آریا بانو-
تعطیلی
کتاب‌فروشی‌های قدیمی که منبعی از کتابهای دانشگاهی تا تاریخ، سیاست و
حقوق است، اتفاق تازه‌ای نیست. بسیاری از کتاب‌فروشی‌هایی که آوازه‌ای
داشته‌اند مجبور شده‌اند عرصه را ترک کنند. اما در این وضعیت چه
کتاب‌فروشی‌های قدیمی هنوز پابرجا هستند و کدام یک مجبور شده‌اند از کار
قدیمی خود دل بکنند؟
کتاب‌فروشی‌های
قدیمی خیابان انقلاب در تهران یادآور خاطرات زیادی برای اغلب دانشجویان و
اهالی کتاب است. اگر اهل کتاب باشید، دلتان برای کتاب‌فروشی‌های قدیمی شهر
تنگ می‌شود و هر از گاهی برای پرسه‌زنی هم که شده، به آن‌ها سر می‌زنید.
پیکر نحیف این کتاب‌فروشی‌ها این سال‌ها بیش از پیش خود را نشان داده است و
جمعیت کتاب‌خوان را نگران کرده است. این بار اما حرف از تعطیلی کتابخانه
طهوری، کتابفروشی قدیمی خیابان انقلاب است.
کتابفروشی مرتضوی: این کتابفروشی از کتاب‌فروشی‌های
بسیار قدیمی تهران است. رونق کوچه حاج نایب به سالهای انقلاب برمی‌گردد.
برخی کتاب‌هایشان در آن سال‌ها از یک میلیون نسخه هم فراتر رفته بود. به
عنوان مثال کتابهای دکترعلی شریعتی و شهید مطهری و شیخ احمد کافی را چاپ
می‌کردند؛ اما امروز هم هنوز در طبقه دوم پاساژ مجیدی در خیابان ناصرخسروی
تهران، آقای بیوک چیت‌چیان، چراغ این کتابفروشی را روشن نگاه داشته است.
کتابفروشی اسلامیه: از قدیمی‌ترین کتاب‌فروشی‌های
تهران که هنوز هم وجود دارند، می‌توان به این کتابفروشی اشاره کرد. این
کتابفروشی در خیابان 15 خرداد است و همانطور که مشخص است در حوزه کتابهای
اسلامی و مذهبی کار می‌کند. این کتابفروشی بیش از 120 سال قدمت دارد.
کتابفروشی اسلامیه به نوعی از آخرین کتاب‌فروشی‌های باقی مانده در محدوده
بازار تاریخی است و در سال گذشته زمزمه‌هایی مبنی بر تعطیلی آن به گوش
می‌رسید. با این وجود این کتابفروشی هنوز هم فعالیت خود را ادامه داده
است.
کتابخانه طهوری: این کتابفروشی مشهور در خیابان
انقلاب در سال 1332 به همت سیدعبدالغفار طهوری تأسیس شد و پس از درگذشت وی،
توسط فرزند ایشان ادامه پیدا کرد. کتابخانه طهوری اکنون به قول خودشان در
کشاکش کاغذ و کتاب با همه‌چیزفروش‌ها که هر محصولی را به اسم محصول فرهنگی
می‌فروشند، به فروش گذاشته شده است. کتابخانه طهوری منتظر است تا پایان
بهمن ماه تصمیم نهایی خود را اعلام کند.
کتابفروشی خوارزمی: شما نیز اگر برای خرید کتاب به
خیابان انقلاب رفته باشید، حتماً سری هم به خوارزمی زده‌اید. بسیاری از
کتابهای مشهور حوزه ادبیات کلاسیک و ادبیات معاصر مربوط به این انتشارات
است. این انتشارات از سال 1347 تا کنون مشغول به فعالیت است.
کتابفروشی ایرانیان: این کتابفروشی 46 ساله در
محدوده فردوسی جنوبی از قدیمی‌ترین کتاب‌فروشی‌های تهران محسوب می‌شد. در
یک سال گذشته اسماعیل خان، مدیر محترم این کتابفروشی، از وضعیت بد فروش
سخن گفته بود و جیب خالی مردم. کتابفروشی ایرانیان اما تاب این تغییران را
نیاورد و به عمر خود پایان داد.
کتابفروشی امیرکبیر: انتشارات امیرکبیر از سال 1328
در خیابان ناصرخسرو آغاز به کار کرد. این مجموعه در رابطه با کوکان و
نوجوانان هم کارهای چشمگیری را منتشر کرده است و هم‌اکنون نیز فعالیت
می‌کند. این مجموعه نشر و کتابفروشی، در ترجمه آثار مهم از زبان‌های
انگلیسی، آلمانی و فرانسه به فارسی نقش مهمی داشته است.
کتابفروشی آسیا: این انتشارات در محدوده بازار و
ناصرخسرو بود که در طول سالیان به راسته کتاب‌فروشی‌های انقلاب پیوسته بود.
این انتشارات از سال 1339 کار خود را آغاز کرد. بعد از گذشته چند دهه از
آغاز فعالیت این کتابفروشی، فشارهای اقتصادی، مدیریت این نشر و کتابفروشی
را به تغییر کاربری آن رسانده است. این کتابفروشی اکنون به اغذیه‌فروشی
تبدیل شده است. مدیریت این انتشارات، علت اصلی را مشکلات مالی و نداشتن سود
و صرفه اقتصادیی عنوان کرده است.
کتابفروشی گلستان: این کتابفروشی سی و چند ساله در
خیابان منوچهری کتابفروشی جالبی است که کتابهای دست دوم شما را خریداری
می‌کند. از زمین کتاب چیده‌اند و فضای داخلش عطر و بوی قدیم را دارد. آقای
گلستان، موسس این کتابفروشی، اطلاعات وسیعی در مورد کتاب‌ها دارد و در
این کتابفروشی حضور دارد. این کتابفروشی هم‌اکنون نیز فعال است.
کتابفروشی نشر نی: نشر نی از سال 1363 تأسیس شد و
کتابفروشی آن در خیابان کریمخان از مشهورترین کتاب‌فروشی‌های تهران در
حوزه فلسفه، ادبیات و علوم اجتماعی بود. با توجه به گران شدن کاغذ دیگر
برای این گروه سودی نداشت که کتابفروشی و انتشارات را با یکدیگر پیش
ببرند. به همین دلیل این کتابفروشی از سال 1389تعطیل شد.
کتابفروشی فرحبخش: در محله یوسف‌آباد کتابفروشی
قدیمی از سال 1363 مشغول به فعالیت است. این کتابفروشی چند سال پیش
بازسازی شده است و شکل قدیمی ندارد اما برای اهالی شناخته شده و خاطره
برانگیز است.
کتابفروشی نقوی: کتابفروشی نقوی در سال 1356 افتتاح
شده است و هم‌اکنون نیز در محدوده خیابان فاطمی مشغول به فعالیت است. این
کتابفروشی همچنین کتابهای کمیاب و قدیمی مورد نظر افراد را نیز تهیه
می‌کند.
کتابفروشی لارستان: از سال 1376 کتابفروشی لارستان در
منطقه خیابان مطهری فعال است و همچنان به فعالیت خود ادامه داده است.
لارستان محیط صمیمی دارد و ممکن است ساعت‌ها در آن زمان بگذرانید و متوجه
گذر زمان نشوید.