آریا جوان - تالاب/ فرمول اصلی همواره این هست که شانس دیده شدن یک اثر هنری به خصوص در مدیوم سینما و تلویزیون با حضور یک چهره شناخته شده و به اصطلاح مرسوم، «ستاره» بالا برود و همواره این یکی از اصول پذیرفته شده برای گزینش ترکیب بازیگران یک فیلم یا سریال محسوب می شده هست.
در این گزارش مختصر به بازخوانی کارنامه چهره های کمتر شناخته شده ای در عرصه بازیگری سینما و تلویزیون میپردازیم که به واسطه حضور در یکی از سریال ها و فیلمهای تاریخی – مذهبی در کانون دقت قرار گرفته و مشهور شده اند.
این قاعده اما استثنائاتی هم دارد. کم نبوده اند آثاری که بیش از ویترین بازیگران، به واسطه ساختار و روایت مورد دقت قرار گرفته اند و اینگونه چرخه ستاره سازی صورتی معکوس پیدا کرده و افراد مشهور گمنام با حضور در این دست آثار ردای ستارگی بر تن کرده و به شهرت رسیده اند.
بعضی از این بازیگران این حضور و درخشش را تبدیل به سکوی پرتابی برای ادامه مسیر حرفه ای خود در عالم بازیگری کرده اند و عده ای هم قدر این دیده شدن و شهرت را ندانسته و آرام آرام از ویترین دقت رسانه ها دور مانده اند. این بازخوانی محدود به مهم‌ترین افراد مشهور هست که از دل روایت های تاریخی – مذهبی سیما و سینما متولد شده اند.
ویشکا آسایش
امام علی «ع»/ داوود میرباقری/ 1375

با کدام اثر مشهور شد؟ در سریال «امام علی ع» در کنار کاراکترهایی همچون مالک اشتر، عمروعاص و معاویه ماندگار شد.
نقشش چه بود؟ نقش «قطام» ویژگی های قابل توجهی در فیلمنامه داود میرباقری داشت؛ کاراکتری که طبعتا به نسبت چهره های کلیدی تاریخ اسلام، به شدت حاشیه ای محسوب می شد اما بعنوان قطب منفی روایت درام سریال، فضای بسیاری برای عرض اندام در روایت پیدا کرد.
چطور کشف شد؟ از کشفیات محمدرضا شریفی نیاست. درمورد این ماجرا در گفت و گویی با آسایش مفصل صحبت کرده ایم و خودش نکات جالبی درمورد انتخابش برای این سریال گفته هست.
بعد از شهرت چه کارنامه ای داشت؟ آسایش اگرچه با آشنایی دایی اش وارد عرصه بازیگری شد اما انتخبا های هوشمندانه به خصوص در سینما وی را آرام آرام تبدیل به بازیگری تمام عیار کرد که حالا سیمرغ برترین بازیگری برای فیلم «ورود آقایان ممنوع» را هم در کارنامه حرفه ای خود دارد.
مهم‌ترین سریال بعد از شهرت: آسایش تا سال 88 تمام تمرکزش را معطوف به سینما کرد و در هیچ سریالی بازی نکرد تا اینکه بازگشتش به این عرصه با سریال تاریخی «نردبان آسمان» رقم خورد. او بعد از آن در سریالهای «پرده نشین» و « دیوار به دیوار » هم حاضر شد.
مصطفی زمانی
یوسف پیامبر/ فرج‌الله سلحشور/ سال 1386

با کدام اثر مشهور شد؟ «یوسف پیامبر «ع»» آخرین ساخته تلویزیونی زنده یاد فرج الله سلحشور بود که مثل «مردان آنجلس» توانست بازیگری با استعداد را به سینما و تلویزیون ایران معرفی کند.
نقشش چه بود؟ یوزارسیف یا همان «یوسف پیامبر «ع»» باز هم از آن نقش اول هایی بود که شانس ایفای آن بعنوان اولین تجربه بازیگری نصیب مصطفی زمانی شد.
چطور کشف شد؟ از میان خیل بازیگرانی که در پاسخ به فراخوان فرج الله سلحشور به صف شدند تا استعدادشان برای ایفای نقش در یک آلبوم تلویزیونی کشف شود، سیما و استعداد یک جوان مازندرانی متولد فریدن کنار اکثر به چشم گروه ساخت «یوسف پیامبر «ع»» آمد و مصطفی زمانی، یوزارسیف شد.
بعد از شهرت چه کارنامه ای داشت؟ زمانی خیلی زود توانست فراتر از یک بازیگر تلویزیونی، جایگاه خود را بعنوان یک بازیگر توانمند سینمایی تثبیت کند. او امروز از تلویزیون فاصله گرفته و اضافه بر پر کارری در سینما، حضور موفقی را با «شهرزاد» در شبکه نمایش خانگی تجربه کرده هست.
مهمترین سریال بعد از شهرت: کامل دور تلویزیون را خط کشید و فقط در سینما به کارش ادامه داد. او خودش معتقد هست کارش را در تلویزیون انجام داده و دیگر هیچ نقشی به اندازه «یوسف پیامبر «ع»» آنقدر جذابیت ندارد که برای بازی در تلویزیون وسوسه شود. زمانی گرچه همان طوریکه در بالا اشاره شد، در سریال « شهرزاد » که محصول شبکه نمایش خانگی هست، بازی کرد.
لادن مستوفی
روز واقعه/ شهرام اسدی/ 1373

با کدام اثر مشهور شد؟ روایت بهرام بیضایی از حماسه عاشورا هر چند با کارگردانی شهرام اسدی به عکس در آمد اما همچنان جزء ماندگارترین آثار تاریخی – مذهبی سینما و تلویزیون هست.
نقشش چه بود؟ «روز واقعه» روایتی مردانه دارد اما در متن همین روایت، کاراکتر راحله بعنوان نامزد عبدالله مسیحی، نقشی موثر و پیش برنده دارد.
چطور کشف شد؟ باز هم پای رابطه و آشنایی در بین بود. لادن مستوفی همسر شهرام اسدی هست و شاید به همین علت زمانی که تحصیلات دانشگاهی اش را به قصد ورود به میدان بازیگری نیمه تمام رها کرد، بعنوان اولین تجربه توانست در «روز واقعه» مقابل دوربین ظاهر شود.
بعد از شهرت چه کارنامه ای داشت؟ لادن مستوفی بعد از روز واقعه در بالغ بر 24 فیلم سینمایی «اکثر آثاری که همسرش کارگردانی آن ها را بر عهده داشت» ایفای نقش کرد اما هیچ گاه فراتر از سطح متوسط نرفت و هنوز نتوانسته نقشی ماندگار از خود به یادگار بگذارد.
مهم‌ترین سریال بعد از شهرت: برخلاف سینما، لادن مستوفی در تلویزیون گزینه های جاه طلبانه و خوبی داشت، در همان سال های ابتدایی شهرت در سریال پر سروصدای «دوران سرکشی» بازی کرد و در ادامه هم در یکی از پرمخاطب ترین ملودرام های مذهبی یعنی «سفر سبز» حاضر شد.
او طی همان سال‌ها یعنی اوایل دهه 80 در یک سریال پرمخاطب دیگر به نام « خانه ای در تاریکی » هم بازی کرد. آخرین کار تلویزیونی او با نام «پریا» روی آنتن رفت.
شبنم قلی خانی
مریم مقدس «س»/ شهریار بحرانی/ 1379

با کدام اثر مشهور شد؟ «مریم مقدس» به کارگردانی شهریار بحرانی از سریالهای تاریخی پیروز شبکه اول تلویزیون بود که همزمان نسخه سینمایی آن هم در سینماها روی پرده رفت.
نقشش چه بود؟ حضور در نقش اصلی یک سریال آن هم در اولین تجربه بازیگری از آن شانس هایی هست که نصیب هر بازیگری نمیشود. شبنم قلی خانی هم با ایفای نقش حضرت مریم «س» فصل ویژه ای را در کارنامه حرفه ای خود رقم زد.
چطور کشف شد؟ قلی خانی بازیگر تئاتر بود و سال 76 زمانی که بعنوان یکی از کاراکترهای نمایش «آنتیگونه» روی صحنه حاضر شد، شهریار بحرانی وی را برای نقش اصلی سریال تاریخی اش برگزید.
بعد از شهرت چه کارنامه ای داشت؟ حضوری پر رنگ در سینما و تلویزیون داشت اما هنوز هم نتوانسته از زیر سایه «مریم مقدس» خارج شود. او گرچه همزمان با بازیگری، مستندسازی را هم در این سال‌ها تجربه کرده و سودای کارگردانی هم در سر دارد.
مهم‌ترین سریال بعد از شهرت: او هم قصد داشت در سینما به فعالیتش ادامه دهد اما نه توصیه خوبی داشت و نه گزینش های خوبی از میان پیشنهادهای متوسط اش، بنابراین اکثر فعالیتش را معطوف به بازی در سریالهای تلویزیونی کرد. گرچه گزینش های او در این مسیر آنقدر معمولی بود که به سختی می‌توان چند اثر شاخص از جمله « اولین شب آرامش » و « هشت و نیم دقیقه »را در آن پیدا کرد.
مهتاب کرامتی
مردان آنجلس/ مرحوم فرج الله سلحشور/ 1375

با کدام اثر مشهور شد؟ «مردان آنجلس» سریال بازیگرمحوری نبود و در مختصات همان سال ساخت هم ستاره شاخصی در آن حضور نداشت اما جذابیت داستانی اصحاب کهف سبب شد این آلبوم مخاطبان بسیاری داشته باشد.
نقشش چه بود؟ «هلن» همسر «ماکسی میلیان» «با بازی جعفر دهقان» بود که همسرش را برای کوچ به خارج از شهر حمایت و بدرقه کرد و باقی عمرش را چشم به راه بازگشت او و دوستانش ماند.
چطور کشف شد؟ در لابلای تحصیل رشته میکربیولوژی در دانشگاه آزاد، مهتاب کرامتی سراغ دوره کلاس های آزاد بازیگری رفت و در همین دوره ها بود که از سوی یکی از دستیاران فرج الله سلحشور برای ایفای نقش «هلن» گزینش شد.
بعد از شهرت چه کارنامه ای داشت؟ سال 77 درست در همان سال حضور در مردان آنجلس، کرامتی با «مردی از جنس بلور» حضور بر پرده سینما را هم تجربه می‌کند و از میان این دو مدیوم تمرکز اصلی خود را روی سینما می‌گذارد. او برای «بیست» پیروز به شکار سیمرغ هم شد و این روزها اضافه بر بازیگری در قامت تهیه کننده هم فعالیتش را در سینما گسترش داده هست.
مهم‌ترین سریال بعد از شهرت: بعد از ورود به سینما فقط یک‌بار به قاب تلویزیون برگشت که آن هم به حضورش در سریال « خاک سرخ » ساخته ابراهیم حاتمی کیا بر میگردد؛ تجربه ای که گرچه در همان سال های ابتدایی شهرت و به واسطه حضور کارگردانی چون حاتمی کیا رقم خورد. کرامتی بعد از آن دیگر در هیچ سریال تلویزیونی حاضر نشد.