چاپ

آریا جوان - پوسیدگی دندان یکی از بیماری‌های مهم و هزینه‌بر در دنیا محسوب می‌شود که علت اصلی آن تشکیل بیوفیلم توسط باکتری‌های مختلف است.
بیوفیلم‌ها یا زیست‌لایه‌های باکتریایی، تجمعات پیچیده میکروارگانیسمی هستند که به سطوح مختلف می‌چسبند و باعث بقای بیشتر باکتری‌ها می‌شوند. باکتری‌هایی که در دهان وجود دارند نیز می‌توانند با تشکیل بیوفیلم‌ها و پلاک‌های دندانی باعث پوسیدگی دندان‌ها شوند.
با توجه به شیوع بالای پوسیدگی‌های دندانی، استفاده از گونه‌های گیاهی برای بررسی اثرات ضدمیکروبی و تهیه دهانشویه‌های موثر بر پلاک دندانی مورد توجه قرار گرفته است.
به همین دلیل پژوهشگران در مطالعه‌ای اثرات هم‌زمان دو گیاه دارویی رزماری و میخک را بر روی بیوفیلم حاصل از دو نوع باکتری بررسی کردند.
برای این انجام این مطالعه از اندام هوایی گیاه رزماری و گل میخک استفاده شد و پژوهشگران پس از انجام فرآیند عصاره‌گیری و اضافه کردن آن‌ها به محیط کشت باکتری‌های استرپتوکوکوس موتانس و استرپتوکوکوس سانگوئینیس، تاثیر آن‌ها را بر رشد و میزان تشکیل بیوفیلم این باکتری‌ها بررسی کردند.
نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره خالص گیاه دارویی میخک به تنهایی اثر ضد باکتریایی قوی‌تری نسبت به گیاه رزماری دارد .
در این مطالعه مشخص شد که هرچه غلظت عصاره میخک بیشتر باشد، اثر ضد باکتریایی این گیاه بر روی دو باکتری بررسی شده، بیشتر و تقریبا مشابه دهانشویه تجاری «کلروهگزیدین» است.
نتایج این بررسی در خصوص تاثیر این عصاره‌های گیاهی بر تشکیل بیوفیلم باکتری‌ها نیز نشان داد که فقط غلظت‌های بالا (80 و 100 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) عصاره میخک می‌تواند تشکیل بیوفیلم باکتری استرپتوکوکوس موتانس را متوقف کند و هیچ‌کدام از عصاره‌ها قادر به مهار تشکیل بیوفیلم در باکتری استرپتوکوکوس سانگوئینیس نشدند.
پژوهشگران در این مطالعه تنها تاثیر عصاره میخک و رزماری را بر دو سویه باکتری بررسی کردند و سایر باکتری‌های پاتوژن دهانی به دلیل هزینه‌بر بودن و عدم دسترسی به امکانات مورد نیاز بررسی نشدند.
در این مطالعه محمدرضا ابریشمی، پیمان آل‌شیخ، مریم سعادت خواجه و پرستو ضرغامی مقدم؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی و دیگر همکارانشان مشارکت داشتند.
یافته‌های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «اثر سینریستی عصاره‌های متانولی دو گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis) و میخک (Eugenia caryophyllata) بر ساختار بیوفیلمی حاصل از باکتری‌های پاتوژن دهانی) در مجله علوم پزشکی خراسان شمالی، منتشر شده است.