آریا جوان - همشهری آنلاین / درباره سازنده عروسکهای غول پیکر متحرک که در دل یکی از تم پارکهای ایران شور و هیجان خلق میکند.
نشانیاش در بعیدترین جای ممکن است؛ انتهای محوطه یکی از تِمپارکهای شلوغ تهران که با نصب چند تابلوی ورود افراد متفرقه ممنوع از آمد و شدهای احتمالی، امن و خلوت شدهاست.
بازار

پشت درختی بلند با شاخههای افشان، بعد از یکی دو کانکس خالی و انباری متروک، کارگاه انیماترونیک نمایان میشود؛ کارگاهی کمنور که هر گوشهاش از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پر است ولی بیشتر انواع ابزارآلات صنعتی و الکترونیک با نظم و نسقی که فقط ناصر سردرمیآورد و بس، زورچپان شدهاند.
لابهلای آن همه رنگ، سنگفرز، دستگاه برش و جوش و چرخ خیاطی، چند سر و دست و پای از تن جدا، کبود با لختههای خون به چشم میآید. کنارشان بقایایی از فوکخالدار، گُراز دریایی و اسب آبی نیز هست. بعضی مُثلهها و بقایا گاهی میجنبند، انگار جان دارند. ناصر با احتیاط بطری خالی نوشابه را از خونی رقیق پر میکند. خون، بوی شکلات تلخ و نوعی شیرینی میدهد. خونها را کمی پیشتر ناصر با رنگ خوراکی قرمز، عسل، گلوکز و کاکائوی آبشده درست کرده و حالا سرگرم جادادن موتوری کوچک داخل شاسی جوشکاریشده اَنیماترونیک دایناسور (موجودات عروسکی، بزرگ، متحرک و صدادار) است.
بعدش هم نوبت آچارکشی از سالیوان غوله است که صاحبش گفتهبود: «خوب راه نمیرود....» به کارگاه ناصر صادقی، نخستین انیماترونیک خودآموز ایران خوشآمدید. اینجا محل تولد بسیاری از جانوران غولپیکری است که احتمالا در پارکهای ژوراسیک، هیومن، آکو، سرزمین افسانههای برج میلاد، شهربازیها و مراکز تجاری و تعدادی برنامههای تلویزیونی دیدهاید؛ جایی که عروسکهای متحرک بعضی شخصیتهای کارتونی معروف از سالیوان، هالک، شرک تا پری دریایی نیز در آن ساخته میشوند.
پدر ناصر و انیماترونیکهایش
اینکه چطور به شغل کمتر شناختهشده انیماترونیکی در آمد را حتی خودش نیز دقیق نمیداند. ناصر از بچگی کارهای بسیاری انجام داده؛ پادویی مکانیکی، لولهکشی، نجاری، خیاطی، جوشکاری، نقاشی و ترکیب رنگ، مجسمهسازی و قنادی. همه کارها را هم دوست داشت: «آن همه کار و این همه مهارتآموزی از سر 2چیز بود؛ اول اینکه واقعا تنبل نبودم و دوم هم اینکه به یادگیری مهارتهای تازه علاقهمند بودم و هنوز هم با وجود سن چهلوخوردهای سال و زندگی عائلهمندی، هستم.»

با آنکه خانواده و اقوام چندان پیگیرعلاقه و استعداد او نبودند اما ناصر این روزها کسبوکار متفاوت خود را دارد؛ کسبوکاری که بهطور مشخص برایش آموزش ندیده و اوستایی بالا سرش نداشتهاست. هر چه هست تجربه و کنجکاوی است و گاهی تماشای کلیپهای پشت صحنه از ساخت انیماترونیکهای خارجی و مشورت با اهل فن.
چند صد میلیونتومانیهای متحرک
سفارشها با توجه به سختی، پیچیدگی و بزرگیشان، قیمتگذاری میشوند؛ از 50تا خیلی بیشتر از 500میلیونتومان؛ «صفر تا صد انیماترونیکها را خودم انجام میدهم؛ از خرید لوازم و قطعات تا دوخت و دوز، سیمپیچی و الکترونیک، ساخت پوست و خون مصنوعی و پرداخت نهایی.»

سازنده مهربانی است که دوست دارد کاربرد ساختههایش فراتر از دکوریبودن برای شو و شیک جلوهکردن یا عکس یادگاری برداشتن، باشد؛ «روزها و شبها وقت صرف کردم تا به فرمول انحصاری خودم برای ساخت مواد مناسب لایه بیرونی و بدنه انیماترونیکها برسم؛ موادی که آنها را واقعیتر نشان دهد و در برابر هر لمس و تکانی نیز مقاومشان کند.» نام موادی را که فرمولش را فقط خودش دارد به اختصار گذاشته «اناسای» اما هنوز ثبتش نکردهاست.
اژدها، زامبی و فلامینگو میسازیم
حدود یک دهه از انیماترونیکسازی حرفهای ناصر میگذرد. شمار دقیق ساختههایش را ندارد؛ شاید 50یا 100 یا خیلی بیشتر از این ارقام باشد.
با این حال او همچنان انرژی روزهای نخست شروع کارش را دارد و برای همه ساختههایش، وقت و انرژی لازم را میگذارد؛ چه ساختههایی سبک و ارزان مثل آن انیماترونیک دلفینی با بدنه منعطف و ضدآب که کسی برای حوض وسط ویلایش سفارش ساخت دادهبود و چه سنگین و گران مثل اژدهای ماکوان که این روزها وسط مرکز خریدی بزرگ (شهریار) دُم تکان میدهد و از دهانش آتش و دود بیرون میآید؛ «کار آنقدر برایم جدی است که داخل یخچال کارگاه نه غذا و خوردنی که با انواع خمیرهای دندانسازی و مایع لزج پوستهای جذامی پر است.» از حوصلهای که برای ساختن دانه دانه دندانهای هر انیماترونیک خرج کرده پیداست دندانپزشکی هم میداند؛ بهویژه آنجا که از جوش به فک و اسکن سهبعدی آواره و پوزه حرف میزند. درستکردن دندان برای زامبی زمانبرتر است تا دندانهای تیز برای یوز ایرانی و تمساح آدمخوار و حتی سرپوشهای زامبی که معمولا صاحبان خانه و کلبههای وحشت یا اتاق فرار، آنها را سفارش میدهند.
دست و پاهای بریده و خونین نیز پیوست سفارش همانهاست که ناصر برای ترسناکشدن هیچکدامشان کم نمیگذارد. انیماترونیکها برای شکلگرفتن بین یک روز تا یکماه زمان میبرند و سازنده خودآموز ایرانی آنها دوست دارد تخصصاش را حتی رایگان در اختیار دیگران قرار دهد.