌شود. استرس خوب، باعث می‌شود به هدفی که برای آن دچار استرس شده‌اید برسید.
دکتر سرانی استرس‌های مثبت را، استرسِ دویدن در مسابقه دوی ماراتن، امتحان، تغییر شغل، ارائه کنفرانس در مکان عمومی، آشنایی با فرد جدید، امتحان یک سرگرمی جدید، ازدواج یا پدر و مادر شدن می‌داند.
این مساله به اثبات رسیده که افراد وقتی تحت فشار و استرس قرار می‌گیرند عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند، زیرا وقتی به دنبال حل یک مساله هستید مغز برای حل آن موضوع تمرکز بیشتری می‌کند.
7. استرس باعث اعتماد به نفس بیشتر می‌شود
آن چیزی که به خاطر آن دچار استرس مثبت می‌شوید اعتماد به نفس بیشتری در اختیارتان قرار می‌دهد و با احتمال بالاتری به آن چیز می‌رسید. تحقیقات نشان می‌دهد داشتن استرس مثبت کاملا متفاوت از نوع طولانی‌‌مدت و آسیب‌زای آن است.
دکتر سرانی در این باره می‌گوید: «استرس مثبت، مواد شیمیایی سالم‌تری را در بدن همانند اندورفین ترشح می‌کند که متفاوت از زمان استرس فراوان و بی‌قراری است.»
استرسی که قبل از ارائه کنفرانس در شما به‌وجود می‌آید، می‌تواند کانال‌های ذهنی خوبی در ذهن‌تان شکل دهد که نتایج تحقیقات نشان می‌دهد می‌تواند به میزان اعتماد به نفس شما بیافزاید.
8. استرس می‌تواند شما را قوی‌تر کند
وجود کمی استرس در زندگی اجتناب‌ناپذیر است و تا وقتی آزاردهنده نشده باشد می‌توان از آن لذت هم برد.
دکتر کلی مک گونیگال، استاد روانشناسی دانشگاه استنفورد و نویسنده کتاب «فراسوی استرس» در مصاحبه با «استنفورد نیوز» می‌گوید:
داشتن استرس طولانی می‌تواند باعث بیماری و افسردگی‌تان شود اما این موضوع کاملا صادق است که یک تجربه پراسترس باعث قوی‌تر شدن‌تان خواهد شد.
به عقیده او، بهتر است از استرس دوری نشود اما باید به دنبال راه حل‌های مناسبی برای مدیریت آن باشید. برای این‌که به چنین مدیریتی دست یابید، به واکنش بدن‌تان در مقابل استرس توجه کنید و این کار را عمدا انجام ندهید. این انرژی‌ای است که باعث بهتر شدن وضعیت زندگی‌تان می‌شود.
9. استرس باعث می‌شود از پس استرس‌های بزرگ زندگی برآیید
جالب است بدانید، از نظر روانشناسی کنترل استرس‌های اندک باعث می‌شود مدیریت آن در موارد حادتر آسان‌تر شود.
دکتر مک گونیگال در این باره می‌گوید: «توانایی آموختن از استرس می‌تواند پایه بیولوژی برای پاسخ به استرس باشد.» او در ادامه می‌گوید: «استرس، در ذهن‌تان حک می‌شود و در طی زمان و مواجهه با استرس‌های جدید، آمادگی بیشتری برای کنترل آن‌ها خواهید داشت. تجربه استرس برای ذهن و بدن همانند یک واکسن عمل می‌کند.»
به همین خاطر است که ورزشکاران حرفه‌ای، منجمان ناسا و کسانی که در اورژانس کار می‌کنند، با استرس‌های فراوانی تحت آزمایش قرار می‌گیرند تا در صورت لزوم از مهارت کنترل استرس استفاده کنند.
مک گونیگال از استرس به عنوان فرصتی برای رشد و آموختن استفاده می‌کند.
10. قدر زندگی را بیشتر می‌دانید
وقتی در زندگی استرس بیشتری را تجربه کنید، قدر زندگی را بیشتر می‌دانید. در پژوهشی که در دانشگاه ایالتی فلوریدا، مینه سوتا و استنفورد به انجام رسید، از افراد شرکت‌کننده درخواست شد درمورد جمله زیر اظهار نظر کنند:
در کل، من فکر می‌کنم که زندگی‌ام معنادار است.
دکتر مک گونیگال می‌گوید در عین ناباوری افرادی که استرس بیشتری را در زندگی خود تجربه کرده بودند، زندگی خود را معنادارتر می‌دانستند.
او در ادامه می‌گوید، این احتمال وجود دارد کسانی که در زندگی خود با استرس بیشتری مواجه شده‌اند، برای کارها و روابط‌شان وقت و انرژی بیشتری گذاشته باشند. همین مساله می‌تواند دیدگاه شما را به استرس تغییر دهد و آن را به سمت مثبت‌تری بکشاند.
دکتر سرانی می‌گوید: وقتی به استرس فکر می‌کنید، به این درک برسید که این واژه همیشه هم چیز بدی نیست. استرس متعادل در زندگی می‌تواند آن را برای شما معنادار هم کند.