بزرگنمايي:

آریا جوان - ​محوطه زیبا و طبیعی «دره آسون» در 13 کیلومتری بخش شرقی باغ‌شهر تاریخی نطنز و در میانه دو روستای نسران و اسپیدان واقع شده است.
میراث آریا: شهرستان زیبا و منحصر‌به‌فرد نطنز در محور تاریخی و گردشگری شمال استان اصفهان واقع شده، با این وصف قرارگرفتن این شهر در دامنه‌های کوه کرکس (بلندترین کوه فلات مرکزی ایران) از یک‌سو و همچنین واقع شدن این شهر در دل کویر کاشان، از سوی دیگر باعث شده تا بتوان در این شهرستان زیبا و تاریخی سه گونه آب و هوای گرم و خشک، معتدل و کوهستانی را به نظاره نشست، لذا بر این اساس در این شهرستان جاذبه‌های طبیعی متعددی شکل گرفته که از آن جمله می‌توان به «دره آسون» اشاره که به واسطه این تنوع اقلیمی پدید آمده است.
دره آسون که ما بین دو روستای نسران و اسپیدان (سفیدان) قرار دارد، براساس نظر زمین‌شناسان و با توجه به تحولات فراوان طبیعی در فلات مرکزی ایران، این دره زیبا و منحصر به فرد از آبرفت‌های آب‌های سطحی و یا شاید از آبرفت‌های دریاچه عظیم «تیتس» که روزگاری در فلات مرکزی ایران جاری بوده در بیش از چند میلیون سال قبل به‌تدریج پدید آمده است.
درباب چگونگی نام‌گذاری این دره زیبا به «آسون» براساس بررسی تواریخ شفاهی مردم منطقه به‌ویژه مردم روستای نسران و اسپیدان که گردآوری شده، مردم این روستاها به‌ویژه روستای نسران معتقد بودند که اگر برای یکی از ساکنان روستا مشکلی ایجاد شود و آن فرد به بالای دره رفته و سنگی را به پایین دره پرتاب کند، مشکلش به تدریج حل شده و آسانی در کارش ایجاد می‌شود، لذا به تدریج در میان مردم این روستاها این دره با نام دره «آسان» نامیده شد که با گذشت زمان به تدریج در اقواه عمومی به «آسون» مشهور شده است.
اگر از شهر نطنز به‌سمت شرق حرکت کنیم پس از گذر از روستاها و مشاهده مناظره بکر و زیبای طبیعی که به واسطه آب و هوای ویژه این شهرستان به وجود آمده است، به روستای نسران می‌رسیم که در سمت شرق این روستان روستای اسپیدان قرار دارد و در میان این دو روستای زیبا، دره آسون چشم‌نوازی می‌کند که معبری زیبا، حیرت‌انگیز و چشم‌نواز را برای هر بیننده‌ای به وجود آورده است.
با توجه به فصلی بودن وجود آب در این دره زیبا، در فصل‌هایی که آب در این دره وجود دارد، گردشگران زیادی برای استفاده از این مناظر بکر و زیبا در منطقه حضور دارند که این خود می‌طلبد زیرساخت‌های مناسبی برای حضور این گردشگران در منطقه ایجاد شود، لذا اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان نطنز با برنامه ریزی‌های انجام شده در نظر دارد تا علاوه بر حفظ این اثر بکر طبیعی، با ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای حضور گردشگران، پیوند مناسبی میان طبیعت، فرهنگ مردم محلی و گردشگران ایجاد کند.
دره آسون را می‌توان یکی از ظرفیت‌های نهفته شهرستان نطنز دانست، لذا با برنامه‌ریزی صحیح، این دره علاوه بر معرفی به گردشگران داخلی، می‌تواند مقصد مناسبی برای حضور گردشگران خارجی نیز باشد، چرا که این مناظر زیبا و منحصر به فرد را در کمتر نقطه‌ای در اصفهان و حتی ایران می‌توان مشاهده کرد.
* گزارش از محمدرضا حاجی‌هادی، مدیر امور فرهنگی و روابط‌عمومی اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نطنز