آریا جوان - اطلاعات آماری نام استان: خراسان جنوبی مرکز استان: بیرجند مساحت: 151193 کیلومتر مربع جمعیت: 898898 نفر تعداد شهرستان ها: 11 سال تاسیس: 1383 اطلاعات جغرافیایی خراسان جنوبی در شرق ایران واقع شده و مرکز آن، شهر بیرجند است. استان خراسان جنوبی، تا سال 1383 به همراه خراسان شمالی و خراسان رضوی، استان خراسان را تشکیل می‌دادند و در آن سال با مصوبه مجلس شورای اسلامی و پس از تقسیم استان خراسان به سه استان، در سال 1383 ایجاد شد. مساحت این استان 151193 کیلومتر مربع است که از این نظر سومین استان ایران است. بر اساس سرشماری سال 1395، جمعیت آن برابر با 898898 نفر است و از این نظر 28امین استان کشور به‌شمار می‌رود. استان خراسان جنوبی، دارای 11 شهرستان، 25 بخش، 61 دهستان و 28 شهر است که مهم‌ترین شهرهای آن، بیرجند، فردوس، طبس و قائن هستند. این استان از شمال با استان خراسان رضوی ، از غرب با استان‌های یزد، اصفهان و سمنان، از شرق با کشور افغانستان و از جنوب با استان‌های سیستان و بلوچستان و کرمان هم‌مرز است. استان خراسان جنوبی، در مسیر محورهای ارتباطی استان‌های جنوبی ایران با مشهد قرار دارد. محور اصلی ارتباطی استان‌های یزد، اصفهان، فارس و بوشهر به مشهد، از طبس و فردوس می‌گذرد (جاده 68 تا دیهوک و سپس ادامه مسیر به سمت مشهد از طریق جاده 91). همچنین محور اصلی ارتباطی استان‌های کرمان و هرمزگان، از دیهوک و فردوس می‌گذرد (جاده 91). محور ارتباطی استان سیستان و بلوچستان به مشهد نیز از شهرهای نهبندان، سربیشه، بیرجند و قائن عبور می‌کند (جاده 95). اطلاعات تاریخی و فرهنگی استان خراسان جنوبی شامل محدوده‌ای از خراسان بزرگ است که در سده‌های پیش قهستان نامیده می‌شده‌است. شهرهای مهم ایالت قهستان، تون (فردوس امروزی) و قائن بوده‌اند. مارکوپولو نیز در سفرنامه خود، از این منطقه با نام تونوکاین (تون و قاین) یاد کرده‌است. خراسان جنوبی از پیشینه تاریخی بلندی برخوردار است به طوری که بیش از 719 اثر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معنوی آن تا کنون در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. در سده‌های اخیر و به ویژه از دوران قاجار، دو شهر فردوس و قائن به دلیل حوادث طبیعی مختلف به تدریج موقعیت جمعیتی خود را از دست داده و بیرجند مرکزیت و اهمیت بیشتری یافت. شهرستان های این استان شامل بیرجند، قاینات، طبس، فردوس، نهبندان، سرایان، سربیشه، درمیان، بشرویه، خوسف و زیرکوه است. اطلاعات زیست محیطی آب‌وهوای استان خراسان جنوبی خشک و بیابانی است؛ اما با توجه به تغییرات ارتفاع می‌توان آب‌وهوای نقاط مختلف استان را به دو وضعیت خشک و گرم، و خشک و ملایم تقسیم کرد. بارندگی در استان خراسان جنوبی اندک است و این استان نیز همچون برخی از دیگر استان‌های بیابانی با مشکل کم‌آبی مواجه است. تابستان‌های این استان، نسبتا گرم است اما پاییز زمان مناسبی برای سفر به خراسان جنوبی است. میانگین بارندگی سالانه استان خراسان جنوبی، 134 میلی‌متر و میانگین دمای سالانه، 17/5 درجه سلسیوس است. 95 درصد وسعت این استان را عرصه‌های طبیعی در بر می‌گیرد که از این میزان، 22/7 درصد بیابانی، 63/3 درصد مراتع بیابانی، 7/2 درصد مراتع خوب و متوسط و 6/8 درصد جنگلی است. 880334 هکتار از مساحت این استان، جزو کانون‌های بحرانی فرسایش بادی است که شهرستان قاینات با 242472 هکتار مساحت کانون‌های بحرانی، دارای بیشترین سطح و شهرستان سرایان با 27877 هکتار، دارای کمترین سطح کانون بحران فرسایش بادی است. پس از الحاق شهرستان طبس به این استان، با توجه به وسعت زیاد بیابان‌های طبس، خراسان جنوبی از ششمین استان بیابانی ایران، به دومین استان بیابانی تبدیل شد. نمادهای استان نماد فرهنگی استان خراسان جنوبی سرو است. استان خراسان جنوبی جاذبه های گردشگری ارگ کلاه فرنگی کنسولگری انگلیس ( باغ منظریه) قلعه بیرجند باغ و عمارت تاریخی اکبریه عمارت رحیم آباد عمارت شوکت آباد خانه فرهنگ مسجد جامع چهاردرخت ارگ بهارستان بند دره منطقه نمونه گردشگری باغستان آبگرم فردوس ماخونیک سه قلعه سرایان مسجد جامع خضری آرامگاه بوذرجمهر قاینی و ابوالمفاخر قلعه آفریز قلعه کوه مسجد جامع افین بند تاریخی تجنود غار پهلوان مدرسه شوکتیه مسجد جامع خوسف مسجد میغان تپه های مارنی یا کوه های مینیاتوری قلعه فورگ مشاهیر دکتر بدیع الزمان فروزان فر دکتر کاظم معتمدنژاد دکتر محمد حسن گنجی دکتر سید محمد مشکوه دکتر مهدی بلالی مود سیما بینا امیر اسدالله خان علم داریوش ارجمند صنایع دستی قالی بافی سفالگری رنگرزی آهنگری مسگری حصیربافی سبدبافی نمدمالی زیلوبافی پارچه بافی نوغان داری ریسندگی گلیم بافی جاجیم بافی زرگری دباغی سوزن‌دوزی آداب و رسوم مراسم کاکل شکر گزاری در کشاورزی جشن قوج گذاری مراسم برات نخل برداری علم بندان بیل زنی مشعل گردانی هفت منبر سنگ زنی کفچلزی مراسم روستای چنشت
اطلاعات آماری
نام استان: خراسان جنوبی
مرکز استان: بیرجند
مساحت: 151193 کیلومتر مربع
جمعیت: 898898 نفر
تعداد شهرستان ها: 11
سال تاسیس: 1383
اطلاعات جغرافیایی خراسان جنوبی در شرق ایران واقع شده و مرکز آن، شهر بیرجند است. استان خراسان جنوبی، تا سال 1383 به همراه خراسان شمالی و خراسان رضوی، استان خراسان را تشکیل می‌دادند و در آن سال با مصوبه مجلس شورای اسلامی و پس از تقسیم استان خراسان به سه استان، در سال 1383 ایجاد شد.
مساحت این استان 151193 کیلومتر مربع است که از این نظر سومین استان ایران است. بر اساس سرشماری سال 1395، جمعیت آن برابر با 898898 نفر است و از این نظر 28امین استان کشور به‌شمار می‌رود.
استان خراسان جنوبی، دارای 11 شهرستان، 25 بخش، 61 دهستان و 28 شهر است که مهم‌ترین شهرهای آن، بیرجند، فردوس، طبس و قائن هستند.
این استان از شمال با استان خراسان رضوی ، از غرب با استان‌های یزد، اصفهان و سمنان، از شرق با کشور افغانستان و از جنوب با استان‌های سیستان و بلوچستان و کرمان هم‌مرز است.
استان خراسان جنوبی، در مسیر محورهای ارتباطی استان‌های جنوبی ایران با مشهد قرار دارد. محور اصلی ارتباطی استان‌های یزد، اصفهان، فارس و بوشهر به مشهد، از طبس و فردوس می‌گذرد (جاده 68 تا دیهوک و سپس ادامه مسیر به سمت مشهد از طریق جاده 91).
همچنین محور اصلی ارتباطی استان‌های کرمان و هرمزگان، از دیهوک و فردوس می‌گذرد (جاده 91).
محور ارتباطی استان سیستان و بلوچستان به مشهد نیز از شهرهای نهبندان، سربیشه، بیرجند و قائن عبور می‌کند (جاده 95).
اطلاعات تاریخی و فرهنگی استان خراسان جنوبی شامل محدوده‌ای از خراسان بزرگ است که در سده‌های پیش قهستان نامیده می‌شده‌است. شهرهای مهم ایالت قهستان، تون (فردوس امروزی) و قائن بوده‌اند. مارکوپولو نیز در سفرنامه خود، از این منطقه با نام تونوکاین (تون و قاین) یاد کرده‌است.
خراسان جنوبی از پیشینه تاریخی بلندی برخوردار است به طوری که بیش از 719 اثر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معنوی آن تا کنون در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
در سده‌های اخیر و به ویژه از دوران قاجار، دو شهر فردوس و قائن به دلیل حوادث طبیعی مختلف به تدریج موقعیت جمعیتی خود را از دست داده و بیرجند مرکزیت و اهمیت بیشتری یافت. شهرستان های این استان شامل بیرجند، قاینات، طبس، فردوس، نهبندان، سرایان، سربیشه، درمیان، بشرویه، خوسف و زیرکوه است.
اطلاعات زیست محیطی آب‌وهوای استان خراسان جنوبی خشک و بیابانی است؛ اما با توجه به تغییرات ارتفاع می‌توان آب‌وهوای نقاط مختلف استان را به دو وضعیت خشک و گرم، و خشک و ملایم تقسیم کرد.
بارندگی در استان خراسان جنوبی اندک است و این استان نیز همچون برخی از دیگر استان‌های بیابانی با مشکل کم‌آبی مواجه است.
تابستان‌های این استان، نسبتا گرم است اما پاییز زمان مناسبی برای سفر به خراسان جنوبی است.
میانگین بارندگی سالانه استان خراسان جنوبی، 134 میلی‌متر و میانگین دمای سالانه، 17/5 درجه سلسیوس است.
95 درصد وسعت این استان را عرصه‌های طبیعی در بر می‌گیرد که از این میزان، 22/7 درصد بیابانی، 63/3 درصد مراتع بیابانی، 7/2 درصد مراتع خوب و متوسط و 6/8 درصد جنگلی است.
880334 هکتار از مساحت این استان، جزو کانون‌های بحرانی فرسایش بادی است که شهرستان قاینات با 242472 هکتار مساحت کانون‌های بحرانی، دارای بیشترین سطح و شهرستان سرایان با 27877 هکتار، دارای کمترین سطح کانون بحران فرسایش بادی است.
پس از الحاق شهرستان طبس به این استان، با توجه به وسعت زیاد بیابان‌های طبس، خراسان جنوبی از ششمین استان بیابانی ایران، به دومین استان بیابانی تبدیل شد.
نمادهای استان نماد فرهنگی استان خراسان جنوبی سرو است.
استان خراسان جنوبی جاذبه های گردشگری ارگ کلاه فرنگی کنسولگری انگلیس ( باغ منظریه) قلعه بیرجند باغ و عمارت تاریخی اکبریه عمارت رحیم آباد عمارت شوکت آباد خانه فرهنگ مسجد جامع چهاردرخت ارگ بهارستان بند دره منطقه نمونه گردشگری باغستان آبگرم فردوس ماخونیک سه قلعه سرایان مسجد جامع خضری آرامگاه بوذرجمهر قاینی و ابوالمفاخر قلعه آفریز قلعه کوه مسجد جامع افین بند تاریخی تجنود غار پهلوان مدرسه شوکتیه مسجد جامع خوسف مسجد میغان تپه های مارنی یا کوه های مینیاتوری قلعه فورگ مشاهیر دکتر بدیع الزمان فروزان فر دکتر کاظم معتمدنژاد دکتر محمد حسن گنجی دکتر سید محمد مشکوه دکتر مهدی بلالی مود سیما بینا امیر اسدالله خان علم داریوش ارجمند صنایع دستی قالی بافی سفالگری رنگرزی آهنگری مسگری حصیربافی سبدبافی نمدمالی زیلوبافی پارچه بافی نوغان داری ریسندگی گلیم بافی جاجیم بافی زرگری دباغی سوزن‌دوزی آداب و رسوم مراسم کاکل شکر گزاری در کشاورزی جشن قوج گذاری مراسم برات نخل برداری علم بندان بیل زنی مشعل گردانی هفت منبر سنگ زنی کفچلزی مراسم روستای چنشت