آریا جوان

آخرين مطالب

نگاهی به اِشکال‌های گفتاری و نوشتاری امروز اندیشه

نگاهی به اِشکال‌های گفتاری و نوشتاری امروز
  بزرگنمايي:

آریا جوان - بدین منظور بر آن شدیم تا برخی اشکال‌های رایج امروزی را که در گفتار و نوشتار مردم، فراوان دیده و شنیده می‌شود، یادآوری و اصلاح کنیم تا شاید بتوانیم در راه درست خواندن و درست نوشتن واژه‌ها، اصطلاح‌ها، عبارت‌ها و درنهایت برای پاسداشت زبان فارسی قدمی برداریم.
استفاده از صفت مفعولی + وَ
صفت مفعولی از بن ماضی + (ه) ناملفوظ درست می‌شود مانند: رفته، گفته، خورده و... . براساس قوانین زبان فارسی، در ربط دو جمله به هم، وقتی هر دو صفت مفعولی دارند مانند ماضی نقلی یا بعید و از نظر شخص و زمان یکی‌اند، در این افعال، فعل کمکی درجملهٔ اول حذف می‌شود و درجملهٔ دوم ذکر می‌شود. مانند: او به کتابخانه رفته و کتابی به امانت گرفته است. چون هردو فعل صفت مفعولی دارند (رفته و گرفته) و هم شخص و هم زمانند، لذا فعل (است) اولی را حذف کردیم و دومی را نوشتیم.
مثال دیگر: دانش‌آموزان درکلاس نشسته و درس را فراگرفته بودند. گونهٔ دیگر استفاده از صفت مفعولی، آن جاست که دو جمله را با «وجه وصفی» به هم ربط می‌دهیم. وجه وصفی همان استفاده از صفت مفعولی برای جملهٔ اول است به شرطی که بعداز آن، ویرگول بیاید، سپس جملهٔ بعدی ذکر شود. در این گونه جمله‌ها، افعال دوجمله هم شخص و هم زمان نیستند. مانند: دانش‌آموزان در کلاس نشسته، درس می‌خوانند. فعل (نشسته) با (می‌خوانند) هم شخص و هم زمان نیستند و بین دو جمله هم ویرگول آمده است. مثال دیگر: درگذشت پدر گرامیتان را تسلیت گفته، برای شما صبرآرزو می‌کنیم.
متأسّفانه در دهه‌های اخیر دیده شده که در اغلب پیام‌های تبریک و تسلیت، از سرِ بی‌توجّهی به جای ویرگول، حرف (وَ) می‌‍نویسند مانند: درگذشت پدرتان را تسلیت گفته و برای شما صبر آرزو می‌کنیم که کاملاً نادرست است. چنان که ذکر شد موقعی از (وَ) استفاده می‌شود که دو فعل، هم شخص و همزمان باشند. می‌بینیم که تسلیت گفته و آرزو می‌کنیم، نه هم شخصند و نه همزمان. لذا بعد از (گفته) باید ویرگول بیاید: تسلیت گفته، صبر آرزو می‌کنیم. به نظر می‌آید بهترین شکل نوشتاری این جمله‌ها استفاده از فعل کامل درجملهٔ اولی است. یعنی اگر بنویسیم: درگذشت پدرتان را تسلیت می‌گوییم و برایتان صبرآرزو می‌کنیم، دراین صورت هیچ‌گونه اشکالی ایجاد نمی‌شود.
استعفاکرد / استعفا داد
بسیاری از مصدرهای عربی در زبان فارسی با فعل همکردِ (کردن) ساخته و ترکیب می‌شوند مانند: اظهارکردن، اخراج کردن، استمدادکردن، و.... گاهی به جای (کردن) از (نِمودن) استفاده می‌شود مانند: اظهارنمودن، پرداخت نمودن و.... اِستعفا، مصدرباب استفعال است به معنی طلبِ عفو و گذشت کردن. در زبان فارسی با همکردِ (کردن) یا (نِمودن) به کارمی رود نه با (دادن). اغلب مردم به اشتباه، (استعفا دادن) را به کارمی برند؛ می‌گویند: فلانی از شغل خود استعفا داد، که نادرست است و باید گفته شود: از شغل خود استعفا کرد. به نظر می‌آید که روزگاری چنین جمله‌ای گفته شده که: فلانی نامهٔ استعفای خودرا به رئیس داد یا به مدیر تحویل داد. شاید از روی چنین جمله‌هایی (استعفا دادن) را به غلط به کاربرده‌اند. باید توجه داشت که نامهٔ استعفا را به رئیس داد، نه استعفا را. با این توضیح باید بگوییم: فلانی از شغل خود استعفا کرد، نه استعفا داد.
استفاده کرد / استفاده بُرد
همان‌گونه که دربارهٔ فعل (استعفاکرد) ذکرشد برخی مصدرهای عربی در فارسی با فعل همکردِ (کردن) یا (نِمودن) ترکیب می‌شوند. استفاده کردن هم مانند استعفا کردن است. گاهی دیده می‌شود که به اشتباه (استفاده بُردن) می‌نویسند؛ ما ازسخنان استاد، استفاده بردیم یا نهایت استفاده را بردیم؛ که نادرست است و باید بگوییم: استفاده کردیم یا استفاده نِمودیم.
گفتنی است که از مصدر (بُردن) در بسیاری افعال استفاده می‌شود. مانند: سودبردن، فایده بردن، رنج بردن، بهره بردن و... ولی استفاده بردن مانند افعال ذکر شده نیست و با آن‌ها تفاوت دارد.

لینک کوتاه:
https://www.aryajavan.ir/Fa/News/668804/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

سهام انویدیا سقوط کرد؛ بدترین روز غول سازنده تراشه از مارس 2020

سرورهای بازی LittleBigPlanet 3 برای همیشه خاموش شد

نسبت به ادامه زندگی تا ابدیت چه آمادگی باید داشته باشیم؟

شگفت‌زدگی جالب یک بلاگر خارجی بعد از دیدن شیراز

گوناگون/ روش پاسخ به حمله دشمن در کلام امیرالمؤمنین (ع)

تأیید بیمه مرکزی نسبت به افزایش سرمایه‌ی بیمه دی

بلایند دیت؛ سبک جدید آشنایی یا همان روش سنتی ایرانی؟

چرا «گناه فرشته» نظر مخاطب را جلب نکرد؟

رابطه تازه سحر دولتشاهی و پیمان معادی صدای برخی‌ها را درآورد!

مجری معروف تهیه کننده تئاتر شد!

جواد خیابانی حرف هایش را پس گرفت/ من از تلویزیون نرفتم که برگردم!

قرقیزستان از شکست برابر تاجیکستان گریخت

مدیرروستا: منافع برخی کشیدن ترمز پیشرفت لیگ است

اتفاق عجیب برای ژیمناست تاریخ‌ساز ایران

واکنش‌های برتر مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا

ستاره بارسلونا تهدید به مرگ شد!

داوران هفته 28 لیگ دسته اول مشخص شدند

عالیشاه بازی آلومینیوم را از دست داد

کولاک مهاجم سابق پرسپولیس در لیگ ژاپن

کشتی ایران رکورد تاریخش را در مسابقات قهرمانی آسیا شکست

واگذاری سهام باشگاه پرسپولیس به 6 بانک

اصلا حوصله کارکردن در این روزهای بهاری را ندارم

با پسر کوچک تر از خودمون ازدواج کنیم؟

کوتاه کردن مو با افزایش احتمال مرگ!

واکنش سفارت ایران در لندن به کمپین نمایندگان پارلمان انگلیس علیه سپاه

وزیر دفاع سابق آمریکا: سکوت ایران و اسرائیل می‌تواند نشانه پایان تنش‌ها باشد

اظهارنظر بولتون درباره واکنش ناچیز رژیم صهیونیستی: ایران در این مورد خیلی خیلی خوش‌شانس بود

شبکه 12 تلویزیون رژیم اسرائیل: ایرانی‌ها ما را مسخره‌ می‌کنند

حسین شریعتمداری: حمله اسرائیل مانند توپ میرزا آقاسی، صدراعظم محمدشاه قاجار بود

رضا نصری: زبان ایران باید در مقابل اسرائیلِ یاغی و قانون‌شکن زبان قانون و منطق و متانت باشد!

صفر تا صد برنده و بازنده عملیات ایران علیه اسرائیل در 3 دقیقه

انتشار آپدیت HyperOS برای این گوشی‌ محبوب شیائومی آغاز شد

رئیس سامسونگ ثروتمندترین فرد در کره جنوبی شد

بازی/ Evil Lands؛ نبردی میان قهرمانان و شیاطین

مناظر خیره کننده از دریاچه قلبی شکل

دره انجیرک تا مرخیل؛ تصاویری زیبا از بکرترین نقاط زاگرس

چهره ها/ شوخی جالب شاهرخ استخری با بازپخش سریال هایش

بچه بال مگسی رو واکس زده!

احتمال لغو سفر ملی‌پوشان ووشو به چین

سرمربی سابق تیم ملی ولز در آستانه حضور در تراکتور

زمان حضور بازیکن پرسپولیس در کمیته انضباطی مشخص شد

تصاویری از لحظات خداحافظی جیدن کاکس از تشک کشتی

خداداد و قهرمانی روی سکوهای تختی

تصمیم ژاوی برابر رئال مادرید

رضایت باشگاه هوادار از سرمربی جوان

ناامنی عربستان برای تماشاگران فوتبال

بازیکنان تیم ملی در جلسه فنی وحید شمسایی

تمجید گواردیولا از لیورپول

ترفند آویزان کردن شلوار

امیرعبداللهیان: نتانیاهو از کنترل خارج شده و باید مهار شود