بزرگنمايي:
آریا جوان-
پارلمان اسرائیل شامگاه دیروز در یکی از جنجالیترین نشستهای تاریخ 72 ساله خود، به دولت جدید این کشور به نخستوزیری نفتالی بنت رای اعتماد حداقلی داد. برای پایان دادن به کار «نتانیاهو» که با نام مستعار «بیبی» هم شناخته میشود، هشت حزب به رهبری «یائیر لاپید» که پیش از این مجری برنامههای تلویزیونی بوده است، کنار هم قرار گرفتند و با یکدیگر ائتلاف کردند. بنت، سیاستمدار راستگرای افراطی که 49 سال دارد، بعنوان کارآموز بنیامین نتانیاهو وارد صحنه سیاست اسرائیل شد.
او مشاور، دستیار ارشد و رئیس ستاد آقای نتانیاهو بوده و سمتهای وزیر آموزش و پرورش و دفاع را هم در دولتهای اخیر نتانیاهو به عهده داشته است. به این ترتیب 12 سال نخستوزیری بنیامین نتانیاهو در اسرائیل به پایان رسید، اما او به هوادارانش وعده داد برای از قدرت راندن این دولت «خطرناک» بکوشد.
نتانیاهو 72 ساله 15 سال از عمر خود را در سمت نخست وزیری اسراییل گذرانده که نخستین آن در فاصله سالهای 1996 تا 1999 و دومین آن از آوریل 2009 تا ژوئن 2021 یعنی به مدت بیش از 12 سال است. این طولانیترین طول دوره یک نخست وزیر در تاریخ 73 ساله اسراییل محسوب میشود. نتانیاهو 72 ساله یک سال از اسراییل 73 ساله کوجکتر است.
بنیامین نتانیاهو در سال 1949 میلادی در شهر تل اویو متولد شد. مادر او زیلا و پدر او پروفسور بن زیون نتانیاهو است. او در اورشلیم بزرگ شدهاست و خانواده او بین سالهای 1956 تا 1958 و دوباره بین 1963 تا 1967، مدتی در ایالت متحده آمریکا زندگی کردند. پدر نتانیاهو، پروفسور نتانیاهو یک مورخ سرشناس یهود بود. نشریه «تایم» در گزارشی تاثیر پدر نتانیاهو و همچنین قهرمانیهای یوناتان نتانیاهو برادر بزرگ بنیامین نتانیاهو را بر رفتارهای نخست وزیر اسرائیل زیاد دانسته بود. نظرات و دانش تاریخی پروفسور نتانیاهو نیز بر شکل گیری دیدگاههای سیاسی پسرش بنیامین نتانیاهو اثر بزرگی داشته است. پدر نتانیاهو معتقد بود که یهودیان باید همواره از خود در برابر خطراتی که موجودیت یهود را تهدید میکند، از پیش خبردار باشند و راهکارهای لازم را در پیش گیرند.
بنیامین نتانیاهو به فاصله چند روز پس از جنگ 6 روزه سال 1967 و زمانی که تازه تحصیلات دبیرستانی خود را در آمریکا به پایان برده بود به اسراییل بازگشت و به عضویت در یگان تکاوری فوق ویژه ستاد کل فرماندهی و عملیات ارتش اسرائیل به نام یگان سایرت متکل پیوست. او دوباره در سال 1972 به آمریکا بازگشت و تحصیلات خود را در مؤسسه فناوری ماساچوست آغاز کرد.
هنگامی که یوم کیپور در سال 1973 آغاز شد، او به اسرائیل بازگشت و به نیروهای جنگنده کانال سوئز و ارتفاعات جولان پیوست و حتی در جریان یک عملیات از ناحیه شانه خود مورد اصابت گلوله قرار گرفت. پس از اتمام جنگ، به بوستون بازگشت و کارشناسی خود در رشته معماری را به پایان رساند، کارشناسی ارشد در رشته مدیریت اجرایی دریافت کرد، و سپس به تحصیل علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد پرداخت.
در طی سالهایی که در بوستون تحصیل میکرد، با همسر اولش میریام ملاقات کرد و با او ازدواج کرد و فرزند اول خود به نام «نوا» را به دنیا آوردند. پس از فارغالتحصیلی از هاروارد، در یک دفتر مشاوره مالی مشغول به کار شد، و همچنین به فعالیتهای اطلاعاتی اسرائیل در آمریکا پرداخت. نتانیاهو پس از جدایی از میریام در سال 1980 با دورون نیوبرگر ازدواج کرد. این زوج در سال 1987 طلاق گرفتند.
پس از پایان تحصیلات در آمریکا نتانیاهو بار دیگر در اواخر دهه 1970 به اسراییل بازگشت و در سال 1984 از سوی نخست وزیر وقت اسراییل « اسحاق شامیر» به عنوان نماینده دایم اسراییل در سازمان ملل عازم نیویورک شد و تا سال 1988 در این پست ماند. در سال 1991، بنیامین نتانیاهو با سارا بن آرتزی ازدواج کرد. آنها صاحب دو پسر هستند. رسانه های اسرائیلی از دیرباز به اثرگذاری زیاد خانم سارا بر تصمیمات و زندگی کاری شوهرش پرداختند. خود نتانیاهو نیز در مصاحبه ای با نشریه آلمانی «بیلد» تایید کرده است که این خانم سارا بود که به او در غلبه کردن بر تردیدهای طولانی و جدی اش در مورد عملی کردن معامله جنجالی سال گذشته با سازمان حماس نقش نهایی را ایفاء کرد.
پس از پایان دوران فعالیت به عنوان نماینده دایم، نتانیاهو به اسراییل بازگشت و به عنوان نماینده در پارلمان اسراییل (کنیست) مشغول فعالیت شد و در سال 1993 او حزب «لیکود» را تشکیل داد و به عنوان رهبر مخالفان حکومت اسراییل ادامه فعالیت داد.حزب لیکود نتانیاهو در انتخایات سال 1996 به پیروزی رسید و نتانیاهو برای نخستین بار به عنوان جوانترین نخست وزیر اسراییل به قدرت رسید.
حزب لیکود در انتخابات سال 1999 در انتخابات سراسری از حزب «ایهود باراک» شکست سنگینی خورد و نخستین دوره نخست وزیری نتانیاهو پس از 3 سال به اتمام رسید.
10 سال دیگر نتانیاهو بار دیگر با پیروزی در انتخابات سراسری در موقعیت تشکیل دولت قرار گرفت و در آوریل سال 2009 و تنها 3 ماه پس از روی کار آمدن «باراک اوباما» رییس جمهوری دموکرات و نخستین رییس جمهوری رنگین پوست آمریکا، دومین دوره نخست وزیری خود در اسراییل را آغاز کرد.
دلایل شکست نتانیاهو
اما نتانیاهو چرا نتوانست این بار نیز بر مشکلات و چالشها غلبه کند و بار دیگر به عنوان نخست وزیر به فعالیتهای سیاسی خود ادامه دهد. اولین دلیل به شکست اسرائیل در عملیات سیف القدس بر میگردد. عملیات سیف القدس از دوشنبه 20 اردیبهشت ماه علیه رژیم صهیونیستی شروع شد. دلیل شروع این عملیات نیز حمله صهیونیستها به نمازگزاران فلسطینی در مسجد الاقصی و تلاش برای اخراج 500 فلسطینی از محله شیخ جراح در قدس بود. شلیک موشک به سمت قدس برای نخستین بار در این جنگ اتفاق افتاد. در مقابل نیز اسرائیل به نوار غزه حمله و بیش از 240 نفر را به شهادت رساند.
اما دومین دلیل بزرگ شکست نتانیاهو را باید پروندههای فساد او دانست. این پروندهها در دور قبل نیز مانع از آن شد که نتانیاهو بتواند به تنهایی کابینه تشکیل دهد و تنها با ائتلاف با رقیب خود یعنی بنی گانتس موفق به تشکیل کابینه شد. پلیس رژیم صهیونیستی سه پرونده درخصوص فساد دولتی و مالی علیه نتانیاهو تشکیل داده است.
اولین مورد موسوم به «پرونده 1000» است که در آن نتانیاهو به دریافت مستقیم رشوه و رانتخواری متهم است. پرونده دوم فساد مالی نتانیاهو موسوم به «پرونده 2000» درباره سوء استفاده از قدرت و جایگاه خود جهت تحت فشار قرار دادن «آرنون موزس» صاحبامتیاز نشریه «یدیعوت آحارونوت» برای ارائه پوشش بهتر از اخبار نخستوزیری است. او همچنین در «پرونده 4000» متهم است به «شائول ایلوویچ»، مالک شرکت «بِزِک»، میلیونها دلار تسهیلات مالی پرداخت کرده است تا پایگاه خبری «واللا» وابسته به این سرمایه دار صهیونیست از او و همسرش حمایت رسانهای بهتری داشته باشد.
البته در کنار این دلایل میتوان شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا را نیز در شکست نتانیاهو تاثیرگذار دانست؛ چراکه ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود امتیازات زیادی مانند واگذاری بلندیهای جولان به اسرائیل، انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس و در نهایت عادیسازی روابط برخی از کشورهای عربی با اسرائیل را به نتانیاهو اعطا کرد.