آریا جوان -
ایالات متحده میخواهد انسانها را روی ماه فرود بیاورد، راکتورهای هستهای را به فضا بفرستد و فناوریهای موشکی را توسعه دهد که بتوان آنها را تا پایان این دهه به فضا پرتاب کرد.
در یک فرمان اجرایی تازه و فراگیر، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، نقشه راهی پنجساله برای دستاوردهای دولتش در فضا ترسیم کرده است.
در این گزارش نگاهی دقیقتر به مفاد این سیاست جدید میاندازیم.
بازگشت به ماه
نخستین هدف، بازگشت به ماه تا سال ۲۰۲۸ و ایجاد یک «پایگاه دائمی قمری» تا ۲۰۳۰ است.
سازمان هوانوردی و فضایی ملی آمریکا (ناسا) و شرکایی چون آژانس فضایی اروپا (ESA) در حال آمادهسازی برای پرتاب ماموریتهای آرتمیس هستند؛ ماموریتهایی که بازگشت انسان به سطح ماه را رقم خواهد زد.
آرتمیس ۲ که قرار است در فوریه ۲۰۲۶ به مدار ماه برود، سه فضانورد آمریکایی و یک کانادایی در ترکیب خدمه دارد.
هنوز فهرست خدمه ماموریت بعدی، آرتمیس ۳، اعلام نشده؛ ماموریتی که طی آن فضانوردان روی سطح ماه قدم خواهند گذاشت.
کارشناسان پیشتر به یورونیوز نکست گفته بودند این ماموریت که برای سال ۲۰۲۷ برنامهریزی شده، به احتمال زیاد به دلیل ادامه آزمایشهای استارشیپِ اسپیساکس، فضاپیمایی که قرار است برای این ماموریت بهکار رود، با تاخیر مواجه میشود.
فرمان اجرایی ترامپ همچنین میگوید دولت او برای پیشبرد اکتشافات قمری، «کارایی اقتصادیِ سامانههای پرتاب و اکتشاف» را با اقداماتی مانند ایجاد خدمات پرتاب تجاری افزایش خواهد داد.
ایالات متحده نخستین کشوری خواهد بود که بر مریخ فرود میآید
ناسا در حال تدوین مسیر ماموریتی موسوم به «ماه تا مریخ» است تا با بهرهگیری از آموختهها و زیرساختهای سطح ماه، به سمت اجرای ماموریت نهایی به مریخ حرکت کند.
با این حال، ترامپ پیشتر گفته بود این آژانس باید فقط بر رسیدن به سیاره سرخ تمرکز کند.
در این فرمان اجرایی آمده است که ایالات متحده «اولین کشوری خواهد بود که یک فضانورد را بر مریخ فرود میآورد».
ترامپ در نخستین دوره ریاستجمهوری خود در سال ۲۰۱۷ بنا بر گزارش واشنگتنپست گفته بود: «میخواهم آمریکاییها در دوره دوم من پا بر مریخ بگذارند»، اما از آن زمان جدول زمانی تازهای اعلام نشده است.
موشکهای فضایی جدید تا سال ۲۰۲۸
دولت ترامپ میخواهد با ساخت فناوریهای پدافند موشکی در فضا از «امنیت حیاتی ملی و اقتصادی آمریکا» دفاع کند.
در این فرمان آمده است فناوری نسلبعدی موشکی پروژه «گنبد طلایی» ترامپ را تقویت خواهد کرد؛ سامانه پدافندی لایهای که کشور را در برابر انواع موشکها، از جمله بالستیک، هایپرسونیک و کروز، محافظت میکند و توان مقابله با پهپادها و تهدیدهای پیشرفته هوایی را نیز دارد.
ترامپ در ماه مه اعلام کرد «گنبد طلایی» حدود ۱۷۵ میلیارد دلار (بیش از ۱۵۰ میلیارد یورو) هزینه خواهد داشت و میتواند پیش از پایان دوره دوم او در سال ۲۰۲۸ ساخته شود.
این سامانه دفاعی مبتنی بر فضا در نهایت خواهد توانست از مدار بسیار پایینِ زمین «تهدیدهای علیه ایالات متحده را شناسایی، مشخصسازی و خنثی کند»، از جمله هرگونه سلاح هستهای مستقر در فضا.
این فرمان اجرایی همچنین به دولت آمریکا شش ماه فرصت میدهد تا یک راهبرد امنیت فضایی را اجرا کند.
توسعه اقتصاد فضایی تجاری
بر اساس فرمان اجرایی ترامپ، دستکم ۵۰ میلیارد دلار (۴۳.۱۵ میلیارد یورو) برای ایجاد «اقتصاد فضایی تجاریِ پویا» تا سال ۲۰۲۸ کنار گذاشته خواهد شد.
تمرکز دولت بر ایجاد مشاغل پردرآمدِ بیشتر در تولیدات هوافضا، افزایش شمار آزمایشهای پرتاب و ورود مجدد و اصلاحات سیاستی خواهد بود.
این اقدام در ادامه فرمان اجرایی دیگری در اوت است که طی آن به چندین نهاد فدرال دستور داد مقررات را سادهسازی کنند، سرعت پرتابها را بالا ببرند و از زیرساختهای فضایی برای اقتصاد جدید در مدار حمایت کنند. فرمان اوت همچنین بررسیهای زیستمحیطی برای پرتابها و ورودهای مجدد را حذف کرد.
در فرمان اجرایی ماه اوت آمده است: «اقتصاد فضایی تجاری تضمین میکند که ایالات متحده نقش پیشرو خود را در بهرهبرداری تجاری از فضا حفظ کند».
بخش دیگری از فرمان اجرایی دسامبر نیز شرکتهای خصوصی را فرامیخواند تا زیرساختهای پرتاب خود را ارتقا دهند تا ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) تا سال ۲۰۳۰ جایگزین شود.