سه شنبه ۹ دي ۱۴۰۴

اجتماعی فرهنگی

مهران مدیری، «شیش ماهه» و بازگشتی موفق به قاب کوچک

مهران مدیری، «شیش ماهه» و بازگشتی موفق به قاب کوچک
آریا جوان - برترین ها / با همه انتقادهایی که در شروع پخش «شیش ماهه» متوجه ریتم، فضا و حتی انتخاب بازیگران شد، روند قسمت‌های اخیر نشان می‌دهد مهران مدیری بار دیگر به همان ...
  بزرگنمايي:

آریا جوان - برترین ها / با همه انتقادهایی که در شروع پخش «شیش ماهه» متوجه ریتم، فضا و حتی انتخاب بازیگران شد، روند قسمت‌های اخیر نشان می‌دهد مهران مدیری بار دیگر به همان فرمول آشنای خود برگشته؛ فرمولی که نیازمند زمان است تا شخصیت‌ها جا بیفتند و موقعیت‌ها به بلوغ برسند. «شیش ماهه» حالا آرام‌آرام شوخی‌هایش را دقیق‌تر، روابطش را منسجم‌تر و ضرباهنگش را کنترل‌شده‌تر پیش می‌برد و نشان می‌دهد قضاوت‌های عجولانه ابتدایی چندان منصفانه نبوده‌اند.
این سریال اگرچه در ابتدا زیر سایه سنگین آثار خاطره‌انگیز مدیری قرار داشت، اما به‌تدریج هویت مستقل خود را پیدا کرده و ثابت می‌کند که هنوز هم کمدی موقعیت، زمین بازی محبوب و موفق مهران مدیری است؛ زمینی که او بلد است چگونه در آن صبر مخاطب را به خنده و رضایت تبدیل کند.
محمد جلیلوند نوشت: ساده‌دلی و حتی گاه ساده‌لوحی شخصیت اصلی، ایده همیشگی و موفق مدیری در قاب کوچک به حساب می‌آید که فضا را برای خلق شوخی و شکل‌گیری کمدی موقعیت فراهم می‌کند؛ آن هم در برابر شخصیت‌هایی که در نقطه مقابل قهرمان قرار گرفته و از دل این تضاد کمدی خلق می‌شود.
مخاطبان سریال‌های تلویزیونی به شهادت آمار، تماشای کارهای کمدی و ملودرام را به دیگر گزینه‌ها ترجیح می‌دهند؛ به ویژه کمدی که ژانر محبوب مخاطبان بوده و قابلیت ارتباط برقرار کردن با میلیون‌ها مخاطب را دارد. یکی از محبوب‌ترین کمدی‌سازهای بیست سال اخیر تلویزیون، بدون شک مهران مدیری است که تقریبا تمامی ساخته‌هایش با موفقیت مواجه شده و به یک برند تبدیل شده است؛ از پاورچین و نقطه چین تا شب‌های برره و مرد هزار چهره و دو هزار چهره که همگی با موفقیت روبرو شده و بعضا جریان‌ساز نیز شده‌اند. مدیری در تمامی این آثار یک خط سیر مشخص را دنبال کرده و با استفاده از فیلمنامه‌نویسانی که درک درستی از کمدی به ویژه کمدی موقعیت دارند، پایه‌های موفقیت آثارش را بنیان گذاشته است. حضور خود او جلوی دوربین و در یکی از نقش‌های اصلی، دیگر برگ برنده اوست که شیرین از کاردرآمده و مخاطب را به سمت خود می‌کشاند. در عین حال باید به کستینگ هوشمندانه سریال‌هایش هم اشاره کرد که نمونه‌های شاخص آن را می‌توان در سیامک انصاری، جواد رضویان، رضا شفیعی‌جم و سحر ذکریا مشاهده کرد. حال نگاهی کوتاه به سریال «شیش ماهه» به کارگردانی مهران مدیری که این شب‌ها در حال پخش از شبکه سوم سیما است، می‌اندازیم.
«شیش ماهه» قصه زندگی مردی به نام شاهین است که هنر خوانده و عکاسی کرده و موفقیت چندانی به دست نیاورده است. حال پس از جدایی از همسر، به خانه پدری‌اش پناه آورده و با ماجراهای مختلفی مواجه می‌شود که مواجهه با مرگی قریب‌الوقوع تلخ‌ترین آنها است! مدیری در این سریال، برخلاف کارهای پیشین با تیم نویسندگان جوانی کار کرده که قلم متفاوتی داشته و از کلیشه‌های امتحان پس‌داده آثار قدیمی تلویزیونی مدیری به شکل مطلوبی بهره گرفته‌اند. مهمترین آن نیز خانواده‌ای است که هر کدام ساز جداگانه‌ای کوک کرده و رفتارشان با شاهین نیز چندان نرمال به نظر نمی‌رسد! برای مثال می‌توان به خاله‌های شاهین اشاره کرد که هر کدام به شکلی سوهان روح او به حساب می‌آیند. ساده‌دلی و حتی گاه ساده‌لوحی شخصیت اصلی، ایده همیشگی و موفق مدیری در قاب کوچک به حساب می‌آید که فضا را برای خلق شوخی و شکل‌گیری کمدی موقعیت فراهم می‌کند؛ آن هم در برابر شخصیت‌هایی که در نقطه مقابل قهرمان قرار گرفته و از دل این تضاد کمدی خلق می‌شود. 
در «شیش ماهه» هم شاهین در چنین موقعیتی قرار گرفته و تضاد شدیدی با آدم‌های اطراف خود دارد؛ از پدری اهل مطالعه و کتابخوان تا مادری با دلسوزی‌های اغراق آمیز و خاله‌ای که خود را قله موفقیت و ثروت خانواده می‌داند! همین طوربهرنگ شوهرخواهر بیکار و آویزان خانواده که همسرش در عسلویه کار می‌‌کند! مدیری در قسمت‌های اول و دوم به خوبی روی شخصیت‌ها و رابطه آنها با یکدیگر مانور داده وسپس نقطه عطف کلیدی را رقم می‌زند. در عین حال، شخصیت بامزه‌ای که دایی شاهین به حساب می‌آید را وارد قصه کرده که شباهت‌های زیادی به برخی از شخصیت‌های اصلی سریال‌های مدیری با بازی جواد رضویان دارد. از وجوه اشتراک اینچنینی هم می‌توان به گرسنگی مداوم او اشاره کرد که به شوخی‌هایی تکرارشونده تبدیل می‌شود. شوخی با مشاغل، یکی از ایده‌های جذاب در سریال‌های کمدی است که در قسمت‌های اولیه «شیش ماهه» نیز شاهد آن بوده‌ایم. آرتیست بودن شاهین و مشکلات مالی‌ای که بابت مهریه همسر و بچه‌ای که البته وجود خارجی ندارد، او را به سمت یک حراج هنری خانگی با استفاده از جوراب‌های قدیمی پدرش می‌برد! با اجرایی درست و خنده‌دار که نیش و کنایه‌های زیادی هم به این قبیل حراج‌ها و رفتار اغراق شده آرتیستیک زده است. همین طور شخصیت دکتر روان‌شناس تجربی که در مجتمع مسکونی خانه پدر شاهین مطب داشته و از واژه روان‌کشی به جای روان‌شناسی استفاده می کند! شخصیت بانمکی که خوب نوشته شده و شوخی‌های درخشانی را خلق می‌کند. تضاد رفتاری او به عنوان روان‌شناس نیز در خلق شوخی‌های یاد شده موثر بوده و شاهین را در موقعیت بغرنج‌تری به عنوان بیمار قرار می‌دهد. 
کار کردن یک کارگردان با گروه ثابت از بازیگران، اتفاق تازه‌ای در هنرهای نمایشی نبوده و می‌تواند به نقطه قوت آثار تبدیل شود؛ کاری که مهران مدیری در بیست سال اخیر انجام داده و تیم منسجمی را گردهم آورده که پاسکاری‌های خوبی هم جلوی دوربین با یکدیگر دارند. در سریال «شیش ماهه» نیز شاهد این اتفاق در رابطه با جواد رضویان، علیرضا خمسه و نیما شعبان‌نژاد هستیم که در کنارشان بازیگران دیگری همچون: مریم سعادت، ناهید مسلمی و حسن معجونی قرار گرفته‌اند که همگی سابقه‌ای طولانی در کمدی دارند. در کنار آنها باید به بازیگری اشاره که پیش از این به عنوان صداپیشه و بازیگر تئاتر حضوری فعال داشته و برای نخستین بار با مهران مدیری همکاری کرده است؛ محمد شعبان‌پور که در نقش شاهین ظاهر شده و در همین قسمت‌های پخش شده، به اصطلاح گلیم خود را از آب بیرون کشیده است. 
سریال «شیش ماهه» با توجه به موتیف ساخته‌های تلویزیونی مهران مدیری که اغلب پس از چند قسمت اوج می‌گیرند، قابلیت غافلگیر کردن مخاطب و جلب بیشتر نظر مساعد آنها دارد که مخاطب باید صبر بیشتری به خرج دهد.


نظرات شما