چاپ

آریا جوان - چالش جدید صوت و تصویر فراگیر
سایز متن الف الف
لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد! http://akhr.ir/6016657
٢٩٨
٠
خراسان / طی چند روز گذشته دو خبر مربوط به سران قوا درباره صدا و سیما در کانون توجه عمومی قرار گرفت: بخشنامه رئیس قوه قضاییه خطاب به مراجع قضایی سراسر کشور با این مضمون که با توجه به ابلاغیه مقام معظم رهبری در سال 94 مبنی بر این که مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صدا و سیماست بنابراین ضرورت دارد این مراجع از سازمان صدا و سیما در این گونه موارد استعلام کنند.
نامه رئیس جمهور خطاب به رئیس قوه قضاییه مبنی بر این که «این گونه امور مرتبط به شورای عالی فضای مجازی است».
اما ماجرا چیست؟ سازمان صدا و سیما مستند به حکم ابلاغی مقام معظم رهبری در سال 94 خطاب به رئیس جمهور اقدام به راه اندازی و تاسیس سازمانی به نام سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی کرده است. با این که هیچ تعریف قانونی از مفهوم صوت و تصویر فراگیر توسط هیچ مرجع قانونی صورت نگرفته است اما سازمان مذکور که به اختصار ساترا نامیده می شود، اصرار دارد همه فناوری های صوت و تصویر در فضای مجازی را مشمول این مفهوم بداند.
نقطه اصلی اختلاف میان صدا و سیما با دولت (وزارت ارتباطات وفناوری اطلاعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) دقیقا همین جاست که دولت معتقد است اساسا سیاست گذاری در حوزه همه فناوری های فضای مجازی در حیطه مسئولیت و اختیارات شورای عالی فضای مجازی است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز معتقد است به موجب قوانین متعدد، مسئولیت مجوز دهی و نظارت بر انواع رسانه های مکتوب، سینمایی، دیجیتال و بازی های رایانه ای را بر عهده دارد. وزارت ارتباطات نیز مسئول فضای فرکانسی کشور و زیر ساخت های ارتباطی و اطلاعاتی کشور است، اما صدا و سیما معتقد است هم به موجب قانون اساسی، هم به موجب تفسیر قانونی شورای نگهبان و هم به موجب حکم ابلاغی مقام معظم رهبری، مسئولیت صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی را بر عهده دارد.
مجلس شورای اسلامی درسال 97 هنگام بررسی طرح اداره صدا و سیما، از ارائه تعریفی درباره صوت و تصویر فراگیر خودداری و آن را به مرکز ملی فضای مجازی واگذار کرد. بررسی نظریات کارشناسی نشان می دهد که پذیرفته ترین تعریف از صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی این است:
«صوت و تصویر فراگیر، صدا و تصویری است که بدون شناخت مخاطب، او را در بر بگیرد و دارای کنداکتور پخش و زنده و دارای یک تعداد مخاطب خاص به بالا باشد.»
اما ساترا به تازگی در سایت اینترنتی خود دایره نظارت و مجوز دهی خود را به حوزه هایی مانند وی او دی ها، آی پی تی وی ها، اگریگیتورها(تجمیع کننده ها)، اپ استورها، شبکه های اجتماعی، خبرگزاری ها و وب سایت های اینترنتی تعمیم داده و مدعی است حتی اگر یک سایت خبری و خبرگزاری بخش صوت و تصویر دارد برای همان بخش باید از صدا و سیما مجوز بگیرد. احتمالا اگر اوضاع به همین منوال پیش برود، ساترا در آینده اعلام خواهد کرد هر شهروندی بخواهد با موبایلش از یک صحنه اجتماع فیلم بگیرد و در صفحه شبکه اجتماعی خود منتشر کند، باید از این سازمان مجوز بگیرد! همچنان که پیشتر صدا و سیما با راه اندازی پادکست نیز مخالفت کرده بود.
ساترا مدعی است سازمانی مستقل است و بدون جهت گیری برای فضای مجازی مقررات گذاری و بر آن نظارت خواهد کرد. اولا این ادعا با توجه به منصوب شدن رئیس این سازمان و تامین بودجه اش توسط صدا و سیما باطل است. ثانیا اگر ساترا ادعا می کند مستقل از صدا و سیماست باید تبعات این ادعا را نیز بپذیرد چرا که ابلاغیه مقام معظم رهبری و بخشنامه رئیس قوه قضاییه بر «سازمان صدا و سیما» تصریح کرده است، بنابراین ربطی به ساترا ندارد!
علاوه بر این ورود صدا و سیما به عرصه صوت و تصویر در فضای مجازی بدون توجه به قید فراگیر، مصداق تعارض منافع است چون صدا و سیما خود اصلی ترین تولید کننده صوت و تصویر در کشور است و حال می خواهد بر تولیدات صوت و تصویر بخش خصوصی یعنی رقبای خود نظارت کند!
پیچیدگی های فضای مجازی و مقررات گذاری در این فضا بسیار بیشتر از آن است که ساترا بخواهد به راحتی در آن ورود کند. همچنین با توجه به این که دستگاه های متعدد اجرایی در کشور درگیر مقررات گذاری در این فضا هستند این سازمان نمی تواند بی توجه به قوانین و مقررات جاری کشور راه خود را برود و مقرره گذاری کند. بهتر است این سازمان از تصمیمی که در آینده شورای عالی فضای مجازی خواهد گرفت، تمکین کند. شورایی که با فرمان مقام معظم رهبری تشکیل شده و بالاترین رکن جمهوری اسلامی ایران برای تصمیم گیری و سیاست گذاری در فضای مجازی است و نمایندگان همه دستگاه های نظام از جمله سران قوا در آن حضور دارند.