چاپ

آریا جوان - یکی از بهترین ابزار آگاهی رساندن به مردم استفاده از آثار هنری است، اما در آثار هنرمندان ایرانی توجه به محیط‌زیست جایگاهی ندارد.

سرویس تجسمی هنرآنلاین: چند روزی است که جنگل‌های دامنه زاگرس در آتش می‌سوزند. این آتش‌سوزی تابه‌حال مراتع و جنگل‌های خائیز کهگیلویه و بویراحمد، معمولان پلدختر لرستان، بهاباد استان یزد، کوه سیاه دشتستان بوشهر، منطقه حفاظت شده بوزین و مره‌خیل بخش باینگان از توابع پاوه و سرپل ذهاب کرمانشاه و خوزستان را در برگرفته و احتمال سرایت به استان‌های مازندران، آذربایجان غربی و شرقی نیز وجود دارد.
در طول هفته گذشته 110 فقره آتش‌سوزی در استان‌های جنوبی و زاگرسی به‌وقوع پیوسته و بسیاری از این جنگل‌ها جزء ‌مناطق حفاظت‌شده تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست است. با آغاز ماه خرداد و تنها در یک هفته بیش از 500 هکتار از جنگل‌های زاگرس با خاک یکسان شد و نه تنها درختان بلوط با عمر چند صد ساله که حتی حیواناتی که در این مناطق زندگی می‌کنند هم به طرز فاجعه باری قربانی شدند.
هر سال از خرداد تا شهریورماه، با گرم شدن هوا و خشکی زمین، فصل آتش‌سوزی جنگل‌ها آغاز می‌شود. اگرچه گرمای هوا یکی از عوامل اصلی آتش‌سوزی‌ها است اما 95 درصد این اتفاقات ناگوار منشأ انسانی دارند. ایجاد آتش‌سوزی عمدی که توسط زمین‌خواران برای تغییر کاربری در جنگل‌ها و مراتع رخ می‌دهد یکی از این عوامل است، اما بخش مهم‌تر آن ناشی از ناآگاهی و بی‌احتیاطی مردم بومی و گردشگران است. سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی در مزارع، روشن کردن آتش، انداختن ته سیگار در جنگل و یا حتی کنار جاده‌ها، انداختن بطری‌های شیشه‌ای و پلاستیکی در جنگل که در مقابل تابش آفتاب مانند ذره‌بین عمل کرده و علف‌ها را آتش می‌زنند، از مهم‌ترین عوامل آتش‌سوزی جنگل‌ها است.
با توجه به این مسائل، ضرورت آموزش درست به ساکنان بومی و گردشگران کاملاً آشکار است و باید آن‌ها را نسبت به این خطر بزرگ هوشیار و آگاه کرد. یکی از بهترین و تأثیرگذارترین ابزار این کار استفاده از آثار هنری است که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم نکات لازم را به مخاطبان آموزش دهد. بااین‌حال در آثار هنرمندان ایرانی توجه به محیط‌زیست جایگاهی ندارد و به ندرت می‌توان اثر ارزشمندی در این زمینه یافت.
در روزهای گذشته با گسترش آتش‌سوزی جنگل‌ها و مرگ جاندارن مختلف، واکنش‌های زیادی از سوی مردم دیده شده است، اما در جامعه هنری همچنان توجه چندانی به این مسئله دیده نمی‌شود. اگرچه تعدادی کاریکاتور، پوستر یا موشن‌گرافیک توسط هنرمندان جوان در فضای مجازی منتشر شده است اما هیچ هنرمند نامدار یا گرافیست شناخته شده‌ای به این موضوع نپرداخته است. این مسئله نشان‌دهنده آن است که نه تنها مردم عادی که حتی هنرمندان کشور نیز از اهمیت مسائل زیست‌محیطی و تأثیر آنها در آینده بشر بی‌خبر هستند و بالطبع نمی‌توانند نقش خود برای آگاهی بخشی به مردم را به درستی ایفا کنند.
در ادامه این گزارش تعدادی از آثار مرتبط با آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس را ببینید.

آریا جوان